Theo truyền thống của người Việt, lễ cúng Rằm tháng Giêng (Tết Nguyên tiêu, Tết Thượng nguyên) mang một ý nghĩa đặc biệt hơn so với các ngày rằm khác trong năm. Đây là ngày rằm đầu tiên trong năm, vì thế, mọi người thường dành sự chú trọng riêng cho việc cúng lễ với hy vọng rằng "đầu xuôi đuôi lọt".
Đó cũng chính là lý do mà người ta thường nhắc tới câu "Cúng bái cả năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng". Tháng Giêng còn là khoảng thời gian lý tưởng để mọi người dạo chơi, thưởng cảnh, và đi lễ tại các phủ, đền, chùa, miếu...
Ngoài ra, ảnh hưởng của Phật giáo đã tạo nên những phong tục đặc sắc vào Rằm tháng Giêng. Các Phật tử thường thực hiện việc ăn chay, dâng lễ chay, đi chùa thắp hương, cúng dường tam bảo cùng việc vấn an chư tôn đức tăng ni. Những hoạt động này nhằm cầu mong tích lũy công đức và "gieo bòn phước đức". Tất cả các tập tục này không chỉ thể hiện mong muốn khởi đầu năm mới với nhiều điều tốt đẹp, mà còn là ước vọng về một năm phát tài, phát lộc, an lành và hạnh phúc.
Ảnh hưởng của Phật giáo đã tạo nên những phong tục đặc sắc vào Rằm tháng Giêng
Trước khi tổ chức lễ cúng Rằm tháng Giêng, các gia đình nên chú trọng việc lau chùi và dọn dẹp bàn thờ gia tiên cho thật sạch sẽ. Việc thắp một nén nhang khấn xin sự chứng giám từ thần linh và tổ tiên về công việc dọn dẹp cũng là một nét văn hóa đẹp trong ngày lễ này.
Lễ cúng Rằm tháng Giêng là một dịp vô cùng quan trọng, vì vậy để buổi lễ được diễn ra trang trọng và thu hút tài lộc, bạn cần chú ý một số điều kiêng kỵ sau đây:
1. Đầu tiên, bạn tuyệt đối không nên xê dịch bát hương trong quá trình dọn dẹp bàn thờ. Các vật phẩm dâng cúng nên được sắp xếp gọn gàng và đúng thứ tự, tránh việc bị đổ vỡ.
2. Hoa và trái cây là những thành phần không thể thiếu trong lễ cúng Rằm tháng Giêng. Các gia đình cũng nên lưu ý không sử dụng hoa, quả giả để dâng lên bàn thờ. Hơn nữa, việc dùng lại các vật phẩm đã qua sử dụng khi cúng cũng được coi là thiếu tôn trọng và không thành tâm.
Hoa và trái cây là những thành phần không thể thiếu trong lễ cúng Rằm tháng Giêng
3. Cũng cần tránh dùng tiền giả hay tiền có nguồn gốc không rõ ràng. Theo truyền thống, gia đình thường đặt tiền thật lên bàn thờ với ý nguyện xin tài lộc và may mắn. Việc dâng lên tiền giả hay tiền không hợp pháp có thể mang lại điềm xấu.
Hơn nữa, việc thờ cúng tựu chung lại phụ thuộc vào tâm ý, không phải dâng nhiều tiền là tốt. Cảm xúc chân thành và lòng thành tâm mới là điều quan trọng.
4. Ngoài ra, tránh cúng thủ lợn trong lễ cúng Rằm tháng Giêng. Dân gian quan niệm rằng, nếu mâm cỗ có đồ mặn thì không nên cúng thủ lợn vì điều này có thể làm giảm vận may của gia đình.
5. Cũng nên kiêng việc câu cá vào ngày trăng tròn, vì điều này được tin là có thể mang lại xui xẻo.
6. Đồng thời, bạn cũng cần tránh nói tục chửi bậy, bởi ngày Rằm mà có những lời lẽ không hay sẽ dễ dẫn đến nhiều thị phi.
7. Cuối cùng, cũng nên hạn chế ghé thăm những nơi có âm khí nặng như mồ mả, nơi hoang vắng hoặc bệnh viện, đặc biệt đối với những ai có sức khỏe yếu, dễ gặp vận xui.
*Thông tin chỉ mang tính tham khảo, chiêm nghiệm
