Trần Thu Hà sinh vào ngày 26 tháng 8 năm 1977 tại Hà Nội trong một gia đình nghệ sĩ, cha là ca sĩ, nghệ sĩ nhân dân Trần Hiếu, mẹ là nhà giáo ưu tú Vũ Thúy Huyền, nguyên trưởng khoa Thanh nhạc Nhạc viện Hà Nội, chú là nhạc sĩ Trần Tiến. Anh trai cô đi theo đi theo nghiệp hội họa. Năm Hà 14 tuổi, mẹ cô mất.
Cuộc đời và sự nghiệp
Khởi đầu, Hà có chất giọng mỏng, thiếu cá tính, hát dễ phô do đó bố mẹ cô không muốn cô theo nghiệp ca hát. Cô học múa ở Cung thiếu nhi Hà Nội năm 6 tuổi. Năm 8 tuổi, cô bắt đầu học piano.
Cho đến khi 10 tuổi thì cô lại thi vào hệ sơ cấp thanh nhạc trường Cao Đẳng Văn Hóa Nghệ Thuật Hà Nội. Năm 1995, sau khi tốt nghiệp trung cấp thanh nhạc, cô lại tiếp tục theo học và tốt nghiệp hệ Đại học khoa thanh nhạc Nhạc viện Hà Nội vào năm 2000.
Trải qua nhiều năm tập luyện và rèn giũa, giọng hát của Hà đã có nhiều tiến bộ. Cô bắt đầu nhận được những giải thưởng đầu tiên: Giải trẻ triển vọng cuộc thi Giọng hát hay Hà Nội 1993; Giải nhất cuộc thi tiếng hát học sinh, sinh viên toàn quốc 1994; Huy chương vàng cuộc thi đơn ca các trường nghệ thuật toàn quốc 1994; Giải ba cuộc thi tìm kiếm tài năng trẻ Tiếng hát Vàng Anh do công ty Horitro (Nhật Bản) tổ chức năm 1995; Giải thưởng Hội Nhạc sĩ Việt Nam cho ca sĩ thể hiện xuất sắc nhất tác phẩm âm nhạc của Hội năm 1996. Năm 1998, cô bắt đầu đi vào con đường ca hát chuyên nghiệp.
Album đầu tiên cô thực hiện mang tên Đánh thức tầm xuân, hát chung với Bằng Kiều do Hãng phim Trẻ phát hành vào năm 1998. Album gồm có các sáng tác của Dương Thụ, Bảo Chấn, Trần Tiến, Ngọc Châu ... như: Đánh thức tầm xuân, Dường như, Giá băng, Mùa xuân qua, Ô cửa sổ mùa đông, Tóc gió thôi bay... Album đã tạo ấn tượng tốt với công chúng và là một trong những đĩa bán chạy vào thời điểm đó.
Năm 1999, cô phát hành album riêng đầu tay mang tên Em về tinh khôi. Album này do nhạc sĩ Quốc Bảo biên tập và được Hãng phim Trẻ phát hành. Nhiều ca khúc trong album này đã được công chúng yêu thích và đón nhận như: Em về tinh khôi (Quốc Bảo), Lời ru cho con (Xuân Phương - nhạc phim Của đề dành), Tóc gió thôi bay (Trần Tiến), Ngày em đến (Từ Huy).
Năm 2002, cô và nhạc sĩ Ngọc Đại đã đồng tổ chức một tour xuyên Việt mang tên Nhật thực và đồng thời cũng cho ra mắt album Nhật thực. Chương trình gồm có các sáng tác của nhạc sĩ Ngọc Đại phổ thơ Vi Thùy Linh được thể hiện bởi giọng hát của Hà. Ekip của chương trình gồm có: nhạc sĩ phối khí Đỗ Bảo , ca sĩ Minh Anh - Minh Ánh (nhóm 2M), biên đạo múa Quỳnh Lan, đạo diễn hình ảnh Việt Tú và họa sĩ sân khấu Trần Vũ Hoàng (anh trai Trần Thu Hà).
Tháng 10 năm 2002, Hà Trần biểu diễn cùng Mỹ Linh tại San Jose, California, Mỹ. Chương trình do tổ chức từ thiện Vnhelp thực hiện với mục đích gây quỹ giúp các học sinh nghèo. Ngoài những ca khúc đã gắn với tên tuổi cô thì Hà còn thể hiện một số ca khúc tiền chiến, trữ tình như Yêu (Văn Phụng), Hương xưa (Cung Tiến)... Cũng trong thời gian này, ban nhạc Bức Tường đã mời đích danh và duy nhất Hà Trần tham gia liveshow của họ nhưng Hà Trần đã không thể tham gia.
Tháng 11 năm 2002, cô biểu diễn cùng ca sĩ nhạc jazz nổi tiếng người Anh Ian Shaw trong chương trình do Hội đồng Anh tổ chức và được đánh giá cao. Cô có hát một số bài hát dân ca ngẫu hứng với phần đệm của Ian Shaw.
Năm 2003, cô hát trong album Quốc Bảo vol.3 - Bình yên với những ca khúc: Bình yên, Gió, Tình ca, Là yêu chưa từng yêu, Tình ơi. Ca khúc Bình yên song ca với bố cô - Trần Hiếu - được công chúng yêu thích và đón nhận. Phần thu âm ca khúc "Là yêu chưa từng yêu" của cô được nhạc sỹ Nhật Makoto Katoba đưa vào album "Hotel Vietnam".
Tháng 4 năm 2003, cô xuất hiện trong liveshow thứ 2 của Bức Tường với ca khúc Khám phá làm bất ngờ nhiều rockfan có mặt tại liveshow đó.
Tháng 8 năm 2003, cô được mời làm giám khảo cuộc thi Sao Mai (tiền thân là Liên hoan tiếng hát Truyền hình toàn quốc do VTV tổ chức) khi cô mới 26 tuổi, giám khảo trẻ tuổi nhất trong lịch sử cuộc thi hát quy mô quốc gia này.
Năm 2004, cô hợp tác cùng đàn chị Thanh Lam cho ra mắt album Thanh Lam - Hà Trần, được phối khí bởi DJ Trí Minh (em trai Thanh Lam) và Thanh Phương, một album có chút màu acoustic cùng electronic. Thanh Lam tham gia viết lời và nhạc cho một số ca khúc của album. Trần Thu Hà song ca cùng Thanh Lam trong Ngẫu nhiên (Trịnh Công Sơn), Ngày anh đến (Trí Minh và Thanh Lam), Hát cùng em (Niels Lan Doky) và Giấc mơ (Quốc Bảo); hát đơn Sao đổi ngôi (Kim Ngọc), Trái tim lang thang (Thuận Yến, Thanh Lam, Hà Minh Đức) và Chạy trốn (Lê Minh Sơn).
Năm 2005, cô cho ra mắt album Hà Trần 98-03. Album bao gồm những ca khúc quen thuộc đã được phối khí làm mới lại như: Mùa xuân gọi, Phố nghèo, Dòng sông mùa thu, Sắc màu, Chuyện tình thảo nguyên (Trần Tiến), Lời chưa nói (Xuân Phương - nhạc phim Phía trước là bầu trời), Mưa tháng giêng (Việt Hùng - Nguyễn Việt Chiến), Tình ca, Em về tóc xanh, Em về tinh khôi (Quốc Bảo), Hoa gạo (Ngọc Đại - Phan Huyền Thư)... Album cũng được phát hành ở Mỹ với tên gọi Sắc màu.
Tháng 9/2006, cô phát hành album riêng thứ 5 mang tên Đối thoại 06.
Năm 2009 là một năm khá yên ắng với Hà Trần nói riêng và âm nhạc Việt Nam nói chung.
Các giải thưởng:
- Năm 2013, Giành giải thưởng Cống Hiến.
- Năm 2006, Giải Album của năm - Giải thưởng Cống Hiến.
- Clip ca nhạc yêu thích của VTV - Bài hát tôi yêu với Bài hát Chuyện tình thảo nguyên năm 2003.
- Lọt vào top 10 ca sĩ được yêu thích trên Làn sóng xanh.
- Năm 2000, Giành giải Mai Vàng Nữ ca sĩ yêu thích nhất.
- Giành giải thưởng Hội Nhạc sĩ Việt Nam cho ca sĩ thể hiện xuất sắc nhất tác phẩm âm nhạc.
- Năm 1995, Giành giải ba cuộc thi tìm kiếm tài năng trẻ Tiếng hát Vàng Anh do công ty Horitro (Nhật Bản).
- Năm 1994, Giành giải nhất cuộc thi tiếng hát học sinh, sinh viên toàn quốc .
- Năm 1994, Giành huy chương Vàng cuộc thi đơn ca các trường nghệ thuật toàn quốc 1994.
- Năm 1993, giành giải trẻ triển vọng cuộc thi Giọng hát hay Hà Nội.
