Thời gian gần đây, nhiều người dân tại các tỉnh, thành phố liên tục phản ánh tình trạng điện thoại xuất hiện các cuộc gọi nhỡ lạ từ các đầu số như 022, 024, 028... Những cuộc gọi này thường chỉ kéo dài 2 - 3 giây, nhanh chóng ngắt máy trước khi người dùng kịp bắt máy. Tuy nhiên, phía sau hiện tượng tưởng chừng vô hại này lại là cả một thủ đoạn lừa đảo tinh vi được các đối tượng tội phạm công nghệ cao dàn dựng nhằm chiếm đoạt thông tin và tài sản.
Những cuộc gọi thoáng qua nhưng ẩn chứa nhiều rủi ro
Theo thông tin từ Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh Bình Phước), hiện tượng “nhá máy” từ các đầu số cố định như 022, 024 (Hà Nội), 028 (TP.HCM) không chỉ đơn thuần là sự cố kỹ thuật hoặc nhầm số. Thực tế, đây là bước khởi đầu trong chuỗi thủ đoạn nhằm xác minh thông tin cá nhân và đánh giá khả năng tương tác của người dùng.
Các cuộc gọi “nhá máy” thường khiến người nhận tò mò và có xu hướng gọi lại. Khi người dùng thực hiện cuộc gọi hồi đáp, đối tượng sẽ xác định rằng số điện thoại đó còn hoạt động, từ đó đưa vào danh sách để tiếp tục khai thác hoặc rao bán cho bên thứ ba – những tổ chức quảng cáo, môi giới dữ liệu cá nhân hoặc thậm chí là các đường dây lừa đảo chuyên nghiệp.
Dữ liệu người dùng bị khai thác từ... chính giọng nói
Điều đáng lo ngại là nhiều hệ thống công nghệ hiện đại do các đối tượng sử dụng có thể tự động ghi âm và phân tích giọng nói để xác định giới tính, độ tuổi, ngữ điệu, thậm chí thói quen sinh hoạt. Những dữ liệu này sau đó sẽ được dùng để cá nhân hóa các kịch bản lừa đảo – chẳng hạn giả danh nhân viên ngân hàng, công an, tòa án hoặc người thân quen để chiếm đoạt tài sản.
Ngoài ra, việc gọi lại vào những số điện thoại quốc tế hoặc đầu số thu phí cao (premium rate number) có thể khiến người dùng bị trừ tiền không rõ lý do, với mức phí lên đến hàng trăm nghìn đồng mỗi phút. Đây cũng là một hình thức lừa đảo tài chính phổ biến hiện nay.
Không dừng lại ở phiền toái – mà là nguy cơ mất trắng tài sản
Một khi người dùng bị thu thập đủ dữ liệu, kịch bản lừa đảo sẽ được triển khai bài bản. Những thủ đoạn thường thấy bao gồm: giả danh cán bộ công an yêu cầu điều tra tài khoản ngân hàng, giả làm nhân viên ngân hàng thông báo tài khoản có vấn đề, hoặc thậm chí là dẫn dụ cài đặt ứng dụng điều khiển từ xa để chiếm quyền kiểm soát điện thoại.
Điểm chung của các hình thức này là lợi dụng sự hoang mang, thiếu hiểu biết và tâm lý muốn làm rõ của nạn nhân để dẫn dụ cung cấp mã OTP, thông tin đăng nhập tài khoản, hoặc thực hiện chuyển tiền vào tài khoản của kẻ gian.
Khuyến cáo từ lực lượng chức năng
Trước diễn biến phức tạp của các hình thức lừa đảo qua điện thoại, Công an tỉnh Bình Phước đưa ra một số khuyến cáo cụ thể:
- Tuyệt đối không gọi lại các số điện thoại lạ chỉ nhá máy vài giây, đặc biệt là các đầu số có dấu “+” hoặc đầu số quốc tế.
- Không cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, số tài khoản, mật khẩu qua điện thoại – dù người gọi tự xưng là công an, viện kiểm sát, nhân viên ngân hàng hay nhà mạng.
- Không truy cập các đường link lạ, không cài đặt ứng dụng theo hướng dẫn từ người không quen biết, kể cả khi được gửi qua mạng xã hội.
- Nếu bị làm phiền liên tục, người dân nên chặn số điện thoại và phản ánh đến nhà mạng qua tổng đài 5656 hoặc website chính thức.
- Khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ, báo ngay cho cơ quan Công an nơi gần nhất để được hỗ trợ xử lý kịp thời.
Chung tay bảo vệ cộng đồng khỏi tội phạm công nghệ caoTrong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ, tội phạm cũng ngày càng tinh vi, khó lường. Mỗi người dân cần trang bị cho mình kiến thức nhận diện các chiêu trò lừa đảo mới, đồng thời chia sẻ thông tin cảnh báo với bạn bè, người thân – đặc biệt là người lớn tuổi, người sống một mình hoặc không rành công nghệ.
Sự tỉnh táo, cảnh giác và chủ động phòng ngừa sẽ là “lá chắn” hiệu quả nhất giúp mỗi cá nhân và cộng đồng tránh được những rủi ro không đáng có từ những cuộc gọi tưởng chừng vô hại. Đừng để một cú "nháy máy" vô thưởng vô phạt trở thành cái cớ khiến bạn phải trả giá bằng chính tài sản và sự an toàn thông tin của mình.
Tổng đài hỗ trợ an ninh mạng quốc gia: 111 hoặc 113Phản ánh số lừa đảo: Soạn tin “V [số bị làm phiền]” gửi 5656
