Khi mang bầu và có biến chứng sản khoa
Chế độ thai sản năm 2018 sẽ bắt đầu có hiệu lực kể từ ngày đầu bạn phát hiện mình có thai. Theo đó, trong thời gian mang thai bạn được nghỉ việc để đi khám thai 5 lần, mỗi lần 1 ngày. Thậm chí, với những mẹ bầu ở xa cơ sở y tế hoặc trường hợp mang thai cần chăm sóc đặc biệt sẽ được nghỉ 2 ngày cho mỗi lần khám thai.
Ngoài ra, nếu trong thời gian mang thai xảy các biến chứng sản khoa như sảy thai, sinh non thai chết lưu,… thì bạn sẽ được hưởng chế độ ưu tiên như sau:
+ Dưới 1 tháng nếu sảy thai: Nghỉ phép 10 ngày;
+ Từ 1-3 tháng nếu sảy thai: Nghỉ phép 20 ngày;
+ Từ 4- 5 tháng nếu sảy thai: Nghỉ phép 3-6 tháng;
+ Từ 6 tháng nếu sảy thai: Nghỉ phép từ 6 tháng trở lên.
Lưu ý: Trong số các ngày này đã tính tổng cộng luôn các ngày nghỉ lễ, và tết và ngày nghỉ hàng tuần.
Ảnh minh họa
Khi sinh con
Chế độ thai sản khi sinh con được áp dụng như sau:
- Thời gian nghỉ phép:
Bạn được nghỉ trước và sau thời gian sinh con 6 tháng, trong đó thời gian nghỉ trước khi sinh không quá 2 tháng. Còn với những mẹ rơi vào trường hợp đặc biệt thì tính như sau:
+ Đa thai: Từ bé thứ 2 trở đi, bạn sẽ được tính thêm 1 tháng vào thời gian nghỉ.
+ Nghỉ thêm: Nếu có nhu cầu nghỉ thêm, bạn có thể xin nghỉ phép không hưởng lương.
+ Đi làm sớm: Nếu có đủ sức khỏe để quay lại làm việc trước thời gian nghỉ phép, bạn vẫn nhận được trợ cấp thai sản theo quy định, và nhận thêm tiền lương cho những ngày làm việc của mình.
- Trợ cấp thai sản:
Mẹ sinh con xong được hưởng bằng 100% mức bình quân tiền lương hàng tháng của 6 tháng liền kề trước khi sinh. Ngoài ra, còn có cả trợ cấp một lần khi sinh con và nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi tương đương là với 2 tháng lương tối thiểu chung cho mỗi bé.
Đặc biệt, theo Nghị quyết về dự toán ngân sách Nhà nước năm 2018 (vừa được Quốc hội thông qua ngày 13/11/2017), mức lương cơ sở sẽ tăng từ 1.300.000 đồng/tháng lên thành 1.390.000 đồng/tháng kể từ ngày 01/7/2018. Như vậy, tiền trợ cấp thai sản cũng sẽ được điều chỉnh tăng theo kể từ ngày 01/7/2018 cho phù hợp với Điều 38 của Luật bảo hiểm xã hội 2014.
Cụ thể, trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con sẽ tăng từ mức hiện hành là 2.600.000 đồng cho mỗi con lên 2.780.000 đồng.
- Hỗ trợ sau khi sinh:
Trong vòng 30 ngày, kể từ ngày làm việc đầu tiên sau chế độ nghỉ thai sản, bạn có quyền xin nghỉ thêm để phục hồi sức khỏe, và được nhận 30% lương tối thiểu chung/ngày trong trường hợp nghỉ tại nhà, hoặc 40% lương tối thiểu chung/ngày nếu nghỉ tại cơ sở tập trung.
8 điều luật bảo hiểm xã hội mới bổ sung về chế độ nghỉ thai sản năm 2018:
1. Luật bảo hiểm xã hội bổ sung chế độ thai sản cho người chồng
– Trường hợp chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội: Lúc này nếu vợ sinh con, cha được trợ cấp một lần bằng 2 tháng lương cơ sở cho mỗi con. Ngoài ra, chồng đóng BHXH khi vợ sinh con thì cũng được nghỉ việc từ 5 đến 14 ngày cho phép theo chế độ thai sản. Cụ thể số ngày nghỉ như sau:
+ Nghỉ 5 ngày làm việc nếu mẹ sinh thường;
+ Nghỉ 7 ngày làm việc nếu vợ sinh con phải phẫu thuật, và con sinh con dưới 32 tuần tuổi;
+ Nghỉ 10 ngày làm việc nếu vợ sinh đôi. Từ sinh 3 trở đi thì mỗi đứa con cộng thêm 3 ngày làm việc;
+ Nghỉ 14 ngày làm việc nếu vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật.
Lưu ý: Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo quy định tại khoản này được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.
2. Chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản
Theo quy định, chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản là từ 5-10 ngày trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc. Cái này là điểm khác so với quy định trước đây là áp dụng trong 1 năm nha các mẹ. Em ví dụ nhé: Nếu mẹ có thời gian nghỉ dưỡng sức và phục hồi sức khỏe từ cuối năm 2017 chuyển tiếp sang đầu năm sau, năm 2018 thì thời gian nghỉ đó thì vẫn được tính cho năm trước nếu theo quy định trước đây. Nhưng giờ thì căn cứ 30 ngày đầu làm việc thôi ạ.
Mức hưởng chế độ dưỡng sức và phục hồi sức khỏe sau thai sản một ngày sẽ được quy định chung là bằng 30% số mức lương cơ sở. Còn trước đó là chỉ được hưởng có 25% thôi nha các mẹ. Cái này mẹ nào lương cao thì mức tăng cũng đáng kể lắm á!
Ngoài ra, nếu mẹ là giáo viên hay giảng viên có dịp nghỉ hè theo đúng quy định nhà nước mà sinh đúng vào tháng hè thì bạn sẽ được nghỉ bù thêm 2 tháng nữa. Có nghĩa là nghỉ tổng cộng 8 tháng nhưng BHXH sẽ không tính lương cho 2 tháng nghỉ bù.
3. Chế độ thai sản sau sinh mà mẹ mất hoặc con mất
Sinh con xong mà không may con mất thì theo quy định được nghỉ 4 tháng tính từ ngày sinh con. Bên cạnh đó, căn cứ Điều 38 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 (còn áp dụng đến năm 2018) về trợ cấp một lần khi sinh con:
“Điều 38: Trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi
Lao động nữ sinh con hoặc người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì được trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ sinh con hoặc tháng người lao động nhận nuôi con nuôi”.
Vậy nên, trường hợp mất con sau sinh, mẹ sẽ được nhận một khoản trợ cấp bằng 02 lần lương cơ sở.
Ngoài ra, sau khi sinh con mà sức khỏe của người mẹ còn yếu thì có thể được nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe sau khi sinh theo quy định tại Điều 41 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (còn áp dụng đến năm 2018) như sau:
Lao động nữ ngay sau thời gian hưởng chế độ thai sản quy định tại Điều 33, khoản 1 hoặc khoản 3 Điều 34 của Luật này, trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc mà sức khỏe chưa phục hồi thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe từ 05 ngày đến 10 ngày. Thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe bao gồm cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
Trường hợp có thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe từ cuối năm trước chuyển tiếp sang đầu năm sau thì thời gian nghỉ đó được tính cho năm trước.
Số ngày nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe quy định tại khoản 1. Điều này do người sử dụng lao động và Ban Chấp hành công đoàn cơ sở quyết định, trường hợp đơn vị sử dụng lao động chưa thành lập công đoàn cơ sở thì do người sử dụng lao động quyết định. Thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe được quy định như sau:
a) Tối đa 10 ngày đối với lao động nữ sinh một lần từ hai con trở lên;
b) Tối đa 07 ngày đối với lao động nữ sinh con phải phẫu thuật;
c) Tối đa 05 ngày đối với các trường hợp khác.
Mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản một ngày bằng 30% mức lương cơ sở.
Trường hợp mẹ mất sau khi sinh:
Theo quy định của pháp luật, trường hợp cả cha và mẹ đều tham gia BHXH mà mẹ chết sau khi sinh con thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của mẹ.. Mức hưởng chế độ thai sản sẽ tính bằng mức bình quân 06 tháng liền kề mức tiền lương đóng BHXH trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản của người cha. Trường hợp, cha mới tham gia BHXH mà chưa đóng đủ 06 tháng thì mức hưởng sẽ tính trên mức bình quân tiền lương đóng BHXH những tháng đã đóng BHXH của cha.
Nếu mẹ không đủ điều kiện được hưởng chế độ thai sản khi sinh con thì cha hay người trực tiếp nuôi dưỡng sẽ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi con đủ 6 tháng tuổi và nếu cha, người trực tiếp nuôi không nghỉ việc thì ngoài tiền lương đó cũng còn được hưởng chế độ thai sản với thời gian còn lại của mẹ theo quy định.
4. Đi làm trước hạn
Quy định mới về đi làm trước hạn sẽ được NÂNG thời gian sau khi sinh con từ đủ 60 ngày trở lên tăng lên ít nhất là 4 tháng. Luật mới cũng quy định rõ người nghỉ thai sản cần phải báo trước và được người sử dụng lao động đồng ý thì bạn mới được nghỉ.
Ngoài tiền lương của những ngày làm việc đó thì mẹ nào đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con bạn vẫn được hưởng chế độ thai sản cho đến khi đủ 6 tháng.
5. Chế độ sẩy thai, nạo hút thai hoặc thai chết lưu
Trong trường hợp sẩy thai,hay nạo hút thai hoặc thai chết lưu,thì các lao động nữ được nghỉ 10 ngày nếu thai dưới 5 tuần tuổi, nghỉ 20 ngày Còn nếu thai từ 5 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi thì bạn được nghỉ 40 ngày. còn nếu thai từ 13 tuần – 25 tuần tuổi thì nghỉ 50 ngày nếu thai của bạn từ 25 tuần tuổi trở lên.
6. Chế độ thai sản khi nhận con nuôi
Thời gian nghỉ thai sản khi nhận con nuôi được điều chỉnh như sau: khi con đủ 4 tháng tuổi trở lên cho đến khi con đủ 6 tháng tuổi. Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia bảo hiểm xã hội đầy đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản theo quy định thì chỉ cha hoặc mẹ được nghỉ việc hưởng chế độ.
7. Điều kiện hưởng chế độ thai sản
Trường hợp lao động nữ sinh con, nhờ mang thai hộ, mang thai hộ, nhận nuôi con nuôi đều phải đáp ứng đủ các điều kiện:
- Đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong vòng 12 tháng trước khi sinh con hay nhận nuôi con nuôi.
- Nếu phải ngưng việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh thì phải đóng BHXH từ đủ 3 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con mới được hưởng chế độ thai sản.
- Nếu đủ điều kiện đóng BHXH mà chấm dứt hợp đồng lao động trước khi sinh con, nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định.
Đặc biệt, bổ sung thêm trường hợp chỉ có cha tham gia BHXH thì khi vợ sinh con, cha được trợ cấp một lần bằng 2 tháng lương cơ sở cho mỗi con.
8. Thai sản cho người mang thai hộ
Từ 1-1-2016 khi có Luật BHXH mới thì chính sách cho người mang thai hộ mới bắt đầu được áp dụng. Cụ thể:
Người mang thai hộ được hưởng chế độ thai sản về khám thai, sẩy thai hay nạo hút và thai chết lưu… tính từ thời điểm mang thai cho đến thời điểm giao đứa trẻ thì cho người mẹ nhờ mang thai hộ nhưng thời gian đó phải không được vượt quá 6 tháng.
Nếu từ ngày sinh con đến thời điểm giao con mà thời gian hưởng chế độ thai sản chưa đủ 60 ngày thì vẫn được hưởng chế độ thai sản cho đến khi đầy đủ 60 ngày, trong đó đã bao gồm luôn cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
Ngoài ra, người mẹ nhờ mang thai hộ cũng được hưởng chế độ thai sản từ thời điểm nhận con cho đến khi con đủ 6 tháng tuổi như những bà mẹ khác nhé!
