Ở Việt Nam, rau muống có hai loại trắng và tía, mỗi loại có đặc tính riêng. Cả hai loại đều có thể trồng trên cạn hoặc dưới nước. Thông thường thì người ta trồng rau muống trắng trên cạn; còn rau muống tía thường được trồng (hay mọc tự nhiên) dưới nước, nên thường gọi là rau muống đồng (hay rau muống ruộng).
Rau muống là món ăn phổ biến của người Việt bởi đây là loại rau dễ trồng, phổ biến ở hầu hết các địa phương. Tuy nhiên, rau muống không chỉ đơn thuần là một món ăn, nó còn được xem là một vị thuốc nếu biết chế biến đúng cách. Theo Đông y, rau muống có tác dụng giải cảm nắn, bù nước, thanh nhiệt, giải độc, cầm máu nhanh, làm mát máu, nhuận tràng, thông tiện. Trong sách “Nam phương thảo bản trạng” (Trung Quốc) còn ghi rằng đây là loại rau chữa bệnh không kém gì dược liệu.
Cụ thể, rau muống có tác dụng chữa bệnh trĩ, đi ngoài có máu trong phân, nhiễm trùng, khô dịch tiết âm đạo, ngộ độc thực phẩm. Thông thường, người bị bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu, trẻ em chảy máu cam nên ăn canh rau muống nhiều hơn để tăng cường hiệu quả điều trị.
Theo nghiên cứu của các chuyên gia dinh dưỡng hiện đại, rau muống giàu chất cellulose, lignin và pectin. Trong đó, pectin có thể thúc đẩy sự bài tiết các chất độc hại, thanh lọc cơ thể hữu hiệu. Trong khi lignin có thể giúp cải thiện sức sống của vi khuẩn tốt, chúng sẽ tiêu diệt vi khuẩn xấu và chống viêm. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, rau muống có đủ bằng chứng chứng minh rằng nó làm giảm lượng đường trong máu, là món rau ăn kiêng tốt cho người bị tiểu đường.
Ngoài ra, rau muống có thể ngăn ngừa ung thư đường tiêu hóa, nhuận tràng nhanh và đẩy mạnh nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón, giảm ung thư ruột một cách rõ ràng. Món rau giản dị này còn chứa rất nhiều vitamin C và carotene, giúp tăng cường thể chất, phòng ngừa bệnh tật.
Các bài thuốc hay từ rau muống khi kết hợp với các thực phẩm khác:
Rau muống + Thịt gà = Giảm hấp thụ Cholesterol
Những người mắc bệnh mỡ máu cao, tỉ lệ cholesterol trong cơ thể cao hoặc thể trạng dễ hấp thụ cholesterol là đối tượng được khuyến cáo nên ăn nhiều hơn món này. Cách làm như sau:
Rau muống rửa sạch cắt khúc vừa ăn, thịt gà thái mỏng. Cho dầu vào chảo nóng vừa, thêm ít tỏi băm phi thơm, xào thịt gà nhanh tay trên lửa to vừa, khi thịt gà gần chín thì cho chút gia vị đảo đều. Tiếp tục thêm rau muống vào xào. Rau chín, thêm chút gia vị rồi ăn khi còn nóng ấm.
Rau muống + Râu bắp = Giảm lượng đường trong máu
Món ăn này có thể giúp chúng ta cải thiện lượng đường trong máu một cách an toàn, đơn giản. Cách làm như sau:
Chọn rau muống tươi, nhặt lấy phần thân khoảng 60g, râu bắp 30g, thêm nước vừa đủ nấu thành món canh. Chắt nước canh để uống, 2 - 3 lần một ngày. Món ăn này có thể giúp tăng tiết insulin, có vai trò hỗ trợ điều trị bệnh đường máu hiệu quả.
Rau muống + Trứng gà = Hạ huyết áp
Những người bị bệnh huyết áp cao nên ăn món rau muống nấu cùng trứng gà với cách làm như sau:
Rau muống nhặt rửa sạch, cắt khúc vừa ăn. Trứng đập ra bát, đánh nhuyễn cùng chút gia vị. Làm nóng chảo với chút dầu, xào trứng vừa vón thành khuôn (chưa chín hẳn) thì cho rau muống vào xào. Rau chín thì thêm chút gia vị và ăn khi còn nóng ấm.
Một vài lợi ích của rau muống.
Điều trị vàng da và các vấn đề về gan
Theo Medical Health Guide, rau muống được sử dụng trong y học cổ truyền Ấn Độ để điều trị vàng da và các vấn đề về gan. Một nghiên cứu đã chứng minh rằng loại rau này giúp chống lại các hóa chất gây hại và quá trình oxy hóa nhờ enzym giải độc, đồng thời loại bỏ các gốc tự do.
Điều trị thiếu máu
Sắt là khoáng chất quan trọng đối với cơ thể, đặc biệt là các tế bào máu đỏ. Vì vậy, hàm lượng sắt cao trong lá rau muống rất có lợi cho những người bị thiếu máu cũng như phụ nữ mang thai.
Điều trị chứng khó tiêu và táo bón
Do giàu chất xơ, rau muống giúp hỗ trợ và điều trị các chứng rối loạn tiêu hóa tự nhiên. Đặc tính nhuận tràng của loại rau này mang nhiều lợi ích cho những người bị chứng khó tiêu và táo bón. Thậm chí, nước luộc rau cũng có thể chữa các bệnh này. Ngoài ra, rau muống còn được sử dụng để điều trị nhiễm giun đường ruột rất hiệu quả.
Bảo vệ tim
Rau muống chứa nhiều dinh dưỡng thiết yếu như vitamin A, C và beta-carotene. Chúng đóng vai trò quan trọng, giúp làm giảm các gốc tự do, chống oxy hóa cholesterol.
Bên cạnh đó, folate trong rau muống giúp chuyển đổi homocysteine, một loại hóa chất khi ở mức độ cao có khả năng gây đau tim hoặc đột quỵ.
Khoáng chất magiê trong rau muống giúp giảm huyết áp và ngăn ngừa bệnh tim.
Ngăn ngừa ung thư
Rau muống bao gồm 13 hợp chất chống oxy hóa khác nhau, thích hợp để phòng ngừa ung thư (trực tràng, dạ dày, vú, da). Các chất này có tác dụng loại bỏ các gốc tự do ra khỏi cơ thể, giúp thay đổi điều kiện sinh sôi của các tế bào ung thư và tăng cường môi trường tế bào tự nhiên.
