(Phunutoday)-Cái vị cay tuyệt vời của cà cuống cũng khó mà diễn tả được. Chỉ còn cách nếm thử, ngẫm nghĩ và cảm nhận mà thôi.
 |
| Cà cuống |
Cà cuống, một con vật ẩn mình dưới bùn đen, lại vừa là biểu tượng, vừa là hiện thân của những triết lý sâu sắc.
Quê tôi vùng đồng trũng, nhiều ao, đầm, là xứ sở của loài động vật kỳ lạ này. Cách đây vài mươi năm, cái thời môi trường còn trong lành, cà cuống nhiều vô kể. Đi làm đồng về thế nào cũng có vài con cà cuống.
Những hôm chuyển trời cà cuống bay vù vù, bắt không xuể. Thuở bé, trêu cà cuống là một thú chơi không bao giờ chán của tụi trẻ con chúng tôi. Dọc theo các con mương, cà cuống đẻ la liệt. Trứng cà cuống kết lại như bắp ngô nhỏ xíu quanh cọng cỏ. Trước khi đem những quả trứng bé li ti ấy về, hơ lên bếp than cho nổ tanh tách rồi nhai lép bép vừa thơm vừa bùi, hẵng trêu con cà cuống mẹ cái đã.
Chỉ cần dùng tay búng nhẹ vào đám trứng, ngay lập tức một cơ thể mỏng và giống như chiếc lá nhãn ngâm bùn gắt gỏng lao lên, lượn lờ canh chừng. Gặp địch thủ tầm thường, nó đốt cho một phát bằng chiếc ngòi cứng như kim giấu kín nhẹm ở miệng. Bị cà cuống đốt có thể tấy phát sốt.
Cà cuống bắt được ở đầm sâu mới có giá. Mình nó đen mầu bùn, mùi thum thủm. Ấy thế mà đem nướng trên bếp than rồi dầm vào tương hoặc nước mắm, dậy lên một thứ hương kỳ lạ, bí ẩn, hấp dẫn vào bậc nhất, bậc đế vương, đáng đem tiến vua mặc dù vua chúa chưa chắc đã được ngự thiện một lần.
 |
| Cà cuống |
Cái vị cay tuyệt vời của cà cuống cũng khó mà diễn tả được. Chỉ còn cách nếm thử, ngẫm nghĩ và cảm nhận mà thôi.
Cái biểu tượng của triết lý chính là khi chết, khi bị đốt thành tro than cà cuống mới càng cay. Còn, một đời sống dưới đáy, trong lớp bùn đen tối tăm, ẩn mình, không tranh giành thiên hạ với bất cứ giống vật nào khác... mà kết tinh, hội tụ được linh khí của trời đất tạo ra thiên hương... đáng ngẫm nghĩ lắm.
Ngay cả khi thân xác nát vụn hồn vẫn quanh quất an ủi bao nỗi cơ hàn, còn hơn là hiện thân của một triết lý sâu xa ấy chứ. Đời chẳng ai mong thế nhưng được thế cũng không dễ...
- Tạ Duy Anh
[links()]
