Cuối năm, khi gió lạnh hanh khô tràn về, cũng là lúc nhiều gia đình nghĩ tới việc sang sửa, chăm sóc lại mộ phần tổ tiên chuẩn bị cho một cái Tết. Việc làm tưởng chừng hiếu kính này, theo quan niệm dân gian, nếu sơ suất lại có thể phản tác dụng. Người xưa từng dặn rất kỹ: sửa mộ là việc lớn, không cẩn trọng thì phúc chưa kịp đến đã âm thầm hao hụt.
1. Không tùy tiện động thổ, sửa mộ khi chưa xét thời điểm
Người xưa coi mộ phần là “âm trạch”, liên quan trực tiếp đến phúc khí và vận trình của con cháu. Việc đào bới, đập phá, thay đổi kết cấu mộ nếu làm vào thời điểm xung khắc rất dễ khiến khí trường bị xáo trộn. Cuối năm là giai đoạn âm dương giao thời mạnh, càng cần thận trọng hơn so với những thời điểm khác trong năm.
Theo quan niệm dân gian, không phải ngày nào cũng có thể động chạm tới mồ mả. Những ngày sát chủ, ngày xung tuổi trưởng tộc hoặc ngày âm khí nặng được xem là đại kỵ. Nếu phạm phải, người xưa tin rằng gia đạo dễ bất ổn, làm ăn trắc trở, sức khỏe các thành viên cũng bị ảnh hưởng theo cách khó lý giải.
Vì vậy, trước khi quyết định sửa mộ, điều quan trọng không nằm ở quy mô lớn hay nhỏ mà ở việc chọn thời điểm phù hợp. Dù chỉ là xây lại bờ bao, lát thêm gạch hay chỉnh sửa bia mộ, cũng cần cân nhắc kỹ, tránh tâm lý “tranh thủ cuối năm cho xong” mà vô tình làm hao phúc.
2. Tránh sửa mộ phô trương, chạy theo hình thức quá mức
Người xưa luôn nhấn mạnh: mộ phần quan trọng ở sự trang nghiêm, sạch sẽ và yên tĩnh, không nằm ở việc to hay nhỏ. Cuối năm, nhiều gia đình vì mong cầu phúc lộc mà sửa mộ quá lớn, quá cầu kỳ, thậm chí so bì với xung quanh. Trong quan niệm dân gian, đây lại là điều không nên.
Mộ phần phô trương quá mức được cho là dễ làm mất sự cân bằng âm dương. Khi phần âm “nổi bật” quá đà, phúc khí dành cho phần dương có thể bị lệch, dẫn tới tài lộc đến chậm hoặc không bền. Người xưa dặn rằng, hiếu kính không đo bằng đá lớn hay bia cao, mà nằm ở tấm lòng và sự chỉn chu.
Ngoài ra, việc xây sửa vượt khả năng kinh tế cũng bị xem là điều đại kỵ. Dùng tiền vay mượn, nợ nần để làm mộ phần được cho là mang theo tâm thế bất an, dễ kéo theo vận xui cho con cháu. Cuối năm, sửa mộ nên lấy sự gọn gàng, bền chắc và hài hòa làm trọng, tránh tâm lý “làm cho oai” mà vô tình tán lộc.
3. Không chú ý việc giữ sạch sẽ, yên tĩnh quanh mộ phần
Trong lời dạy dân gian, giữ cho mộ phần sạch sẽ còn quan trọng không kém việc xây sửa. Cuối năm, nhiều gia đình tập trung vào phần xây dựng mà quên mất yếu tố môi trường xung quanh. Cỏ dại um tùm, rác thải, vật dụng bỏ quên gần mộ được xem là dấu hiệu phúc khí bị che lấp.
Người xưa tin rằng, mộ phần yên tĩnh thì con cháu mới yên ổn. Việc để khu mộ ồn ào, bừa bộn, hoặc thường xuyên tụ tập nói cười lớn tiếng khi sửa sang bị coi là thiếu trang nghiêm. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự tôn kính với tổ tiên mà còn được cho là làm suy giảm vận khí chung của gia đình.
Bên cạnh đó, việc sửa mộ xong nhưng bỏ bê không chăm sóc cũng là điều cần tránh. Mộ phần xuống cấp nhanh, nứt vỡ, thấm nước mà không để ý theo quan niệm dân gian là dấu hiệu phúc lộc không được giữ gìn. Cuối năm, người xưa dặn rằng, chỉ cần giữ mộ phần sạch, gọn, không xâm lấn, không ô nhiễm, đã là cách tích phúc bền vững cho đời sau.
Cuối năm sang sửa mộ phần là việc hệ trọng, thể hiện đạo hiếu và lòng nhớ ơn tổ tiên. Tuy nhiên, như lời người xưa để lại, càng là việc liên quan đến phúc khí thì càng không thể làm qua loa. Nhớ kỹ 3 điều này, sửa mộ đúng cách, đúng thời, đúng mực, không chỉ tránh hao phúc mà còn giúp gia đạo yên ổn, lộc bền sang năm mới.
*Thông tin trong bài chỉ mang tính chất tham khảo chiêm nghiệm
