Ngày rằm và mùng 1 hàng tháng là 2 ngày quan trọng, vào ngày này người Việt Nam thường thắp hương cúng tổ tiên, thổ địa xin sức khỏe, may mắn. Không phải ngẫu nhiên mà người ta chọn 2 ngày này để cúng bái, sự thật là 2 ngày này đều mang những bí ẩn tâm linh khó lý giải.
Lưu ý khi thắp hương
GS-TS Nguyễn Chí Bền - nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam - lưu ý người dân khi thực hiện việc thắp hương tại bàn thờ gia tiên, cũng như đi lễ chùa.
Theo đó, khi thắp hương, người dân thường thắp theo số lẻ, bởi số lẻ tượng trưng cho phần âm. Chỉ nên thắp từ 1 đến 3 nén hương trên mỗi bát hương. Chú ý khi thắp hương cần phải ăn mặc chỉnh tề, không mặc quần đùi, áo cộc hay ăn mặc luộm thuộm,... Đặc biệt khi khấn vái cần thành tâm, thể hiện sự tôn trọng với các vị phật, thần linh và tổ tiên.
Kiêng quan hệ nam nữ vào ngày rằm
Theo Tố Nữ kinh – cuốn sách dạy kỹ năng phòng the nổi tiếng Trung Quốc từ cách đây 2000 năm đã nêu khá chi tiết về 6 thời điểm mà các cặp vợ chồng cần kiêng kỵ "ân ái".
Một là, các cặp vợ chồng tuyệt đối không được 'yêu' vào ngày đầu tháng, giữa tháng và cuối tháng Âm lịch. Nếu phạm vào điều cấm kị này, con cái sinh ra sẽ bị thương tổn, còn nam giới cũng bị ảnh hưởng xấu đến tinh khí sau này.
Hơn thế nữa, ngày rằm và mồng 1 là lúc mà mặt trời, trái đất và mặt trăng cùng nằm thẳng hàng trên 1 đường thẳng. Lúc này sự tác động của từ trường, của năng lượng vũ trụ trùng chập… sẽ tác động rất mạnh vào cơ thể con người và có thể gây ra các ảnh hưởng không tốt. Lúc mưa gió sấm chớp cũng vậy. Người xưa đã rất nhạy bén nhận thức được điều này và hình thành nên sự kiêng kỵ.
Ngày nay, quan niệm này tuy đã không còn nặng nề như xưa nhưng vẫn âm ỉ tồn tại trong suy nghĩ của không ít người Việt. Trên thực tế, không ít cặp vợ chồng vẫn kiêng khem và đại kỵ 'chuyện yêu' trong những thời khắc nhạy cảm.
Kiêng sinh con gái vào ngày rằm
Điều này tuy chưa có khoa học chứng minh nhưng lại vô cùng đúng. Từ nhiều đời nay dân gian ta vẫn quan niệm “trai mồng một, gái ngày rằm” ý muốn chỉ những bé trai sinh ngày mùng 1 và bé gái sinh ngày rằm thường rất “khó nuôi”. Do vậy, nếu có thể thì nên tránh sinh con vào những ngày này.
Đã có nhiều cách lý giải khác nhau về tục kiêng kỵ này nhưng không phải lý giải nào cũng thực sự thuyết phục.
Dưới góc độ lý học Đông Phương, mỗi người sinh ra đều chịu ảnh hưởng của không gian và thời gian (tượng trưng là các chòm sao). Theo đó, Mặt Trăng tượng trưng bởi sao Thái Âm mang năng lượng âm. Vì vậy, vào ngày rằm khi trăng tròn, Thái Âm sẽ vượng nhất, năng lượng âm đạt cực đại, con gái sinh vào ngày này sẽ là cực âm thành ra cá tính, khó dạy dỗ.
Kiêng câu cá ngày trăng tròn
Theo quan niệm tâm linh của người Việt, hành động câu cá vào ngày rằm sẽ mang lại cho người đó vận hạn đen đủi. Chính vì điều này, vào ngày rằm người ta thường không đi câu cá. Mọi người nên lưu ý kẻo lại rước tai họa vào nhà nhé!
Mua sắm đồ cúng lễ
Nên mua hoa tươi để dâng trên ban thờ, không dùng hoa quả giả. Hoa để dâng ban thờ thường là hoa cúc vàng, cúc vạn thọ, huệ trắng.
Theo quan niệm dân gian, các đồ dùng để đựng các lễ cúng như bát, đĩa, đũa, thìa,... cần phải sử dụng những đồ mới, hoặc đồ riêng biệt. Không nên dùng chung đồ cúng với các việc khác trong gia đình. Bởi đồ thờ cúng cần phải sạch sẽ, không uế tạp.
* Bài viết chỉ mang tính tham khảo