Bảo hiểm xã hội là gì?
Bảo hiểm xã hội (BHXH) là chính sách an sinh do Nhà nước tổ chức, nhằm đảm bảo thu nhập và quyền lợi cho người lao động khi gặp các rủi ro trong cuộc sống như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, nghỉ hưu hoặc tử tuất. Khi tham gia BHXH, người lao động sẽ được hưởng chế độ hưu trí khi về già, có thể nhận một lần hoặc nhận lương hưu theo tháng. Điều này giúp người lao động an nhàn khi không còn sức lao động, đồng thời không trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Đóng BHXH 15 năm, người lao động được bao nhiêu lương hưu?
Theo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi, có hiệu lực từ 1/7/2025, người lao động đóng BHXH từ 15 năm trở lên và đủ tuổi nghỉ hưu sẽ được nhận lương hưu hàng tháng. Mức lương hưu được tính theo công thức:
Mức lương hưu hàng tháng = Tỷ lệ hưởng lương hưu (%) × Mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH
Tỷ lệ hưởng lương hưu:
-
Đối với lao động nữ: Đóng 15 năm được hưởng 45% mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH. Mỗi năm đóng thêm được cộng 2%, tối đa 75% (khi đóng đủ 30 năm).
-
Đối với lao động nam: Đóng 15 năm được hưởng 40% mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH. Từ năm thứ 16 đến năm 20, mỗi năm cộng 1%; từ năm thứ 20 trở đi, mỗi năm cộng 2%, tối đa 75% (khi đóng đủ 35 năm).
Đóng BHXH từ 10 năm trở lên, rút một lần được tới 500 triệu có đúng không?
Hiện nay, không có quy định nào trong Luật BHXH hay văn bản pháp luật liên quan khẳng định rằng người lao động đóng BHXH từ 10 năm trở lên sẽ được rút một lần 500 triệu đồng. Thông tin này có thể là hiểu lầm hoặc chưa chính xác. Dưới đây là cách tính BHXH một lần mà người lao động cần biết:
Điều kiện rút BHXH một lần
Người lao động có thể rút BHXH một lần trong các trường hợp sau:
Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH (áp dụng từ 1/7/2025) hoặc chưa đủ 20 năm theo luật hiện hành, đồng thời không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
Nghỉ việc đã 1 năm, không tiếp tục đóng BHXH và chưa đủ 20 năm đóng.
Định cư ở nước ngoài hoặc mắc bệnh hiểm nghèo như ung thư, bại liệt, HIV giai đoạn AIDS…
Một số trường hợp đặc biệt khác như lao động nữ ở xã, phường, thị trấn; công an, bộ đội xuất ngũ, v.v.
Cách tính BHXH một lần
Mức hưởng BHXH một lần được xác định dựa trên số năm đóng và mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH:
Từ năm 2014 trở đi: Mỗi năm đóng được tính bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH.
Công thức tính:
Mức hưởng=(1,5×Mbqtl×thời gian đoˊng trước 2014)+(2×Mbqtl×thời gian đoˊng từ 2014 trở đi)Mức hưởng=(1,5×Mbqtl×thời gian đoˊng trước 2014)+(2×Mbqtl×thời gian đoˊng từ 2014 trở đi)
Trong đó, Mbqtl là mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH.
Ví dụ minh họa:Một người lao động đóng BHXH 10 năm (2015-2025) với mức bình quân tiền lương 5 triệu đồng/tháng:
2×5 triệu×10 na˘m=100 triệu đoˆˋng2×5triệu×10na˘m=100triệu đoˆˋng
Để rút được 500 triệu đồng sau 10 năm đóng BHXH, mức bình quân tiền lương phải lên tới 25 triệu đồng/tháng, tương ứng với vị trí thu nhập rất cao và mức đóng BHXH tối đa (hiện tại tối đa là 46,8 triệu đồng/tháng từ 1/7/2024).
Kết luận:Việc rút BHXH một lần 500 triệu đồng không phải là mức cố định. Với mức lương trung bình (5-10 triệu đồng/tháng), số tiền nhận được sau 10 năm thường dao động khoảng 50-200 triệu đồng, tùy vào mức lương đóng BHXH cụ thể.
Từ 1/7/2025, Luật BHXH sửa đổi khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng để đủ 15 năm, nhận lương hưu thay vì rút một lần, bởi rút BHXH trước hạn sẽ làm mất quyền lợi lương hưu và BHYT dài hạn.
Lời khuyên:Người lao động nên cân nhắc giữa rút BHXH một lần và tiếp tục đóng để hưởng lương hưu. Lương hưu mang lại thu nhập ổn định và quyền lợi BHYT, đặc biệt quan trọng khi về già. Chỉ trong các trường hợp bất khả kháng như di cư nước ngoài hoặc mắc bệnh hiểm nghèo, mới nên rút BHXH một lần.
