Không phải tất cả phụ nữ trong nhà chứa thời xưa đều sống bằng nghề bán thân, như cách phim ảnh thường miêu tả. Nhiều người trong số họ là con nhà nghèo, vì hoàn cảnh mà phải vào chốn này để mưu sinh. Họ sở hữu tài năng về cầm, kỳ, thi, họa và kiếm sống bằng chính nghệ thuật.
Vậy điều gì khiến đàn ông thời xưa tìm đến nơi ấy?
Thứ nhất, vào thời Xuân Thu, nhà chứa từng được nhà nước khuyến khích phát triển như một ngành kinh tế hợp pháp. Một phần nguồn thu từ hoạt động này được nộp vào ngân khố, thậm chí còn được xem là hành động yêu nước.
Thứ hai, nơi đây quy tụ nhiều kỹ nữ tài sắc – những người giỏi văn thơ, âm nhạc – trở thành điểm hẹn của tầng lớp trí thức, quan lại, nơi gặp gỡ, giao lưu, thậm chí bàn chuyện chính sự.
Thứ ba, với nhiều người đàn ông, kỹ nữ không chỉ là người phục vụ mà còn là nơi giãi bày tâm sự, lắng nghe và chia sẻ – một dạng bạn tâm giao trong xã hội đầy khuôn phép thời bấy giờ.
Thứ tư, với đàn ông thời xưa, việc lui tới nhà chứa không chỉ là thú vui mà còn là biểu tượng cho địa vị xã hội. Chỉ những người thuộc tầng lớp trên – quan lại, sĩ phu, thương nhân giàu có – mới có điều kiện lui tới những nơi như vậy. Nhiều người đến đó không hẳn vì ham muốn, mà bởi đó là cách thể hiện đẳng cấp và vị thế trong xã hội phong kiến.
Bên cạnh bốn lý do chính, một số ý kiến cho rằng xã hội cổ đại có quá ít hình thức giải trí công cộng. Nhà chứa khi đó không chỉ là nơi mua vui mà còn là không gian tụ họp, ca hát, giao lưu văn nghệ – giúp cuộc sống khô khan thường nhật trở nên bớt tẻ nhạt hơn.
