Trong các dịp lễ tết, ngày rằm, mùng 1, hoa tươi là vật phẩm không thể thiếu trên bàn thờ thần linh, gia tiên, bàn thờ Phật. Việc dâng hoa tươi thể hiện sự tôn nghiêm, thanh tịnh cho không gian thờ cúng. Ngoài ra, việc này cũng được cho là có tác dụng nâng cao vượng khí, hút tài lộc cho gia đình, để thần linh, tổ tiên phù hộ.
Không phải ai cũng biết vị trí đặt bình hoa trên bàn thờ làm sao cho đúng.
Bình hoa phải đặt bên trái bàn thờ?
Theo quan niệm phong thủy, bình hoa phải đặt ở bên trái bàn thờ (với trường hợp chỉ dùng một lọ hoa). Việc bố trí bình hoa như vậy bắt nguồn từ nguyên tắc "Đông bình Tây quả", tức là bình hoa đặt ở hướng Đông và đĩa hoa quả đặt ở hướng Tây. Quy tắc này dựa theo quy luật của tự nhiên, mặt trời mọc ở hướng Đông, lặn ở hướng Tây; cây phải ra hoa rồi mới kết trái. Vì vậy, đặt bình hoa ở hướng Đông, đĩa quả ở hướng Tây sẽ thuận tự nhiên. Làm như vậy, mọi chuyện sẽ hanh thông, thuận lợi.
Để xách định hướng trên bàn thờ, gia chủ sẽ đứng ở hướng từ trong bàn thờ nhìn ra. Bên trái của ông bà (tức là bên tả) sẽ được coi là phía Đông; bên đối xứng (tức bên hữu) sẽ là phía Tây.
Với những bàn thờ gia tiên được đặt ở hướng Nam, bình hoa để ở phía Đông cũng có ý nghĩa riêng. Khi có gió Đông, gió Đông Nam thổi vào, hương thơm dịu nhẹ của hoa sẽ lan tỏa khắp không gian thờ cúng, mang lại cảm giác bình an, thanh tịnh. Mâm trái cây đặt ở bên phải sẽ thuận tiện cho việc bày biện.
Với trường hợp gia chủ sử dụng hai bình hoa thì mỗi bên bàn thờ đặt một bình và mâm quả để ở giữa, trước bát hương. Đây là cách bài trí cân đối, tạo cảm giác đủ đầy, ấm cúng, không làm mất đi ý nghĩa ban đầu của bình hoa và mâm quả.
Chọn một hay hai bình hoa để đặt lên bàn thờ?
Việc chọn bao nhiêu bình hoa để đặt lên bàn thờ sẽ tùy thuộc vào điều kiện của gia đình. Nếu bàn thờ nhỏ, chẳng hạn như các loại bàn thờ treo hoặc bàn thờ cỡ nhỏ ở chưng cư, gia chủ có thể chọn độc bình (một bình hoa), để theo nguyên tắc Đông bình Tây quả như đã nói ở trên. Không nên cố đặt quá nhiều bình hoa chen chúc trên bàn thờ làm không gian thờ cúng thêm chật chội, khó sắp xếp, vừa không có tác dụng tăng thêm sinh khí vừa làm bàn thờ khó cân đối.
Nếu bàn thờ của gia đình rộng rãi hơn, đủ chỗ để sắp xếp hai bình hoa mà không làm ảnh hưởng đến việc bày biện các món đồ thờ khác thì gia chủ có thể chọn song bình (hai bình ở hai bên của bàn thờ để tạo rao sự cân xứng).
Bình hoa trên bàn thờ nên chọn loại làm bằng gốm, sứ, thủy tinh; nên hạn chế sử dụng chất liệu đồng, sắt.
Hoa dâng cúng trên bàn thờ nên là hoa tươi, có hương thêm dễ chịu. Không nên chọn các loại hoa có gai nhọn, có mùi khó chịu. Trước khi cắm hoa, nên cắt tỉa cành và lá cho gọn gàng để dễ cắm, hoa tươi lâu, tránh để cành lá lòa xòa làm che chắn các vật thờ cúng khác trên bàn thờ.
* Thông tin mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm.