Từ ngày 1/7/2024, Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) sửa đổi chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi quan trọng. Một trong những nội dung đáng chú ý là quy định cụ thể các trường hợp người tham gia BHYT được hoàn trả lại tiền đã đóng.
3 trường hợp được hoàn trả tiền BHYT
Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, có 3 trường hợp người tham gia BHYT sẽ được hoàn lại tiền:
1. Được cấp thẻ BHYT theo nhóm đối tượng mới, thẻ cũ bị giảm giá trị
Trường hợp này áp dụng khi người dân đang tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình, sau đó được chuyển sang nhóm khác có mức đóng ưu tiên cao hơn, như được công ty đóng bảo hiểm.
Ví dụ: Anh A đang tham gia BHYT hộ gia đình. Sau khi ký hợp đồng làm việc tại một công ty, anh được cấp thẻ BHYT do công ty đóng. Khi đó, thẻ BHYT hộ gia đình cũ sẽ bị giảm giá trị. Số tiền anh đã đóng cho thời gian chưa sử dụng thẻ hộ gia đình sẽ được hoàn lại.
2. Được ngân sách nhà nước tăng mức hỗ trợ đóng BHYT
Nếu trong thời gian tham gia BHYT, người dân thuộc nhóm đối tượng được điều chỉnh tăng mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, phần chênh lệch giữa mức cũ và mức mới sẽ được hoàn trả.
3. Người tham gia BHYT qua đời trước khi thẻ có hiệu lực
Nếu người mua thẻ BHYT nhưng qua đời trước ngày thẻ có giá trị sử dụng, thân nhân của họ sẽ được hoàn lại toàn bộ số tiền đã đóng.
Mở rộng nhóm đối tượng tham gia BHYT
Luật BHYT 2024 phân chia người tham gia thành 5 nhóm:
1. Nhóm do người sử dụng lao động và người lao động đóng
Bao gồm người lao động, cán bộ, công chức, viên chức...
2. Nhóm do cơ quan BHXH đóng
3. Nhóm do ngân sách nhà nước đóng
Ngoài các đối tượng cũ, luật mới bổ sung thêm:
Dân quân thường trực
Người từ 75 tuổi trở lên, và người 70–75 tuổi thuộc hộ cận nghèo được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng
Người nhận trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng
Người lao động không đủ điều kiện nhận lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội
4. Nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng
Luật mới bổ sung thêm:
Nhân viên y tế thôn, bản
Cô đỡ thôn, bản
Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố
Người được tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú
Nạn nhân theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người
5. Nhóm tự đóng BHYT
Bao gồm:
Người tham gia theo hộ gia đình
Người sinh sống, làm việc, nuôi dưỡng trong tổ chức từ thiện, cơ sở tôn giáo
Người lao động nghỉ không lương, tạm hoãn hợp đồng lao động
Nguyên tắc hoàn trả và cách tính số tiền
Tùy trường hợp, số tiền được hoàn tính theo thời gian chưa sử dụng thẻ và mức đóng cụ thể. Cụ thể:
Trường hợp 1: Thời gian tính từ ngày thẻ BHYT theo nhóm mới có hiệu lực.
Trường hợp 2: Từ thời điểm chính sách tăng mức hỗ trợ có hiệu lực.
Trường hợp 3: Từ ngày thẻ BHYT dự kiến có giá trị sử dụng (nhưng chưa dùng do người đó đã mất).
Cách nộp hồ sơ hoàn tiền BHYT
Người dân cần thực hiện các bước sau:
Bước 1: Lập tờ khai TK1-TS, nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội. Trong trường hợp người đã qua đời, thân nhân là người làm tờ khai.
Bước 2: Cơ quan BHXH tiếp nhận và xử lý hồ sơ.
Bước 3: Trả kết quả hoàn tiền cho người tham gia hoặc thân nhân.
Hồ sơ có thể nộp theo nhiều cách:
Trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công BHXH Việt Nam hoặc qua tổ chức I-VAN
Gửi hồ sơ giấy qua bưu điện
Nộp trực tiếp tại bộ phận tiếp nhận hồ sơ của BHXH hoặc trung tâm phục vụ hành chính công
