Khi Tết đến gần, việc dọn dẹp bàn thờ là một công việc quan trọng mà các gia đình cần thực hiện. Tuy nhiên, trong quá trình dọn dẹp, mọi người cần lưu ý các quy tắc kiêng kỵ để tránh phạm phải những điều không tốt, có thể ảnh hưởng đến tài lộc và sức khỏe của gia đình.
Vào những ngày cuối năm, ngoài việc chuẩn bị tinh thần, mua sắm và trang trí nhà cửa, việc dọn dẹp bàn thờ để chuẩn bị cho lễ cúng ông Công, ông Táo và cúng Giao thừa là điều không thể thiếu đối với nhiều gia đình Việt Nam.
Bàn thờ là nơi linh thiêng và trang trọng nhất trong mỗi gia đình, là nơi tổ chức các nghi lễ cúng bái quan trọng. Vì thế, khi quét dọn bàn thờ, gia chủ cần lưu ý các quy tắc và kiêng kỵ để tránh những sai sót có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như tài lộc của gia đình.
Thời điểm dọn bàn thờ gia tiên
Thông thường, việc dọn dẹp và bài trí bàn thờ gia tiên bắt đầu từ ngày 23 tháng Chạp (23/12 Âm lịch), khi mọi người chuẩn bị tiễn Táo Quân lên trời. Đây là thời điểm lý tưởng để tiến hành quét dọn và sắp xếp lại bàn thờ. Tuy nhiên, quá trình dọn dẹp thường kéo dài cho đến trước giao thừa, khi mọi công việc phải được hoàn tất.
Trước khi bắt đầu công việc dọn dẹp bàn thờ, một bước quan trọng là chuẩn bị đĩa hoa quả và thắp nén hương để thông báo. Qua lễ thắp hương, gia chủ sẽ xin phép tổ tiên và thần linh, báo cáo về việc thu dọn bàn thờ. Sau khi hương cháy hết, không khí sẽ được làm sạch để tiếp tục công việc tiếp theo.
Cách lau rửa bàn thờ
Bàn thờ, bài vị tổ tiên và bát hương cần được lau sạch bằng nước ấm, tránh sử dụng nước lạnh để không làm tổ tiên phật lòng. Gia chủ nên chuẩn bị một chiếc khăn lau bàn thờ mới, hoặc có thể sử dụng chổi và khăn mới để làm sạch.
Nước ấm để lau bàn thờ có thể được chế biến từ các nguyên liệu như đinh hương, bạch đàn, quế, gỗ vang, hồi, hoặc sử dụng rượu gừng. Gia chủ có thể mua sẵn hoặc tự chế biến nước ấm bằng cách đun sôi nước và thêm các nguyên liệu trên vào để tạo ra dung dịch lau rửa bàn thờ.
Quy tắc làm sạch bàn thờ
Theo lời khuyên của các chuyên gia tâm linh, khi lau dọn bàn thờ, điều quan trọng là phải bắt đầu từ trên xuống dưới. Trước tiên, bạn nên lau sạch bài vị, sau đó mới tiến hành dọn dẹp bát hương.
Khi làm sạch các tượng thờ, bạn cần sử dụng khăn mềm để tránh làm hỏng hoặc phai màu sơn. Tránh dùng các chất tẩy rửa, hóa chất hay cồn để lau chùi tượng đồng vì chúng có thể gây ôxi hóa và làm mất màu của tượng.
Khi làm sạch bát hương, cần phải giữ bài vị chắc chắn và ổn định để không làm thay đổi vị trí của nó trong suốt quá trình dọn dẹp. Bạn nên sử dụng khăn sạch và ẩm, có thể nhỏ một ít nước hoa, ngũ vị hương hoặc rượu pha gừng để lau chùi bát hương. Cũng cần chú ý không di chuyển bát hương hay tượng trong khi lau dọn.
Quy trình tỉa chân hương
Trước hết, chuẩn bị một tờ giấy sạch để thu gom chân hương. Nhổ chân hương một cách cẩn thận và từng bước để tránh làm xê dịch bát hương. Trong suốt quá trình này, bạn cần giữ bát hương thật chặt để không làm rơi vỡ. Sau khi nhổ chân hương, dùng thìa sạch để loại bỏ tàn hương và đóng kín nắp lư hương lại. Cần nhớ rằng tất cả công việc phải được thực hiện với lòng thành kính và tôn trọng.
Điều cần tránh khi làm sạch bàn thờ
Khi dọn dẹp bàn thờ, tránh làm rơi vỡ bất kỳ vật phẩm thờ cúng nào, vì chúng đều là những vật linh thiêng và quan trọng.
Khi nhổ chân hương, hạn chế để lại quá nhiều chân hương cũ. Những chân hương đã nhổ cần được đốt thành tro rồi vứt xuống nước, tránh để rơi vào những nơi ô uế.