Vào thời phong kiến, các cung nữ hầu hạ trong cung điện được chia thành 2 cấp bậc. Cấp cao nhất là những cung nữ chuyên hầu hạ cho hoàng đế, công việc của họ khá nhẹ nhàng lại được hưởng đãi ngộ cao. Cấp bậc còn lại là những cung nữ chuyên làm những công việc chân tay cực khổ.
Không chỉ bị ‘vắt kiệt’ sức lao động, mà chỉ cần phạm phải 1 chút lỗi lầm, nhóm cung nữ cấp thấp này đều có thể bị phạt nặng. Điều khiến hậu thế cảm thấy thương xót nhất cho những cung nữ này chính là 1 quy định oái ăm của triều đình: Cung nữ bắt buộc phải nằm nghiêng khi ngủ!
Trong cuốn "Cung nữ đàm vãng lục" (tạm dịch: hồi ký của cung nữ), tác giả Hà Vinh Nhân (từng làm cung nữ trong Cố Cung) có viết: Theo quy định của triều đìnhnhà Thanh, cung nữ khi đi ngủ không được phép ngửa mặt lên trời, bắt buộc phải co chân lại và nằm nghiêng.
Đối với hai tay, một tay phải kẹp chặt giữa hai chân, tay còn lại đặt trên mình. Nếu một trong hai tay bị tê thì có thể hoán đổi vị trí hai tay cho nhau, nhưng tư thế phải giữ nguyên". Tại sao lại có quy tắc khắt khe như vậy?
1. Tiết kiệm không gian
Tuy rằng diện tích của hoàng cung rất to lớn, nhưng số lượng người sống trong đó cũng nhiều vô cùng. Phần lớn những cung điện rộng rãi, khang trang đều dành cho hoàng đế và các phi tử. Còn những kẻ hầu người hạ làm việc trong cung, tuy số lượng cực đông nhưng họ chỉ được triều đình sắp đặt cho một nơi vừa đủ để sinh hoạt, ngủ nghỉ.
Do không gian sống chung khá chật hẹp nên các cung nữ không thể có giường riêng biệt. Vì vậy, họ chỉ có thể nằm ngủ tập thể trên 1 chiếc giường dài. Để giúp tiết kiệm không gian ngủ, tất cả các cung nữ đều được yêu cầu phải nằm nghiêng khi ngủ.
2. Do quan điểm của nhà vua
"Thiên tử" (con của trời) là một trong những niềm tin của hoàng đế thời xưa vào bản thân. Do đó, thái độ tôn sùng thần linh ở hoàng đế lẫn người hầu hạ họ luôn phải được thể hiện, nhất nhất tuân theo.
Có thể nói, dáng cung nữ nằm nghiêng yêu khép nép, đoan trang cũng là cách để họ thể hiện sự kính cẩn với thần linh. Thời đó, tư thế ngủ nằm ngửa, đối mặt với trời lại bị xem là bất kính với Trời cao!
3. Để cung nữ không thể ... ngủ ngon!
Một phần bản chất của quy định này là để cung nữ tự ý thức được thân phận thấp kém, từng giờ từng phút ghi nhớ sứ mệnh của bản thân. Và còn một nguyên nhân khác, đó là để họ không thể ngủ ngon.
Công việc của các cung nữ vô cùng cực khổ, bất phân ngày đêm. Nhưng ngủ nghỉ là nhu cầu sinh lý không thể thiếu của cơ thể, không ai có thể làm việc triền miên suốt ngày đêm. Do đó, để hầu hạ tốt cho các chủ tử, những cung nữ phải phân ca làm, luân phiên thay nhau trực. Khi đến ca trực, họ phải di chuyển đến cung điện của chủ tử 1 cách nhanh nhất, không được phép chậm trễ.
Quy định phải ngủ nghiêng của triều đình cũng chính là để phục vụ lợi ích của những chủ nhân trong hoàng cung này. Tại sao lại vậy?
Chúng ta đều biết, việc phải giữ nguyên 1 tư thế khi ngủ cực kỳ khó chịu. Chính điều đó đã ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng giấc ngủ của các cung nữ, khiến họ không thể ngủ ngon. Và chỉ khi họ không thể ngủ ngon mới có thể dễ dàng đánh thức, nhanh chóng đi đến địa điểm làm việc.
