Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên đã đi sâu vào tiềm thức của người Việt từ ngàn đời nay. Bàn thờ gia tiên là nơi linh thiêng nhất trong nhà, là cầu nối tâm linh giữa mọi người với ông bà tổ tiên đã khuất. Việc sắp xếp những vật dụng trên bàn thờ tổ tiên đúng và đủ là một điều rất quan trọng để tránh những điều kiêng kỵ cho gia chủ. Nhiều người còn băn khoăn, trên bàn thờ gia tiên nên đặt 3 ly nước hay 5 ly nước mới đúng?
Trên bàn thờ nên đặt 3 ly nước hay 5 ly nước mới đúng?
Việc đặt 3 hoặc 5 ly nước trên bàn thờ không liên quan gì đến những điều kiêng kỵ trong giới tâm linh.
Khi quan sát những trang thờ để cúng bái, chúng ta lại thấy được những điểm khác nhau rõ rệt đó là có nhà lại đặt chỉ có 3 ly nước, nhưng có nhà lại đặt tận 5 ly nước. Việc đặt 3 hoặc 5 ly nước trên bàn thờ không liên quan gì đến những điều kiêng kỵ trong giới tâm linh mà phải dựa vào diện tích của bàn thờ và cách sắp xếp của gia chủ.
Đối với những gia đình có trang thờ với diện tích rộng sẽ đặt kỷ ly gồm 5 ly nước. Trong đó 3 ly nước ở giữa có ý nghĩa tượng trưng cho các vị thần linh, để bày tỏ lòng thành kính. Còn 2 ly phía ngoài cùng sẽ dùng để dâng cho ông bà tổ tiên, thể hiện sự tôn trọng, thương nhớ.
Bên cạnh đó, các gia đình đặt 3 ly nước cũng có ý nghĩa tương đồng. Ly nước ở chính giữa là thể hiện sự sùng bái và linh thiêng dành cho các vị thần linh. Còn hai ly bên cạnh dùng để dâng lên cho ông bà, dòng họ những người đã khuất để bày tỏ sự tôn kính.
Tại sao thờ kỷ nước lại thờ số lẻ là 5 hay 3 ly?
Theo quan niệm của ông bà ta từ xa xưa, việc chọn số lẻ 3 hoặc số 5 để thờ cúng nhằm mong cầu những sự tốt đẹp cho gia đình.
Theo phong tục “dương cúng cho âm”, trong khi đó số lẻ là tượng trưng cho âm giới - những người đã khuất, vì vậy việc thờ kỷ nước là số lẻ là rất hợp lý.
Sơ đồ bài trí bàn thờ gia tiên phù hợp với văn hóa truyền thống
Vị trí đặt ban thờ gia tiên cần đặt ở nơi trang trọng, linh thiêng, yên tĩnh nhất trong ngôi nhà. Nếu là nhà nhiều tầng thì chọn thờ ở tầng cao nhất, nếu là nhà chung cư thì đặt ở nơi ít người qua lại, không gian sạch sẽ. Tránh đặt bàn thờ ở nơi nhiều người đi lại, gần nhà tắm, nhà vệ sinh hoặc trong phòng ngủ.
Vị trí đặt ban thờ gia tiên cần đặt ở nơi trang trọng, linh thiêng, yên tĩnh nhất trong ngôi nhà.
Việc bài trí bàn thờ cũng rất quan trọng. Bài trí bàn thờ gia tiên tốt, đúng cách sẽ thể hiện được lòng thành tâm, từ đó được tổ tiên phù hộ sức khỏe, bình an, phát tài phát lộc. Theo quan điểm của nhiều người, bài trí bàn thờ gia tiên chuẩn phong thủy còn là cách thu hút tài lộc và vận may cho gia chủ. Sơ đồ bài trí bàn thờ gia tiên theo truyền thống đặt ở hướng Bắc nhìn về hướng Nam với lần lượt các vật dụng sau:
- Hoành phi, cuốn thư, đại tự đặt giữa, sát tường, hai bên là hai câu đối.
- Chính giữa ban thờ là ngai hoặc khám thờ, hai bên là di ảnh thờ. Đặt di ảnh thờ theo nguyên tắc nữ hữu tả nam.
- Phía trên ngai hoặc khám thờ là đỉnh thờ, bên cạnh là các đồ thờ bộ tam sự, ngũ sự.
- Giữa bàn thờ đặt bộ đồ thờ gia tiên các loại thuộc bộ tam sự, ngũ sự như: cặp chân nến, đỉnh đồng, đôi hạc thờ,…
- Xung quanh các bộ thờ chính của ban thờ là các đồ thờ như: mâm bồng, lọ hoa, bát hương đồng, ống đựng hương, đèn thờ, ngai chén, đài thờ,…
