Cây táo tàu
Từ xưa, người Việt tin rằng trồng cây táo tàu trước sân mang ý nghĩa “gieo phúc, trồng lộc”. Không chỉ tạo bóng mát và cho quả ngọt, táo tàu còn là biểu tượng của sự sinh sôi, đủ đầy và thịnh vượng.
Tên gọi “táo tàu” trong tiếng Hán gần âm với chữ “tảo”, nghĩa là sớm. Vì vậy, người xưa thường nói: “Trước cửa có cây táo tàu, sớm sinh quý tử, sớm đón tài lộc.” Vào mùa thu, cây táo tàu sai trĩu quả, từng chùm đỏ rực như những chiếc đèn lồng nhỏ, tượng trưng cho phúc khí, may mắn và sự thịnh vượng lâu dài.
Ngoài giá trị phong thủy, táo tàu còn là nguồn thực phẩm quý. Khi mùa màng thất bát, quả táo phơi khô có thể dùng nấu cháo, ngâm rượu hay làm thuốc bồi bổ sức khỏe. Vì vậy, người xưa kiêng kỵ việc chặt bỏ cây táo tàu trong nhà, tin rằng điều đó đồng nghĩa với việc tự cắt đi nguồn lộc, khiến cuộc sống thiếu thốn và công danh trắc trở.
Ngày nay, nhiều gia đình nông thôn vẫn trồng táo tàu trước sân như một lá bùa phong thủy, giúp thu hút tài lộc, giữ gìn an khang và tượng trưng cho sự bền vững của gia đình.
Cây liễu
Khác với táo tàu, cây liễu gắn liền với nhiều câu chuyện cổ và nét văn hóa Á Đông. Người xưa thường nói: “Trước trồng dâu, sau không trồng liễu”, vì liễu liên quan đến Tiết Thanh Minh – thời điểm con cháu tảo mộ, tưởng nhớ tổ tiên. Liễu mang năng lượng âm, thường được khuyên trồng xa nhà.
Về phong thủy, cành liễu mềm rủ xuống như dáng người buồn bã, gợi nhắc đến ly biệt, tang tóc. Nhiều người tin rằng nếu trồng liễu trước cửa nhà sẽ gặp vận xui, tiền bạc hao tổn, công việc khó thuận. Vì vậy, dù cây liễu đẹp, người xưa vẫn khuyên không nên trồng sát nhà hay chặt bừa.
Tuy nhiên, liễu cũng là biểu tượng của tình nghĩa, lòng nhân hậu và sức sống bền bỉ. Cây có thể sống lâu, rễ bám sâu, chịu được mưa gió khắc nghiệt. Trong văn chương, liễu rủ mềm mại trở thành hình ảnh quen thuộc, biểu tượng cho vẻ đẹp duyên dáng, là “nàng thơ” của nhiều thi sĩ xưa.
Ngoài giá trị tinh thần, liễu còn có ứng dụng thực tế: cành liễu dẻo dai dùng để đan rổ rá, làm đồ thủ công. Vì vậy, với người xưa, liễu vừa là báu vật tự nhiên vừa hữu dụng. Theo quan niệm dân gian, nếu nhà đã có cây liễu lâu năm, tốt nhất không nên chặt, coi như một vị thần bảo hộ cho gia chủ. Nếu muốn trồng để thưởng cảnh, nên trồng liễu ở ven hồ, mép vườn hoặc gần cổng, vừa hợp phong thủy, vừa giữ được vẻ đẹp thanh tao.
Vì sao “không chặt” lại đồng nghĩa với “giữ phúc”?
Người xưa tin rằng, cây sống lâu càng tích tụ nhiều linh khí. Cây cối không chỉ hút dưỡng chất từ đất trời mà còn hấp thụ năng lượng của ngôi nhà theo năm tháng. Khi đốn hạ, dòng sinh khí bị gián đoạn, dễ gây ảnh hưởng xấu đến vận may, tiền tài và sự thịnh vượng của gia đình.
Vì vậy, với những cây lâu năm như táo tàu, liễu, hòe, lựu hay mộc hương, người xưa coi chúng như “bạn đồng hành” của gia đình. Chúng không chỉ mang bóng mát mà còn là chứng nhân của bao thế hệ, tượng trưng cho sự bền vững, đoàn viên và bình an.
Ngày nay, dù nhiều ngôi nhà không còn vườn rộng để trồng cây, tinh thần giữ gìn thiên nhiên và duy trì phong thủy tốt lành vẫn được lưu truyền. Chăm sóc cây xanh trong nhà, trân trọng từng tán lá, chính là cách để “giữ lộc, dưỡng phúc” và gìn giữ may mắn cho gia đình.
