Không chỉ đàn ông mà phụ nữ cũng vậy, việc kết hôn được coi là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời. Người xưa thường nói, lấy chồng là bước vào một chương mới của phụ nữ. Nếu may mắn chọn được người chồng tốt, cuộc sống sẽ tràn đầy hạnh phúc, viên mãn; nhưng nếu lỡ gặp phải người không tốt, cả đời sẽ gặp nhiều khó khăn và phiền muộn.
Vậy làm sao để tránh được những người không phù hợp trong cuộc sống hôn nhân? Câu trả lời đã được ông cha ta đúc kết qua nhiều câu nói sâu sắc. Một trong những câu phổ biến được truyền lại qua các thế hệ là: "Trai sợ gái mắt sâu chân rung, gái sợ trai hai tai hứng gió."
Câu nói này là lời nhắc nhở cho cả nam và nữ về cách lựa chọn bạn đời. Trong thời xưa, khi kết hôn, người ta thường chú trọng đến vẻ ngoài của đối phương, đặc biệt là khuôn mặt, cử chỉ, dáng đi, từ đó có thể đoán được phần nào tính cách và nội tâm của họ. Vậy, "Trai sợ gái mắt sâu chân rung, gái sợ trai hai tai hứng gió" muốn nhấn mạnh điều gì?
Trai sợ gái mắt sâu chân rung
Trong nhân tướng học, có câu "Tướng do tâm sinh, xem tướng biết người", có nghĩa là qua dáng đứng và tướng ngồi, người ta có thể phần nào đoán biết được vận mệnh và tính cách của một người. Câu nói "Trai sợ gái mắt sâu chân rung" mang một ý nghĩa sâu sắc.
Mắt sâu ở đây ám chỉ những người phụ nữ có mí mắt thấp, thường không dám nhìn thẳng mà hay cúi mắt xuống. Đây là dấu hiệu của những người thiếu quyết đoán, hay do dự và phân vân. Những người này thường không kiên định trong các quyết định và dễ bị lung lay khi đối mặt với khó khăn. Khi gặp vấn đề, họ không dễ tìm ra giải pháp, thường hành động một cách hời hợt, không suy nghĩ kỹ về hậu quả, khiến tình hình thêm rắc rối. Đặc biệt, trong hôn nhân, họ dễ gặp phải sự thiếu ổn định và hòa thuận.
Còn "Chân rung" chỉ tư thế đi đứng, ngồi của phụ nữ. Nếu một người có thói quen đi đứng không vững vàng, hay rung chân khi ngồi, sẽ tạo cảm giác thiếu ổn định và không đáng tin cậy. Trong cuốn Tương Lý Hành Chân của Trần Chiêu thời Đường có câu: "Đi thì thuần dương, ngồi thì thuần âm, dương chủ động mà âm chủ tĩnh." Đây là quan niệm cổ xưa về sự cần thiết của sự cân bằng giữa động và tĩnh trong cuộc sống. Một người phụ nữ có tư thế đi đứng, ngồi vững vàng sẽ thể hiện sự đĩnh đạc, ổn định, ngược lại, hành động thiếu chắc chắn như rung chân hay lắc lư khi ngồi sẽ khiến người khác cảm thấy thiếu duyên dáng, thiếu sự đứng đắn.
Câu tục ngữ "Đứng có tướng đứng, ngồi có tướng ngồi" nhấn mạnh tầm quan trọng của tác phong và cử chỉ trong giao tiếp. Trong lễ nghi truyền thống phương Đông, mỗi hành động đều có quy chuẩn riêng. Một phụ nữ có cử chỉ, tư thế đúng mực sẽ dễ dàng tạo được ấn tượng tốt và nhận được sự yêu quý, trong khi hành vi lôi thôi, thiếu lịch sự sẽ gây khó chịu cho người khác.
Vì thế, cổ nhân khuyên đàn ông khi lựa chọn bạn đời nên tránh những người "mắt sâu, chân rung", vì đó là dấu hiệu của sự thiếu duyên dáng và thiếu ổn định.
Nữ sợ trai hai tai hứng gió
Không chỉ phụ nữ mà nam giới cũng có những điều kiêng kỵ về ngoại hình. Người xưa từng nói: "Nữ sợ trai hai tai hứng gió," hay còn gọi là "tai bay vạ gió." Theo quan niệm này, những người có đôi tai "hứng gió" thường là người thích giao tiếp, thích chia sẻ mọi chuyện, kể cả những chuyện riêng tư của người khác. Họ thích bàn tán và khoe khoang về bản thân. Chính vì vậy, người xưa cho rằng đàn ông có "hai tai hứng gió" thường thiếu nghiêm túc và khuôn phép, chỉ thích thể hiện và không có khả năng làm nên việc lớn.
Ngoài ra, những người có tai vểnh ra phía trước, còn gọi là "chiêu phong nhĩ", được cho là có tướng số không tốt, dễ dàng gặp khó khăn và thất bại trong cuộc sống. Họ thường tự mãn, lười biếng, và sống phụ thuộc vào người khác. Những người này thiếu chí tiến thủ, ỷ lại và ít khi làm việc chăm chỉ. Nếu tai vừa mỏng vừa lệch, tài sản và của cải của họ cũng dễ dàng bị tiêu tán.
Theo quan niệm xưa, những người đàn ông có kiểu tai như vậy thường thiếu chính kiến, dễ thay đổi theo hoàn cảnh và không có sự kiên định. Vì vậy, người xưa khuyên rằng nếu một phụ nữ kết hôn với người đàn ông như vậy, cuộc sống của cô ấy sẽ đầy vất vả.
Mặc dù người xưa rất coi trọng ngoại hình và thường lấy đó làm tiêu chuẩn để đánh giá đối tượng kết hôn, nhưng ngày nay, quan niệm này không còn được xem trọng như trước. Người hiện đại ít khi dựa vào ngoại hình để đánh giá cuộc đời hay vận mệnh của một người. Có những người với ngoại hình ưa nhìn, tai to mũi cao nhưng lại sống bình thường, trong khi những người không quá nổi bật về vẻ ngoài lại có sự nghiệp thành đạt và tài sản, địa vị cao. Tuy nhiên, những quan niệm xưa vẫn có thể là một giá trị tham khảo trong cuộc sống.