Nhìn vỏ, đoán chất
Một trong những dấu hiệu dễ nhận biết nhất chính là lớp vỏ bên ngoài của trái cây. Theo kinh nghiệm của chị Thu Hà – người buôn trái cây lâu năm tại chợ đầu mối Long Biên (Hà Nội), trái cây bị ngâm hóa chất thường có vẻ ngoài bóng bẩy, màu sắc quá rực rỡ và đồng đều bất thường.
Chị Hà chia sẻ: “Chẳng hạn, nếu thấy chùm nho nào cũng tròn đều như nhau, vỏ căng bóng bất thường và không có lớp phấn mờ đặc trưng thì rất có thể đã bị xử lý bằng hóa chất để tạo vẻ ngoài bắt mắt.”
Ngược lại, trái cây tươi sạch thường có màu sắc tự nhiên, một chút lấm tấm hay chỗ sậm màu là chuyện bình thường. Những quả có lớp vỏ hơi sần, có dấu hiệu rám nắng, đôi khi không bắt mắt lại là dấu hiệu của hàng chuẩn vườn, không qua xử lý.
Dựa vào mùi hương để phân biệt
Không ít người bỏ qua bước này khi đi chợ, nhưng với dân “nghiện trái cây”, ngửi mùi là cách cực kỳ hiệu quả. Trái cây chín tự nhiên sẽ tỏa ra mùi thơm dịu nhẹ đặc trưng, trong khi loại ngâm hóa chất thường không có mùi hoặc có mùi lạ.
Chị Huyền Trang (quận Bình Thạnh, TP.HCM), người chuyên mua trái cây về bán lại online cho biết: “Mình hay ngửi thử ở phần cuống – cam, quýt hay xoài chín cây thường có mùi rất dễ chịu. Còn nếu không ngửi thấy gì hoặc có mùi hơi hắc, thường là do trái đã bị can thiệp.”
Cuống lá – chi tiết nhỏ, ý nghĩa lớn
Một điểm nữa cần quan sát kỹ là phần cuống và lá đi kèm (nếu có). Trái cây mới hái thường có cuống tươi xanh, không bị héo úa. Đặc biệt, một số loại như cherry, nho hay vải thiều – nếu còn chồi non hoặc lá kèm theo chưa úa vàng thì chứng tỏ mới thu hoạch và chưa bảo quản quá lâu.
Ngược lại, cuống thâm đen, lá khô giòn hoặc có mùi lạ là dấu hiệu quả đã bị để lâu, thậm chí xử lý bằng hóa chất để giữ độ tươi giả tạo.
Gõ nhẹ và thử độ chắc tay
Bên cạnh việc quan sát bằng mắt, bạn cũng nên dùng tay sờ và ấn nhẹ vào quả để cảm nhận độ chắc và độ tươi của trái cây. Bóp nhẹ hoặc gõ lên vỏ để cảm nhận độ chắc và độ vang. Trái chín tự nhiên thường có độ săn chắc vừa phải, khi gõ sẽ nghe tiếng “bịch” dày dặn. Ngược lại, trái bị ngậm nước hoặc xử lý ép chín thường mềm nhũn hoặc kêu lộp bộp, thiếu sức sống.
Đây là mẹo mà nhiều người bán lâu năm áp dụng – đặc biệt với dưa hấu, xoài, mít hay bưởi. Chỉ cần tinh ý một chút là bạn có thể chọn được quả ngọt lành.
Ưu tiên trái theo mùa – ít hóa chất hơn
Trái cây theo mùa luôn là lựa chọn thông minh. Vào mùa, cây ra quả tự nhiên, không cần dùng thuốc kích thích hay ép chín. Hơn nữa, vì được tiêu thụ nhanh, chúng cũng ít bị bảo quản dài ngày.
Ví dụ, thanh long vào vụ từ tháng 5 đến 7, nhãn tháng 8 đến 9, sầu riêng tháng 6 đến 8. Mua đúng mùa vừa rẻ, vừa ngon, lại an toàn hơn hẳn so với trái vụ.
Lựa chọn người bán quen, rõ nguồn gốc
Ở chợ đầu mối, đừng ngại kết thân với vài sạp hàng uy tín. Những người bán lâu năm, có lượng khách ổn định thường sẽ chọn hàng chất lượng để giữ uy tín. Họ cũng không ngại chia sẻ thông tin nguồn hàng – từ miền Tây, miền Bắc hay nhập khẩu.
Chị Kim Ngân, chủ một vựa trái cây ở chợ Hóc Môn (TP.HCM) cho biết: “Khách quen thường hỏi hàng mới về mấy giờ, từ vùng nào. Bán hàng nhiều năm rồi, mình cũng giữ nguyên tắc là ‘ăn được thì mới bán’, vì giữ chân khách lâu dài quan trọng hơn.”
Ngâm thử tại nhà để yên tâm
Cuối cùng, nếu vẫn còn nghi ngờ, bạn có thể tự kiểm tra tại nhà bằng cách ngâm trái cây với nước muối loãng hoặc baking soda. Bạn có thể thực hiện theo các bước sau:
- Rửa sạch trái cây bằng nước lạnh.
- Ngâm vào nước muối pha loãng (1 muỗng cà phê muối/1 lít nước) trong 10–15 phút.
- Hoặc dùng 1/2 muỗng cà phê baking soda pha trong 1 lít nước, ngâm khoảng 15 phút.
- Quan sát: nếu nước đục hoặc nổi bọt nhiều, có thể trái đã tiếp xúc với dư lượng thuốc.
Theo một nghiên cứu được Đài Tiếng nói Việt Nam dẫn lại, cách này có thể loại bỏ đến 90% dư lượng thuốc bảo vệ thực vật bám trên vỏ trái cây.
Lời nhắn cuối
Chọn mua trái cây ở chợ đầu mối không quá khó nếu bạn nắm vững những bí quyết trên. Hãy làm quen với người bán uy tín, chọn đúng mùa, quan sát kỹ từng dấu hiệu nhỏ để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.
“Trái cây sạch không cần đẹp hoàn hảo. Đôi khi một chút xù xì lại là biểu hiện của sự tự nhiên,” – lời nhắn nhủ nhẹ nhàng từ một người mẹ trẻ đi chợ mỗi sáng, gửi đến bạn đọc yêu sức khỏe và yêu những điều bình dị.
