Nghiên cứu được công bố trên tạp chí eBioMedicine của Viện Karolinska (Thụy Điển) cho thấy, những người thường xuyên ngủ không đủ giấc có nguy cơ cao bị suy giảm chức năng não, thậm chí quá trình lão hóa diễn ra sớm hơn bình thường.
Nhóm nghiên cứu đã phân tích dữ liệu chụp não của 27.500 người trung niên và cao tuổi trong Ngân hàng Dữ liệu Sinh học Anh (UK Biobank). Mỗi người được chấm điểm theo 5 tiêu chí: ngủ sớm, thời lượng ngủ từ 7–8 tiếng mỗi đêm, không bị mất ngủ, không ngáy và không buồn ngủ quá mức vào ban ngày.
Kết quả cho thấy, mỗi khi điểm số về giấc ngủ giảm 1 điểm, độ lệch giữa “tuổi não” và tuổi thật tăng khoảng 0,48 năm. Người có giấc ngủ ở mức trung bình có não già hơn khoảng 7 tháng so với nhóm có giấc ngủ lành mạnh. Trong khi đó, những người thuộc nhóm có chất lượng giấc ngủ tệ nhất có não già hơn khoảng 1 năm.
Đáng chú ý, ba yếu tố tác động mạnh nhất đến quá trình lão hóa của não là ngủ muộn, thời lượng ngủ bất thường và ngáy khi ngủ.
Các nhà khoa học lý giải, giấc ngủ đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giúp não loại bỏ độc tố và các chất thải tích tụ trong ngày. Hệ thống “làm sạch” này hoạt động mạnh nhất khi cơ thể đang ngủ. Vì thế, việc thiếu ngủ không chỉ làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch, mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thần kinh và khả năng nhận thức.
Dù vậy, nhóm nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng giấc ngủ chỉ là một trong nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quá trình lão hóa của não. Mối liên hệ cụ thể giữa giấc ngủ và tốc độ lão hóa cần được tiếp tục chứng minh qua các nghiên cứu sâu hơn.
Tuy nhiên, một điều có thể khẳng định chắc chắn: lời khuyên “ngủ sớm, dậy sớm để khỏe mạnh” vẫn luôn đúng — không chỉ giúp cơ thể phục hồi mà còn là “liều thuốc trẻ hóa” tự nhiên cho não bộ.
