Câu chuyện kể lại rằng:
Một ngày nọ, có người đàn ông chạy đến trước mặt lão hòa thượng, vừa khóc vừa kể lể: “Thưa ngài, vì sao con làm việc gì cũng đều không thành? Số con thật khổ!”.
Lão hòa thượng điềm tĩnh trả lời anh rằng: “Đó là vì con không học được cách bố thí mà thôi”.
Người đàn ông nước mắt giàn giụa, nói: “Nhưng thưa ngài, con chỉ là một kẻ nghèo đói, ngày ăn không đủ bữa, lấy gì để bố thí đây ạ!”.
Lão hòa thượng nghe xong, mỉm cười hiền từ nói với anh ta rằng: “Không phải thế! Này con, một người dù chẳng giàu sang, không tiền bạc, dù nghèo khổ mấy cũng vẫn có thể cho người khác được 7 thứ này. Để ta giảng cho con nghe. Đó là:
Thứ nhất, bố thí bằng vẻ mặt. Con có thể tặng người khác vẻ mặt tươi cười, niềm nở.
Thứ hai, bố thí bằng lời nói. Con có thể cho người khác những lời cổ vũ, an ủi, động viên, lời khiêm tốn và lời ấm áp.
Thứ ba, bố thí bằng tấm lòng. Con hãy mở rộng lòng mình và đối xử chân thành với người khác.
Thứ tư, bố thí bằng ánh mắt. Con hãy dùng ánh mắt trìu mến, cái nhìn thiện lương dành tặng mỗi người mà con gặp trên đường đời.
Thứ năm, bố thí bằng hành động. Con hãy thật lòng giúp đỡ người khác, làm điều tốt cho người.
Thứ sáu, bố thí bằng chỗ ngồi. Khi đi xe hay thuyền, có thể đem chỗ ngồi của mình tặng cho người khác.
Thứ bảy, bố thí bằng nơi ở. Con có thể đem phòng trống, không sử dụng để cho người khác nghỉ nhờ một đêm.
Dù giàu hay nghèo, bất luận là ai, chỉ cần học được 7 loại bố thí ấy thì cuộc đời của con sẽ mãi ngập tràn hạnh phúc, có đâu còn đau khổ, buồn bực nữa đây con của ta!”.
Người đàn ông nghe xong chợt như bừng tỉnh cơn mê, cúi rạp người xuống, run rẩy nói: “Thưa đại sư, giờ thì con đã hiểu. Trên đời, người cho đi nhiều nhất chính là người hạnh phúc nhất!”
Thực tế, chúng ta mới chỉ hiểu bố thí là quyên góp đồ vật, chia sẻ bữa cơm cho những mảnh đời bất hạnh. Đó chỉ là bề nổi của tảng băng chìm. Những ai cho rằng, giúp đỡ người khác chỉ dừng ở việc quyên tặng vật chất, sau câu chuyện này nên nhìn nhận lại và có những suy nghĩ đúng đắn hơn về việc làm tích đức này.
Sự cho đi ấy chỉ không nằm ở số lượng vật chất mà ở tấm lòng của người trao đi. Tấm lòng càng rộng thì sự cho đi càng lớn. Thực hiện được việc tăng phúc phần này chính là bạn đang gieo trồng nhân thiện duyên vô cùng to lớn. Khi hiểu được cần hiến tặng vật chất cũng như tinh thần như thế nào đó chính là “tu phúc”. Cho dù hiện tại bạn chưa thấy được kết quả nhưng tương lai chắc chắn sẽ được phúc báo tốt lành.
Phật gia coi bố thí là một hành động đại thiện, đại nhân, là đức hạnh quý báu của người tu hành. Bố thí được coi là cách để trừ bỏ tận gốc tính tham lam, ích kỷ, là biểu hiện của lòng từ bi. Hơn thế, đối với bản thân người làm việc thiện này, cũng là một việc tích đức, tích phúc báo cho đời sau, kiếp sau.
Phật dạy ban công đức trong khả năng làm được của mình, không làm được thì không cần miễn cưỡng. Trong cuộc sống này, mỗi việc bạn làm cho người khác, mỗi ý nghĩ bạn hướng về người khác cũng đều chính là cho đi mà không cần nhận lại.
Số phận cuộc đời mỗi người không ai là giống nhau, có kẻ giàu, có người nghèo khó. Thế nhưng, không vì thế mà việc làm hướng thiện ấy bị ngăn trở. Sự cho đi không chỉ bằng vật chất mà còn ở tấm lòng.
Ngay cả lúc tay không, ta vẫn có thể giúp đỡ người khác. Có khi chỉ là một nụ cười nho nhỏ, lời hỏi thăm sức khỏe hay một tiếng chào thân ái. Như vậy đã tạo cơ sở phúc báo cho chính mình.