Kẻ độc tài chết vẫn “tạo sóng”
Augusto Pinochet tên đầy đủ là Augusto Pinochet Ugarte sinh năm 1915 tại thành phố cảng Valparaiso. Gia đình Augusto Pinochet có sáu anh chị em. Bố Augusto Pinochet làm nhân viên hải quan. Năm 18 tuổi, với sự ủng hộ của mẹ, Augusto Pinochet vào học trong trường quân sự và bắt đầu đạt được những thăng tiến đầu tiên trên con đường binh nghiệp. Tuy nhiên, cho đến năm 50 tuổi, Augusto Pinochet vẫn chưa chạm tay được đến những thành công lớn trong sự nghiệp của mình.
Phải đến năm 1973, khi 58 tuổi, Augusto Pinochet mới nhận được sự tin tưởng Tổng thống Salvador Allende. Tổng thống Allende đã phong Augusto Pinochet làm tổng tư lệnh quân đội và coi ông là một trong số ít các nhân vật cao cấp trong chính phủ có thể tin tưởng được. Đây chính là bước ngoặt lớn nhất trong sự nghiệp chính trị của Augusto Pinochet cũng như đời sống chính trị của Chile. Nhận được sự tin tưởng của Tổng thống song chỉ chưa đầy ba tuần sau khi được phong làm tổng tư lệnh, tướng Augusto Pinochet đã lãnh đạo một cuộc đảo chính với sự hậu thuẫn của CIA.
 |
| Augusto Pinochet – Tổng thống độc tài Chile |
Cuộc binh biến này nhanh chóng lan rộng và cực điểm của nó là vụ ném bom dinh tổng thống. Tổng thống Allende khi đó đang có mặt bên trong dinh đã bị thiệt mạng. Một thông tin khác thì đưa ra là tổng thống Allende đã tự sát để không phải rơi vào tay phe đảo chính.
Ba ngày sau cuộc đảo chính, Augusto Pinochet đã có bài phát biểu trên truyền hình quốc gia. Song, phải vài tháng sau đó, Augusto Pinochet mới thực sự trở thành người lãnh đạo mới của Chile. Augusto Pinochet dùng mọi cách để thâu tóm quyền lực trong suốt khoảng thời gian sau cuộc đảo chính. Đến giữa năm 1974, Augusto Pinochet đã được phong làm người lãnh đạo tối cao của đất nước.
Đến cuối năm 1974, Augusto Pinochet chính thức trở thành tổng thống Chile. Và cũng từ đây cho đến năm 1990, trong suốt 16 năm cầm quyền của Augusto Pinochet, kẻ được mệnh danh là nhà quân sự độc tài, Chile rơi vào thời kì đen tối nhất trong lịch sử phát triển của mình. Sau khi lên nắm quyền, để loại trừ những kẻ chống đối mình, Augusto Pinochet đã tiến hành một cuộc đàn áp, thảm sát đẫm máu. Trong 16 năm cầm quyền, Augusto Pinochet và chính quyền của ông ta đã khiến 3.197 người chết, hàng nghìn người khác bị đưa đi biệt tích, 250.000 người bị cầm tù và hơn 29.000 người bị tra tấn.
Một trong số những nhân chứng của cuộc tàn sát dã man mà chính quyền Augusto Pinochet đã thực hiện chính là nữ Tổng thống Chile Michelle Bachelet. Vào năm 1975, mẹ đẻ của nữ Tổng thống đã bị chính quyền Pinochet đầu độc, tra tấn một cách dã man, buộc phải bỏ trốn ra nước ngoài sống lưu vong. Bên cạnh đó, cha của nữ tổng thống là một vị tướng thân cận với Tổng Salvador Allende cũng đã bị chết trong nhà tù của chế độ Augusto Pinochet.
Đến tháng 10/1998, khi Augusto Pinochet tới London để phẫu thuật lưng và đang trong khi đang bình phục thì đã bị bắt giữ do chính phủ Tây Ban Nha yêu cầu dẫn độ. Sự kiện bắt giữ Pinochet gây ra các cuộc biểu tình của cả những người ủng hộ lẫn chống đối ông ta. Cũng kể từ đây, một cuộc chiến pháp lý dài nhằm chống lại Augusto Pinochet bắt đầu. Tới tháng 3/2000, vụ án chống lại Pinochet bị huỷ bỏ do vấn đề sức khoẻ ông ta.
Tuy nhiên, ngay lập tức, các nỗ lực kết tội tướng Pinochet nhanh chóng được khởi động lại tại Chile. Pinochet thì liên tục khẳng định mình vô tội và cho rằng ông ta chỉ hành động để "cứu" đất nước khỏi phe cộng sản và cuộc nội chiến. Gia đình là những người ủng hộ trung thành nhất của Pinochet, trong số này có người vợ là Lucia Hiriart. Nỗ lực xét xử Pinochet vì tội lạm dụng nhân quyền rõ ràng đã bị thất bại vào năm 2001, khi một toà án ra phát quyết rằng ông ta không đủ khoẻ để ra trước vành móng ngựa. Tới năm 2004, một chiến dịch chống lại ông ta bắt đầu và gần đây nhất là thông tin Pinochet biển thủ hàng triệu USD xuất hiện tháng 3/2005.
 |
| Augusto Pinochet – Tổng thống độc tài Chile |
Nhưng trong khi những nỗ lực truy tố đang ở giai đoạn gấp rút thì sức khoẻ Pinochet lại mỗi ngày một xấu đi. Augusto Pinochet đã chết trong bệnh viện vào rạng sáng nay 11/12/2006, chỉ một tuần sau khi phải nhập viện cấp cứu vì một cơn đau tim. Sau cái chết của cựu độc tài Augusto Pinochet, những cuộc đụng độ bạo lực đã nổ ra giữa lực lượng cảnh sát và những người đối đầu với ông Pinochet.
Những người này đã ném đá vào ô tô và đốt phá những hàng rào chắn ở đại lộ chính của thành phố. Cảnh sát đã phải sử dụng hơi cay và súng nước để giải tán đám đông, nhưng tình trạng hỗn loạn sau đó vẫn lan đến nhiều quận có nhiều tầng lớp lao động. Cảnh sát cho biết 23 sĩ quan bao gồm cả một thiếu tá và một đại uý bị thương. Một số người đã bị bắt giữ.
Khi Augusto Pinochet qua đời, Chính phủ Chilê do nữ Tổng thống Michelle Bachellet dẫn đầu đã quyết định không tổ chức tang lễ với nghi thức nhà nước dành cho một tổng thống, mà chỉ tổ chức nghi lễ quân đội cho một cựu tổng tư lệnh quân đội tại Học viện Quân sự Santiago. Chilê cũng không tuyên bố quốc tang đồng thời nữ Tổng thống Bachallet cũng không tham dự lễ tang mà cử bộ trưởng quốc phòng đến dự tại Trường sỹ quan tại thủ đô Santiago.
Một thông tinh khác cho biết rằng, theo kết quả điều tra của nhật báo "La Tercera" của Chilê thì 55% người dân Chilê không muốn Cựu độc tài Pinochet được hưởng nghi lễ nhà nước và 72% không đồng ý tuyên bố quốc tang trong khi đó 51% cho rằng tang lễ Pinochet chỉ tiến hành trong khuôn khổ của một cựu tư lệnh quân đội Chilê.
Tại đám tang của Augusto Pinochet, trong khi nhiều người ủng hộ ông Pinochet đã ôm các bức ảnh của Augusto Pinochet, người mà họ coi là vị cứu tinh của Chile than khóc thì vài nghìn người chống đối lại tập trung ở bên ngoài Dinh tổng thống, nơi đặt đài tưởng niệm ông Salvador Allende, vị tổng thống đã bị phế truất trong cuộc đảo chính do ông Pinochet lãnh đạo hồi năm 1973.
Và những nét vẽ nhạt về năm người con
Tổng thống độc tài Augusto Pinochet có năm người con, trong đó có hai người con trai và ba người con gái. Cuộc sống năm người con của Augusto Pinochet rất kín đáo và ít được mọi người biết đến. Thông tin về thân nhân và những đứa con của Augusto Pinochet chỉ ầm ĩ khi bị dính líu vào tội danh biển thủ công quỹ.
Năm 2008, thẩm phán Chile Carlos Cerda đã ký quyết định truy tố và bắt khẩn cấp 23 người với tội danh biển thủ công quỹ trong đó có vợ, 5 người con, 4 cộng sự thân tín của Augusto Pinochet. Trong đó, vợ, ba con của Pinochet là con trai Augusto, con trai Marco Antonio và con gái Lucia đã bị cảnh sát Santiago bắt giữ ngay lập tức khi có lệnh của toà ngày 4/10/2008.
Hai người con gái còn lại Jaqueline và Veronica bị bắt sau đó vài giờ. Vợ goá 84 tuổi của Pinochet, bà Lucia Hiriart, sau khi nghe lệnh bắt của toà án đã bị lên cơn đau động mạch và được chuyển khẩn cấp tới Bệnh viện quân sự Santiago. Vì vậy vợ và ba người con gái của Augusto Pinochet bị bắt được đưa về nhà tù dành cho nữ phạm nhân Orientacíon Femenia. Trong khi hai người con trai bị chuyển về trại giam Santiago 1.
Năm người con của Augusto Pinochet bị buộc tội biển thủ 27 triệu tiền công quỹ trong 16 năm Augusto Pinochet cầm quyền tại Chile và đã mở hàng trăm tài khoản bí mật ở Mỹ cùng một số nước châu Âu khác. Sự việc vỡ lở khi cuộc điều tra của Thượng viện Mỹ phát hiện khoảng 100 tài khoản mang tên Pinochet và gia đình, nhiều nhất là trong Ngân hàng Riggs ở Washington. Cuộc điều tra cho thấy, ngoài các tài khoản mang tên Augusto Pinochet Ugarte, còn có những tài khoản mang tên giả như José Pinochet Ugarte, José Ramon Ugarte hoặc Daniel Lopez.
 |
Trước đó, Augusto Pinochet cũng bị Chile điều tra về các cáo buộc trốn thuế và biển thủ công quỹ. Tuy nhiên, đến ngày 27-10-2008, bốn người con của Augusto Pinochet đã được trả tự do sau khi tòa án phúc thẩm ra quyết định huỷ bỏ những cáo buộc biển thủ công quỹ đối với họ. Chỉ còn một người con trai của Pinochet là Augusto Pinochet Hiriart vẫn bị tạm giữ.
Ngoài vụ việc bị buộc tội về việc biển thủ công quỹ, người ta chỉ còn được biết đến con của nhà quân sự độc tài Augusto Pinochet qua một lần người con trai Augusto Pinochet Hiriart mang những bộ comple của cha mặc từ những năm 1980 đến khi mất ra bán với giá hơn 2000 USD một bộ. Augusto Pinochet Hiriart khẳng định, những bộ quần áo đem bán đều là nguyên bản và từng được cha mình sử dụng. Augusto cũng cho biết chúng đều là trang phục mặc hàng ngày chứ không phải phục vụ riêng cho các buổi lễ tân.
Số quần áo này được bày bán tại một cửa hàng may đo ở trung tâm thủ đô Santiago.
Augusto còn nhấn mạnh: “Tôi có thể nói tất cả những bộ comple này đều đã từng được sử dụng, trong đó có bản thân tôi. Cha tôi đã giao chúng cho tôi từ rất lâu rồi. Chúng đều tốt, hiện đại và ông ấy dùng cả ở nhà lẫn khi ra ngoài”.
Lê Anh
