Đây là câu chuyện về Matilda (1102-1157), con gái vua Henry Đệ nhất, người đàn bà cầm quyền như một vị nữ hoàng đầu tiên của nước Anh. Vào thời trung cổ ở Anh, quyền lực vốn thuộc về nam giới. Quyết định về người đàn bà cầm quyền trong thế giới của các ông vua đã kéo theo nhiều biến động trong nền chính trị nước Anh thời đó.
Kỳ 1: Quyết định gây tranh cãi
Những hình ảnh khắc trên con dấu của vua nước Anh Henry Đệ nhất đã hàm chứa chức trách của vị vua thời trung cổ: Trên một mặt của ấn tín, ông ta ngồi vào vị trí người lãnh đạo nhà nước để thực thi công lý đối với dân chúng, với quyền trượng nắm trong tay; ở mặt kia ông ta cưỡi trên lưng con ngựa chiến sẵn sàng bảo vệ vương quốc của mình với thanh gươm tuốt ra khỏi vỏ. Nhưng một phụ nữ thì không thể ngồi trên ghế xét xử hoặc dẫn quân vào chiến trường. Do dó, người phụ nữ không thể cầm quyền hay cai trị. Vào thời trung cổ, quyền lực thuộc về nam giới. Ít nhất, đó cũng là một quan niệm bất thành văn.
 |
| Hai mặt con dấu của Vua Henry I. |
Tuy nhiên, vào đầu thế kỷ 12, một vài quan điểm cứng rắn và dứt khoát trong chính phủ đã xuất hiện ở Anh và những nguyên tắc này có thể tạo ra các biến cố chính trị. Vào thời điểm đó, vương quốc Anh vừa trải qua biến động cực lớn: Cuộc chinh phục năm 1066 của Bá tước Xứ Normandy, William I (1028-1087) đã đưa tầng lớp quý tộc Norman mới tới một lãnh địa chính trị xa lạ với vô vàn các cơ hội và đầy rẫy bất trắc. Làm thế nào để thống trị một đất nước với đất đai ở cả hai bờ của eo biển Manche (Eo biển Anh), một vùng biển hẹp nằm giữa Anh và Pháp?
Một câu hỏi chưa được giải quyết là làm thế nào vương miện của người Norman ở Anh sẽ được kế tục. Bản thân người chinh phục được sinh ra không theo dòng dõi vua chúa. Kế tục ông ta là người con thứ hai, William Rufus (1056-1100). Tiếp đó là người con út, Henry Đệ nhất (1068-1135), mặc dù người con cả là Robert Carthose (1054-1134) vẫn còn sống. Dường như hoàng đế Norman của nước Anh sẽ được lựa chọn thông qua sự kết hợp của quyết định kế vị và chính sách thực dụng trong số các thành viên của một dòng máu hoàng gia cụ thể, mà cuộc cạnh tranh này có thể dễ dàng trở thành một cuộc tắm máu nếu sơ sẩy phút giây.
Khi một ông vua có nguồn gốc khiêm nhường và bất thường đã trị vì trong 50 năm, người ta đã tiên liệu những khủng hoảng mới. Con đường đến ngai vàng của Vua Henry Đệ nhất được thực hiện thông qua một cuộc đảo chính. Năm 1100, khi Henry đang ở New Forest cùng với anh mình là Vua William Rufus, thì nhà vua bị một mũi tên lạc bắn chết. Không để phí thời gian, Henry tiến nhanh về Winchester và Westminster để nắm giữ kho báu hoàng gia và làm lễ đăng quang.
Là nguyên mẫu của một kẻ tráo trở, Henry đã chiếm ngai vàng bằng sức mạnh, nhưng ông ta đầy kiên quyết trong việc muốn dòng máu của mình được kế thừa ngai vàng theo luật hoàng tộc. Vì vậy, mọi hy vọng của Vua Henry Đệ nhất được đặt vào William Adelin (1103-1120), người con trai hợp pháp duy nhất của ông. Nhưng chàng trai trẻ William đã bị chết duối trong vụ đắm Con Tàu Trắng vào năm 1120, trong sự đau đớn tận cùng và nỗi khiếp sợ của Hoàng đế Henry.
Người con trai duy nhất của Vua Henry đã không còn, nhưng vị vua này vẫn còn một cô con gái khác, Matilda. Vì vậy, Vua Henry khẳng định ngôi vị hoàng đế của mình sẽ được Matilda kế vị.
Matilda sinh năm 1102, hai năm sau khi Vua Henry Đệ nhất lên ngôi vua nước Anh. Matilda là con của hoàng hậu Edith và là cháu ngoại vua Malcom Đệ tam, xứ Scotland. Bà đã có một chặng đường dài trên cương vị quận chúa Hạ Lorraine khi gặp người chồng tương lai, Hoàng đế Heinrich Đệ ngũ vào năm 1110, người bà đã kết hôn sau đó bốn năm vào năm 1114. Sau cái chết của Heinrich năm 1125, Matilda trở về nước Anh. Và tại Anh, năm 1127, bà được vua cha Henry Đệ nhất chọn làm người kế nghiệp.
 |
| Vua Henry I khi nghe tin con trai tử nạn. |
Năm 1128, bà tái giá với Bá tước Geoffrey, xứ Anjou. Tại đây, 5 năm sau khi tái hôn, bà sinh hạ con trai đầu Henry ở Anjou, người 21 mà năm sau sẽ trở thành Vua Henry đệ nhị của nước Anh.
Dưới áp lực của ông vua quyền uy đáng sợ Henry Đệ nhất, các quý tộc Anglo-Norman đã buộc phải tuyên thệ ủng hộ Matilda làm người kế tục khi Vua Henry qua đời. Điều duy nhất mà các quý tộc này dám tranh luận khi được triệu tập trước mặt vua là ai sẽ có vinh dự được tuyên thệ đầu tiên. Không một quý tộc nào dám lên tiếng tuyên bố rằng một người phụ nữ thì không thể có quyền cai trị. Sau hết, nếu chưa từng có tiền lệ để kết luận rằng con gái vua có thể lên ngôi, thì cũng không có tiền lệ nào để nói rằng con gái vua không thể lên ngôi. Những ý kiến mâu thuẫn này đã ngáng trở con đường đến ngai vàng của Matilda.
Theo quan điểm thời đó, quyền lực thuộc về nam giới. Phụ nữ không thể cầm quyền hay cai trị. Các quý tộc không tin rằng một người phụ nữ có thể hoặc nên giữ chức vụ lãnh đạo nước Anh. Những quý tộc này có lẽ cũng cho rằng chồng của nữ hoàng có lẽ sẽ là người cai trị thật sự ở phía sau. Quan điểm cho rằng một nữ hoàng có quyền và có thể cai trị vào thời điểm đó vẫn chưa thực sự tồn tại và đứng vững ở Anh.
- (Theo Người đưa tin)
