Liên quan đến nghi vấn em bé 18 tháng tuổi nằm trong số 42 người nhiễm HIV tại xã Kim Thượng (huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ), dư luận không khỏi xót xa đặt câu hỏi bố mẹ ruột không nhiễm HIV tại sao con gái lại có HIV.
Trước đó, chị P.T.Đ (mẹ cháu bé 18 tháng), cách đây chưa lâu, có đoàn y tế của huyện Tân Sơn về lấy máu xét nghiệm HIV. Cả gia đình chị gồm 4 người đều nằm trong danh sách lấy máu. Kết quả trả về sau đó: Chị, chồng chị và đứa con trai đầu đều âm tính; chỉ có cô con gái út mới 18 tháng tuổi phải lấy máu xét nghiệm lần hai.
Sau đó, chị P.T.Đ được một cán bộ y tế huyện Tân Sơn gọi lên Trạm y tế xã để trao kết quả. Chị sững sờ khi biết đứa con bé bỏng của mình dương tính với HIV. Theo chị P.T.Đ, hiện giờ, gia đình đang rất bối rối không rõ vì sao đứa con mới 18 tháng tuổi của mình lại nhiễm HIV.
Theo các chuyên gia đoàn khảo sát của Bộ Y tế, trường hợp này cũng nhận được sự quan tâm đặc biệt của giới chuyên môn. Nguyên nhân ban đầu có thể khẳng định cháu bé 18 tháng tuổi bị nhiễm HIV qua đường máu.
"Theo thông tin ban đầu cho thấy em bé có tiếp cận 2 người nhiễm HIV giai đoạn AIDS mà chính họ cũng không biết mình mắc bệnh. Có thời gian người phụ nữ bị sùi da, ngứa nhờ em bé gãi. Ngoài ra, em bé còn có người họ hàng gần cũng được phát hiện nhiễm HIV", chuyên gia y tế đặt nghi vấn.
Cũng trong buổi tiếp cận người dân xã Kim Thượng chiều ngày 15-8, một yếu tố khiến các chuyên gia đặc biệt lưu ý là việc người dân vùng này có tập quán nhai mớm cơm cho trẻ em. Trong khi nguy cơ lây nhiễm HIV cao nhất là ở giai đoạn đầu nhiễm bệnh và giai đoạn cuối của AIDS, lúc này nồng độ virus HIV trong máu rất cao.
Với nồng độ virus đậm đặc, nguy cơ lây truyền càng dễ hơn, lại trong tình trạng không biết mình bị bệnh nên có thể có nhiều hành vi trong sinh hoạt gia đình không cảnh giác.
"Một em bé bị HIV trong khi bố mẹ không bị, chắc chắn em bé bị lây qua đường máu. Có thể do tiếp xúc máu, dịch người nhiễm, vật dụng dính máu của người nhiễm, hoặc tiêm chích vật dụng đã nhiễm HIV. Hiện, rất khó để xác định nguy cơ này ở đâu trong quá trình sinh hoạt hàng ngày", vị chuyên gia y tế nhận định.
Trước đó, đoàn khảo sát của Bộ Y tế cũng cho biết em bé 18 tháng tuổi nhiễm HIV từng đi tiêm ở phòng khám của y sĩ Th. trên địa bàn nhưng có hay không sự liên quan giữa y sĩ tư làm lây truyền HIV còn phải tiếp tục điều tra.
Ông Hoàng Đình Cảnh, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cho biết những ngày qua UBND tỉnh Phú Thọ đã mời công an vào cuộc điều tra có dùng kim tiêm chung như bà con nói không. "Cho đến thời điểm này, chưa có cơ sở nào khẳng định lây truyền HIV qua y sĩ, việc quy kết một cán bộ y tế cơ sở vùng sâu vùng xa giúp dân xung quanh trong vùng khám chữa bệnh phải hết sức thận trọng", ông Cảnh nói.
Trước đó, theo ghi nhận, từ tháng 2 đến tháng 6/2018, xã Kim Thượng có hai bệnh nhân HIV qua đời, 4 người nhiễm mới; trong đó có cả trẻ em, có khả năng số người mắc còn tăng.
Ngày 13/8, đoàn chuyên gia của Bộ Y tế đã đến xã Kim Thượng để xác minh sự việc và tìm hiểu nguyên nhân các bệnh nhân nhiễm HIV.
Qua xét nghiệm lần một, tại Kim Thượng phát hiện 42 người bị nhiễm HIV. Trong mặt bằng chung, đây là xã có số nhiễm cao và cần có nghiên cứu chuyên sâu về dịch tễ để đánh giá nguồn lây.
Các chuyên gia cho rằng có thể trong thời gian tới số ca nhiễm HIV tại địa phương này sẽ còn tiếp tục tăng bởi có những người dân không đồng ý xét nghiệm HIV và nhiều người vẫn đang trong "giai đoạn của sổ", chưa thể phát hiện tại thời điểm này.