Đũa là vật dụng thiết yếu trong cuộc sống hằng ngày của nhiều người châu Á. Dùng đũa cũng được ví như một truyền thống, một nét đẹp văn hóa tại nhiều quốc gia. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đang dùng đũa đều mắc lỗi dùng đũa quá hạn sử dụng.
Đôi đũa - ổ bệnh ung thư ngay trong bếp
Theo PGS.TS Trịnh Lê Hùng, Khoa Hóa, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội đũa thường làm bằng tre, gỗ, lại thường xuyên trong môi trường ẩm ướt, tích nước, đây là môi trường thuận lợi để sinh trưởng cho nấm aspergillus flavus - một trong những loại nấm có chứa độc tố gây ung thư, các vi khuẩn như cầu tụ vàng và E.coli phát triển. Vì vậy nếu bảo quản không tốt, đũa sau khi sử dụng thời gian dài sẽ biến chất, gây ngộ độc mạn tính vì đũa mốc tiết ra chất độc gây ung thư là aflatoxin.
Tổ chức Y tế Thế giới nhận định độc tố vi nấm aflatoxin là một chất gây ung thư với độc tính mạnh gấp 68 lần thạch tín, gấp 10 lần kali xyanua và mang tính phá hoại cực mạnh đối với các tổ chức tế bào gan. Chỉ cần hấp thu quá 1mg aflatoxin, nguy cơ mắc ung thư gan sẽ ở mức cực kỳ cao. Với một người bình thường có cân nặng khoảng 70kg, nếu hấp thu quá 20mg aflatoxin có thể dẫn tới tử vong.
Cũng theo PGS.TS Trịnh Lê Hùng, từ năm 1988, Tổ chức Nghiên cứu Ung thư Quốc tế đã liệt Aflatoxin B1 vào nhóm độc chất gây ung thư với những bằng chứng cho thấy mối liên hệ rõ ràng giữa chất độc này trong cơ thể với bệnh ung thư gan. Bởi nghiên cứu mới đây nhất của Đại học Cornell (Hoa Kỳ) khẳng định loại độc chất này có thể gây nên những ảnh hưởng bất lợi cho con người qua một thời gian dài tích tụ Aflatoxin từ thực phẩm, dù với hàm lượng cực thấp. Những hội chứng ngộ độc cấp có thể nhận thấy là nôn ói, đau bụng, sưng phổi, co giật, hôn mê, và tử vong do phù não và tim, gan, thận tích mỡ.
Bác sĩ Nguyễn Thanh Danh, Khoa Dinh dưỡng lâm sàng, Trung tâm Dinh dưỡng TP HCM, nhận định các loại đũa gỗ có chất lượng kém, không trơn láng sẽ dễ bị bám thức ăn, nếu rửa không sạch sẽ khiến vi trùng, nấm mốc phát triển, gây ngộ độc thực phẩm với các biểu hiện ở đường tiêu hoá như đau bụng, buồn nôn, ói mửa, tiêu chảy, nếu ngộ độc nặng có thể tử vong do truỵ tim mạch.
Nguy hại từ đũa dùng 1 lần
Đũa ăn dùng một lần được nhiều người khá chuộng vì đây là loại đũa được khá tiện dụng lại không cần phải làm vệ sinh sau khi dùng. Thế nhưng,thông tin những “bê bối” về loại đũa ăn này đã khiến nhiều người giật mình.
Mới đây, Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) Đài Loan đã phát hiện sản phẩm đũa dùng 1 lần của Việt Nam có chứa chất độc hại và yêu cầu thu hồi toàn bộ để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng. Trang Taipei Times đưa thông tin, FDA Đài Loan đã thu 250 mẫu đũa tại 170 cửa hàng lớn nhỏ buôn bán các bộ đồ ăn dùng 1 lần, trong đó phát hiện có 1 mẫu chứa chất biphenyl và 3 mẫu khác có chứa chất hydrogen peroxide.
Đây là 2 chất tẩy trắng được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp. Việc tiếp xúc với hai loại chất này có thể gây ảnh hưởng nguy hại đến sức khỏe người dùng. Đặc biệt, biphenyl có nguy cơ tiềm ẩn là phá hủy phổi, dạ dày và tuyến tụy. Ở liều lượng thấp trong thời gian ngắn có thể gây hại cho gan, tuyến giáp, tiếp xúc lâu dài nguy cơ dẫn đến ung thư gan và các khối u ác tính.
Trước đó, loại đũa ăn một lần này cũng đã từng bị phản ánh bị “ngậm” lưu huỳnh. Để tẩy trắng và chống nấm mốc đũa ăn một lần, người ta sử dụng SO2, chất tẩy trắng và nấm mốc công nghiệp như sulfite, sulfite natri. Đây là những chất chứa độc tố lớn, tác dụng tẩy trắng, khử khuẩn rất tốt nhưng chỉ được sử dụng trong công nghiệp. Nếu dùng trong thực phẩm sẽ nguy hại sức khỏe.
