Ánh sáng điện thoại có ảnh hưởng đến giấc ngủ và sự phát triển của trẻ không?
Giấc ngủ của trẻ phụ thuộc nhiều vào hormone melatonin, được tuyến tùng trong não tiết ra, giúp cơ thể nhận biết thời điểm ban đêm và duy trì giấc ngủ sâu. Nếu môi trường ban đêm quá sáng, việc tiết melatonin có thể bị ức chế, làm rối loạn nhịp sinh học và giảm chất lượng giấc ngủ, đặc biệt ở trẻ nhỏ.
Nghiên cứu chỉ ra rằng ánh sáng có độ rọi trên 5 lux, đặc biệt là ánh sáng xanh (bước sóng 400–500 nm) với nhiệt độ màu cao, có thể làm giảm melatonin, khiến trẻ khó ngủ. Tuy nhiên, ánh sáng từ điện thoại của cha mẹ thường chỉ khoảng 1,5–2 lux, quá thấp để gây ảnh hưởng đáng kể, trừ khi chiếu trực tiếp vào mặt trẻ trong thời gian dài. Nếu cha mẹ sử dụng điện thoại ở khoảng cách bình thường, quay lưng hoặc đặt màn hình thấp, gần như không ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ.

Về chiều cao và dậy thì, hiện chưa có bằng chứng khoa học chứng minh ánh sáng điện thoại khiến trẻ chậm lớn hay dậy thì sớm. Hormone tăng trưởng tiết ra nhiều trong giấc ngủ sâu giúp trẻ phát triển chiều cao, và mặc dù melatonin có thể hỗ trợ quá trình này, việc giảm nhẹ do ánh sáng điện thoại không ảnh hưởng đáng kể.
Các nghiên cứu trên người cũng chưa tìm thấy mối liên hệ trực tiếp giữa ánh sáng màn hình và dậy thì sớm. Chỉ trong thí nghiệm trên chuột với ánh sáng xanh mạnh 12–16 giờ/ngày mới thấy tác động, điều kiện này không tương đồng với việc cha mẹ dùng điện thoại thông thường.

Tóm lại, miễn là không để màn hình chiếu trực tiếp vào trẻ suốt đêm, ánh sáng điện thoại gần như không ảnh hưởng đến giấc ngủ, sự phát triển hay nội tiết tố của trẻ.
Người lớn chịu ảnh hưởng nhiều hơn
Mặc dù ánh sáng điện thoại gần như không ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ, nhưng lại tác động tiêu cực đến chính người sử dụng. Khi dùng điện thoại trong phòng tối, ánh sáng từ màn hình chiếu trực tiếp vào mắt có thể gây mỏi mắt, khô mắt, tăng nhãn áp và tổn thương võng mạc. Đồng thời, ánh sáng xanh ức chế melatonin, khiến người dùng khó ngủ, giấc ngủ nông và sáng dậy cảm thấy mệt mỏi dù đã ngủ đủ giờ.
Nhiều bậc cha mẹ thường tranh thủ nằm bên con và lướt điện thoại sau khi trẻ ngủ. Tuy tưởng vô hại, thói quen này vẫn tiềm ẩn rủi ro cho giấc ngủ và sức khỏe. Nội dung kích thích liên tục, đặc biệt là video ngắn, khiến não bị đánh thức, càng xem càng tỉnh, làm giấc ngủ bị rút ngắn và giảm chất lượng.
Lời khuyên từ chuyên gia: nếu muốn dùng điện thoại khi con đã ngủ, hãy bật đèn nhẹ, giảm độ sáng màn hình, kích hoạt chế độ lọc ánh sáng xanh và tránh chiếu thẳng màn hình về phía trẻ. Tốt nhất, cha mẹ nên hạn chế thời gian sử dụng và đặt điện thoại xuống sớm để giấc ngủ đủ và sâu hơn.
Như vậy, xem điện thoại bên cạnh trẻ đã ngủ hầu như không ảnh hưởng đến con, nhưng người lớn lại là đối tượng dễ bị tác động, cả về mắt lẫn chất lượng giấc ngủ. Thay vì cuộn màn hình nửa đêm, hãy đặt điện thoại xuống để cả gia đình có giấc ngủ trọn vẹn.