Theo BHXH Việt Nam, căn cứ Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 và Nghị định 159/2025/NĐ-CP của Chính phủ, mức hỗ trợ khi tham gia BHXH tự nguyện được tính theo tỉ lệ phần trăm trên mức đóng hằng tháng, dựa vào chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn hiện là 1,5 triệu đồng/tháng.
Từ ngày 1/7/2025, người thuộc hộ nghèo hoặc cư trú tại xã đảo, khu vực đặc biệt khó khăn sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng; hộ cận nghèo được hỗ trợ 40%; người dân tộc thiểu số được hỗ trợ 30%; và các nhóm đối tượng khác được hỗ trợ 20%.
Trường hợp người tham gia đồng thời thuộc nhiều nhóm đối tượng, sẽ được áp dụng mức hỗ trợ cao nhất. Thời gian hỗ trợ tối đa là 10 năm (120 tháng).
Mức đóng BHXH tự nguyện bằng 22% mức thu nhập làm căn cứ đóng, do người tham gia tự lựa chọn. Cụ thể, mức tối thiểu là 22% của chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn (tương đương 330.000 đồng/tháng), trong khi mức tối đa tương đương 22% của mức tham chiếu hiện hành – khoảng 2,34 triệu đồng/tháng.
Người tham gia có thể linh hoạt lựa chọn phương thức đóng phù hợp: hằng tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng/lần, hoặc một lần cho nhiều năm (tối đa 5 năm) hay một lần cho thời gian còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Đáng chú ý, từ ngày 1/7/2025, BHXH tự nguyện sẽ bổ sung thêm chế độ trợ cấp thai sản. Lao động nữ sinh con hoặc lao động nam có vợ sinh con, nếu đã đóng BHXH tự nguyện (hoặc cả bắt buộc và tự nguyện) từ đủ 6 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh, sẽ được nhận trợ cấp 2 triệu đồng/con.
Trường hợp thai từ 22 tuần tuổi trở lên chết lưu hoặc chết khi sinh cũng được hưởng trợ cấp này. Ngoài ra, lao động nữ là người dân tộc thiểu số, hoặc người Kinh có chồng là dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo, còn được hưởng chính sách hỗ trợ bổ sung riêng theo quy định của Chính phủ.
Với chế độ hưu trí, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng lương hưu hằng tháng khi đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động 2019 và có tối thiểu 15 năm đóng BHXH.
Riêng những người tham gia trước ngày 1/1/2021 cần có ít nhất 20 năm đóng BHXH và đủ 60 tuổi đối với nam, 55 tuổi đối với nữ để được nhận lương hưu. Chẳng hạn, người đủ điều kiện hưởng lương hưu từ tháng 9/2025 sẽ bắt đầu được chi trả từ tháng 10/2025.
Luật cũng khuyến khích UBND cấp tỉnh chủ động trình HĐND cùng cấp xem xét, quyết định mức hỗ trợ thêm tùy thuộc điều kiện kinh tế – xã hội của địa phương.
Trước đó, BHXH TP.HCM đã đề xuất Thành ủy và UBND TP xem xét hỗ trợ thêm 20% mức đóng BHXH tự nguyện cho người lao động trong độ tuổi 45–60, bên cạnh 20% hỗ trợ từ ngân sách Trung ương, nâng tổng mức hỗ trợ lên 40%.
Ngoài ra, cơ quan này còn kiến nghị hỗ trợ 100% mức đóng BHXH tự nguyện cho lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở không thuộc diện bắt buộc; hỗ trợ thêm 30% cho hộ nghèo (ngoài mức 50% của Trung ương) và 20% cho hộ cận nghèo (ngoài mức 40% của Trung ương).
Theo BHXH Việt Nam, tính đến hết tháng 9, cả nước có 17,59 triệu người tham gia BHXH bắt buộc, tăng gần 191.000 người so với tháng 8. Số người tham gia BHXH tự nguyện đạt hơn 1,9 triệu người, cho thấy xu hướng ngày càng nhiều người dân quan tâm đến việc bảo đảm an sinh khi về già.
