Nước là một lễ vật không thể thiếu khi thực hiện nghi thức thờ cúng của người Việt. Vậy khi dâng nước cúng trên bàn thờ như thế nào thì đúng với phong tục truyền thống của Việt Nam?
Dâng nước cúng lên trên bàn thờ đúng cách
Để chuẩn bị thắp hương trong các ngày rằm, mùng 1 hay các ngày giỗ, Tết và các dịp quan trọng cần bái tế tổ tiên, thần linh, hầu hết các gia đình thường chuẩn bị lễ vật gồm hương hoa, bánh trái, ngoài ra có thể cả cỗ mặn nhưng không thể thiếu nước cúng. Dâng nước cúng trên bàn thờ thế nào cho đúng cũng là một nỗi băn khoăn của nhiều người, nhất là người trẻ tuổi khi mới "ra riêng".
Để việc dâng nước cúng trên bàn thờ diễn ra đúng cách, trang trọng, thành kính, bạn cần lưu ý một số điều dưới đây:
+ Chọn nước sạch và thật trong
Nước cúng cần phải là nước sạch, trong suốt, không được có tạp chất. Đây không chỉ là vấn đề vệ sinh mà nó còn thể hiện sự trang trọng, thành kính của gia chủ đối với các bậc tổ tiên được thờ cúng. Nếu bạn cúng bằng nước trà, bạn nên dùng loại trà ngon, pha đúng cách bằng loại nước chuẩn sạch.
+ Dùng loại ly/cốc phù hợp
Khi dâng nước cúng trên bàn thờ, bạn cần chọn đúng loại chén, ly có phong cách phù hợp tính chất thờ tự, kích thước phù hợp với không gian thờ nhà mình. Nên chọn các chén nhỏ, không có hình vẽ hay có họa tiết quá phức tạp. Chén phải luôn được giữ sạch sẽ, tuyệt đối tránh sử dụng những chiếc chén đã bị nứt hoặc bị bẩn.
Trên một số bàn thờ lớn, người ta thường sử dụng bình nước cúng riêng và phải luôn đảm bảo độ sạch sẽ, tinh khiết.
+ Dâng nước cúng đúng thời điểm
Thông thường, nước cúng thường được dâng vào thời điểm bắt đầu lễ cúng, ngay khi mâm cúng được bày biện xong xuôi. Sau khi dâng nước, bạn hãy tiếp tục dâng các món lễ vật khác như hoa, quả, bánh, mứt. Khi dâng nước cúng trên bàn thờ, bạn cần phải giữ tâm thế thành kính, nghiêm trang, tránh vội vã hay thiếu tập trung chú ý.
+ Ly nước không được rót quá đầy hoặc quá vơi
Khi dâng nước cúng, bạn không nên rót quá đầy. Bởi, theo quan niệm phong thủy, điều này sẽ gây liên tưởng đến việc "tràn" tài lộc hoặc sẽ làm rối loạn các yếu tố trong việc cúng bái. Tuy nhiên, nước cúng cũng không nên quá vơi, vì điều này có thể biểu thị cho sự thiếu thốn, không đủ đầy. Hãy dâng lên bàn thờ nước ở mức vừa phải.
+ Không dâng nước từ các vật đựng kém sạch
Điều này rất quan trọng, vì việc sử dụng các vật dụng không sạch sẽ thì được coi là bất kính. Nếu như không có chén cúng, gia chủ không nên dùng các loại ly, chén không đảm bảo vệ sinh hoặc dùng các vật dụng khác để dâng nước. Mọi vật dụng trên bàn thờ cần phải sạch sẽ và đảm bảo độ thiêng liêng.
+ Không để nước cúng quá lâu bên trên bàn thờ
Nước cúng cần phải được thay mới sau khoảng một thời gian. Nước cúng để quá lâu trên bàn thờ sẽ sẽ không còn giữ được sự tươi mới và tinh khiết. Thông thường, nước ở trên bàn thờ sẽ được thay vào mỗi buổi sáng hoặc sau mỗi lễ cúng. Đặc biệt, vào các ngày rằm, mùng một hoặc các dịp lễ tết lớn, nước cúng thường được thay mới.
Một số loại nước có thể dâng cúng
Nước cúng trên bàn thờ có thể là nước trắng tịnh (nước lọc), nước trà, hoặc nước trái cây. Điều này tùy vào từng lễ cúng và sự lựa chọn của gia chủ.
- Nước lọc (nước trắng): Đây cũng là loại nước cúng đơn giản nhưng lại phổ biến nhất và có ý nghĩa tốt lành nhất.
- Nước trà: Nước trà cũng có ý nghĩa thanh tịnh, rất phù hợp dùng trong những buổi lễ đặc biệt như Tết Nguyên đán, giỗ chạp.
- Nước trái cây: Các loại nước dừa hay nước cam, nước nho đôi khi cũng được dùng để dâng cúng, nhất là ào những dịp vui như mừng công, cầu tài lộc, cầu phúc.
- Nước gạo: Đây là loại nước dùng trong các nghi lễ dân gian, đặc biệt trong những dịp Tết hoặc vào lễ cúng cơm. Nước gạo tượng trưng cho sự sinh sôi, nảy nở và phát triển.
