Bệnh chân tay miệng không chỉ gây ra những đau đớn ngay lập tức, mà nó còn là tiền đề cho bệnh viêm màng não hoặc viêm não.
Bệnh chân tay miệng – một bệnh nhiễm siêu vi nhẹ, dễ lây lan thường gặp ở trẻ nhỏ - có đặc trưng bởi các vết loét ở miệng và phát ban ở bàn tay và bàn chân. Căn bệnh này xuất hiện ở con người có biểu hiện giống như bệnh lở mồm long móng ở gia súc, nguyên nhân chính là do virus coxsackie gây ra.
Nguyên nhân gây bệnh chân tay miệng
Nguyên nhân phổ biến nhất của căn bệnh này là nhiễm trùng coxsackievirus A16. Coxsackievirus thuộc về một nhóm vi rút mang tên nonpolio enteroviruese. Một số loại enterovirus khác đôi khi cũng có thể gây ra bệnh về chân tay miệng như coxsackievirus.
Ăn uống là nguồn chính để bệnh nhân nhiễm coxsackievirus nói riêng và bệnh chân tay miệng nói chung. Bệnh này đồng thời có khả năng lây lan khi tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc các loại như:
- Dịch mũi hoặc dịch họng;
- Nước bọt;
- Phân;
- Khí khi ho hoặc hắt hơi;
- Môi trường xuất hiện người bệnh, ...
Căn bệnh nguy hiểm này phát triển phổ biến ở trẻ em (do vấn đề vệ sinh như trẻ hay ngậm tay, đi vệ sinh bừa bãi), đó là lí do các trường học hoặc vườn trẻ là môi trường dễ dàng tích tụ bệnh nhất.
Khả năng bùng phát bệnh cao hơn ở mùa hè và mùa thu ở các vùng khí hậu ôn đới, còn ở vùng nhiệt đới, dịch bệnh có thể xảy ra quanh năm.
Dấu hiệu bệnh chân tay miệng
Bệnh chân tay miệng có lẽ là căn bệnh mang nhiều triệu chứng nhất. Người bệnh thường sẽ gặp phải tất cả những dấu hiệu dưới đây, tuy nhiên một số người lại chỉ mắc 1 – 2 biểu hiện:
- Sốt;
- Viêm họng;
- Mệt mỏi, khó chịu;
- Xuất hiện những đốm đau đớn có màu đỏ ở trên lưỡi, nướu và bên trong má;
- Phát ban đỏ, không ngứa nhưng bị phồng rộp ở lòng bàn tay, lòng bàn chân và đôi khi là mông;
- Ăn mất ngon.
Khoảng thời gian trung bình từ khi nhiễm trùng đến khi phát bệnh và xuất hiện các triệu chứng (thời kì ủ bệnh) là từ 3 – 6 ngày. Sốt thường là dấu hiệu đầu tiên, tiếp theo là đau họng kèm với chán ăn và khó chịu trong người.
1 – 2 ngày sau khi bắt đầu sốt, các vết loét sẽ phát triển ở miệng hoặc trong cổ họng. Phát ban ở bàn tay và bàn chân hoặc mông sẽ xuất hiện sau 1 – 2 ngày kế tiếp.
Bệnh chân tay miệng có nguy hiểm không?
Bệnh tay chân miệng ở trẻ có thể gây ra biếng chứng nguy hiểm như viêm màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn tới tử vong nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời.
Cách chữa bệnh chân tay miệng
Yêu cầu đầu tiên khi nghi ngờ trẻ mắc bệnh là đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán một cách chính xác nhất. Bạn cũng có thể áp dụng những biện pháp dưới đây để hỗ trợ điều trị tại nhà đối với căn bệnh này:
- Hạ sốt, giảm đau nếu trẻ bị sốt trên 38 độ C.
- Vệ sinh cơ thể thật sạch sẽ bao gồm răng miệng, chân tay và những vị trí xuất hiện vết phát ban hoặc lở loét.
- Bổ sung vitamin C, vitamin PP, vitamin A, kẽm và các loại dưỡng chất khá để giúp những vết loét mau lành hơn.
- Cho trẻ uống nhiều nước và thực phẩm có khả năng bổ sung nước, tránh tình trạng mất nước ở trẻ.
- Vệ sinh đồ dùng cá nhân và môi trường sống của trẻ; đồ đựng thức ăn, bình nước, ... cần được tiệt trùng trước khi sử dụng.
- Thức ăn dành cho trẻ mắc bệnh cần được nghiền nát bởi lúc này cổ họng trẻ đang bị tổn thương, đồng thời không cho trẻ ăn đồ quá nóng, quá lạnh, quá nhiều gia vị.
Biện pháp phòng chống bệnh chân tay miệng
Mặc dù hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh chân tay miệng ở trẻ nhưng việc chữa trị các triệu chứng và chế độ chăm sóc tốt sẽ giúp cải thiện sớm bệnh.
Cha mẹ nên đưa bé tới trực tiếp các cơ sở y tế để bác sĩ thăm khám và điều trị đúng phương pháp, giúp loại bỏ dần các dấu hiệu bệnh chân tay miệng.
Cha mẹ nên chăm sóc tốt cho trẻ tại nhà, cho trẻ ăn những thực phẩm mềm lỏng dễ nuốt, tránh những thực phẩm cay, nóng khiến những vết loét miệng của bé trầm trọng hơn.
Bệnh chân tay miệng ở trẻ là do virut đường ruột nên không thể điều trị bằng thuốc kháng sinh thông thường. Cha mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc điều trị bệnh chân tay miệng ở trẻ. Nên đưa bé đi khám và điều trị nội trú khi dấu hiệu bệnh chân tay miệng nặng.
Tốt nhất cha mẹ nên chăm sóc trẻ thật tốt, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng giúp trẻ tăng cường sức để kháng, vệ sinh sạch sẽ, tránh tiếp xúc trực tiếp với dịch mũi, họng, nước bọt từ trẻ mắc bệnh.
Chú ý: Bệnh sốt xuất huyết hiện nay cũng đang bùng phát, có một sốt biểu hiện gần giống với bệnh tay chân miệng. Hãy tìm hiểu thêm về bệnh sốt xuất huyết để có sự chẩn đoán bệnh chính xác hơn nhé.
