Chọn lựa và sơ chế đậu đen
Muốn chế biến một mẻ chè đậu đen thơm ngon, bạn nên lựa chọn những hạt đậu đen đều nhau, cỡ trung bình, có vỏ mỏng và màu sắc bóng đen. Khi sờ vào cảm thấy hạt đậu chắc nịch. Đậu đen có hai biến thể: đậu đen lòng trắng và đậu đen xanh lòng, trong đó đậu đen xanh lòng khi nấu sẽ có hương vị đậm đà và thơm ngon hơn.
Sau khi mua về, bạn cần loại bỏ những hạt hỏng hoặc bị sâu và rửa sạch. Nếu trong quá trình đãi đậu có hạt lép nổi lên, hãy tiếp tục tách bỏ. Sau đó, đổ đậu vào một cái âu và ngâm chúng ngập nước. Việc này giúp loại bỏ vị chát và làm cho hạt đậu mềm nhanh hơn khi nấu. Thời gian ngâm đậu phụ thuộc vào việc đậu mới hay cũ: đậu mới chỉ cần ngâm khoảng 30 phút, còn đậu cũ nên ngâm trong khoảng 1 tiếng.
Bạn nên lựa chọn những hạt đậu đen đều nhau, cỡ trung bình, có vỏ mỏng và màu sắc bóng đen
Chế biến và ủ chè đậu đen
Thường thì khi nấu chè đậu đen cần phải đun nhỏ lửa ít nhất một giờ đối với đậu mới và thời gian lâu hơn cho đậu cũ. Tuy nhiên, có một số mẹo và phương pháp có thể giúp tiết kiệm thời gian nấu chè:
Phương pháp 1:
Đầu tiên, đặt đậu đã ngâm vào nồi cùng với lượng nước phù hợp (tính theo số người sẽ thưởng thức), thêm một chút muối. Sau đó, đun sôi và vớt bọt bên trên. Giảm nhiệt độ xuống và đun nhẹ khoảng 5 phút. Tắt bếp, đậy nắp và để đậu tự ủ trong khoảng 30 phút. Bật bếp lên nấu lại thêm 5 phút và nêm đường vừa ăn. Nếu muốn đậu mềm hơn, có thể phủ giấy bạc lên miệng nồi để giữ hơi nóng, giúp đậu chín mềm từ bên trong. Việc thêm muối không chỉ giúp đậu mềm nhanh hơn bằng cách phá vỡ phân tử pectin mà còn tăng cường vị ngọt cho món chè.
Phương pháp 2:
Sử dụng lá mít, một bí kíp của người dân miền Tây. Thêm lá mít vào nồi chè khi đang nấu sẽ giúp đậu mềm nhanh hơn mà không làm thay đổi vị của chè. Nhựa từ lá mít chứa protease - loại enzyme giúp phân giải protein trong đậu đen, giúp rút ngắn thời gian nấu. Lá mít cũng thường được sử dụng trong nhiều món ăn dân dã khác của miền Tây.
Người miền Tây thường thêm lá mít vào khi nấu chè đậu đen
Phương pháp 3:
Nấu bằng nồi cơm điện là một cách hiệu quả khác. Cho đậu đen và lượng nước cần thiết vào nồi cơm điện, đun sôi khoảng 10 - 15 phút, sau đó ngắt điện và để ủ nguyên trong nồi. Đậu sẽ chín nhừ sau vài giờ hoặc qua đêm. Khi đậu đã mềm, thêm đường và đun sôi lại để hoàn thiện món chè.
Phương pháp 4:
Ủ bằng phích nước cũng là một lựa chọn khả thi. Đun sôi đậu với nước, sau đó đổ hỗn hợp vào phích đã chuẩn bị sẵn (với lượng nước và đậu vừa phải). Ủ kín nắp qua đêm. Sáng hôm sau, đậu sẽ mềm và có thể được trộn đường để tạo vị ngọt, rồi nấu lại cho đến khi sôi là món chè đã sẵn sàng để thưởng thức.
Ướp đậu với đường
Để tạo nên hương vị đặc trưng và độ ngọt đậu đậm đà, việc ướp đậu với đường là bước không thể thiếu. Hãy lấy hạt đậu đã mềm ra khỏi phần nước ninh, tiếp tục ngâm chúng cùng với lượng đường phù hợp theo sở thích cá nhân. Để yên trong khoảng 10 phút để đường thấm đều, sau đó đem hạt đậu đã ướp đường ra xào nhẹ để hương vị ngọt có thể thấm sâu vào từng hạt. Cuối cùng, trộn lại với nước đậu và đun sôi để hoàn tất món chè.
Ướp đậu đen với đường khoảng 10 phút rồi đem xào sẽ giúp món chè ngon ngọt hơn
Chuẩn bị các nguyên liệu khác
Các nguyên liệu phụ trợ cho món chè có thể linh hoạt biến đổi theo sở thích và đặc trưng của từng vùng miền. Đơn giản nhất, chỉ cần thêm vào một ít dừa nạo hoặc dừa sấy khô và kết hợp với đá viên để tạo nên một tô chè mát lạnh, hoàn hảo cho tiết trời mùa hè. Đối với những người ưa chuộng sự đa dạng về hương vị và kết cấu, có thể bổ sung các loại topping như trân châu dai giòn, thạch mát lạnh, nước cốt dừa béo ngậy, và thậm chí là lạc rang giã nhỏ cho món chè miền Nam để tăng thêm độ hấp dẫn.
Mục tiêu cuối cùng là đạt được một bát chè với hạt đậu đen giữ nguyên lớp vỏ bên ngoài nhưng bên trong lại mềm mại và thấm đẫm hương vị. Món chè đậu đen không chỉ là một món ăn vặt giàu truyền thống mà còn là bí quyết giải nhiệt đắc lực, được yêu thích rộng rãi từ miền Bắc đến miền Nam.
