Tưởng chừng như chỉ là một chi tiết nhỏ ít ai để ý, nhưng gioăng cao su ở cửa tủ lạnh lại đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì hiệu suất làm lạnh và tiết kiệm điện năng. Mới đây, nhiều người tiêu dùng đã "truyền tay nhau" một mẹo đơn giản với chỉ một tờ giấy A4 có thể phát hiện ngay tình trạng rò rỉ nhiệt – thủ phạm khiến hóa đơn điện tăng không kiểm soát.
Tờ giấy nhỏ, hiệu quả lớn
Tủ lạnh là thiết bị hoạt động 24/7 trong mọi gia đình. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng gioăng cửa – lớp cao su bọc xung quanh mép cửa – nếu bị hở hoặc mất độ bám sẽ khiến hơi lạnh thất thoát, buộc tủ phải chạy liên tục để giữ nhiệt độ ổn định. Hệ quả là chi phí điện tăng cao, máy nén bị quá tải và tuổi thọ thiết bị bị rút ngắn.
Một mẹo nhỏ nhưng cực kỳ hiệu quả để phát hiện vấn đề này là dùng một tờ giấy kẹp vào cửa tủ lạnh. Cách làm này đã được chuyên gia điện lạnh khuyến nghị vì đơn giản, không tốn chi phí mà vẫn mang lại kết quả chính xác.
Hướng dẫn kiểm tra gioăng cửa tủ bằng tờ giấy
Để thực hiện bài kiểm tra, bạn chỉ cần một tờ giấy trắng thông thường (loại A4 hoặc giấy in):
- Chuẩn bị: Gấp đôi tờ giấy để tăng độ dày, giúp dễ kiểm tra lực kẹp. Tủ lạnh nên ở trạng thái đóng bình thường, không quá tải thực phẩm.
- Thử nghiệm: Mở cửa tủ, đặt tờ giấy giữa phần gioăng và thành tủ sao cho một nửa nằm bên trong, nửa còn lại bên ngoài, rồi nhẹ nhàng đóng cửa lại.
- Kéo giấy: Từ từ kéo tờ giấy ra ngoài.
- Nếu giấy bị giữ chặt, khó kéo hoặc rách: gioăng vẫn hoạt động tốt, đảm bảo độ kín.
- Nếu giấy trượt ra dễ dàng, không có lực cản: có thể gioăng đã lỏng, nứt hoặc hở, khiến hơi lạnh thoát ra ngoài.
Lặp lại thao tác này tại nhiều vị trí xung quanh cánh cửa – phía trên, dưới và hai bên – để kiểm tra toàn bộ hệ gioăng.
Vì sao gioăng cửa quan trọng?
Theo các nghiên cứu tiết kiệm năng lượng, một chiếc tủ lạnh có gioăng kín có thể tiêu thụ ít hơn 15-20% điện năng so với tủ bị hở. Với mức điện trung bình cho tủ lạnh dao động từ 300.000 đến 500.000 đồng mỗi tháng, việc duy trì gioăng ở tình trạng tốt có thể giúp tiết kiệm từ vài trăm nghìn đến cả triệu đồng mỗi năm – chưa kể chi phí sửa chữa nếu máy nén hỏng do hoạt động quá tải.
Xử lý khi phát hiện gioăng bị hở
Nếu kết quả kiểm tra bằng giấy cho thấy gioăng không còn đảm bảo độ kín, bạn hoàn toàn có thể xử lý tạm thời tại nhà trước khi cần đến thợ chuyên nghiệp:
Làm sạch gioăng: Bụi bẩn, dầu mỡ hoặc vụn thực phẩm bám lâu ngày khiến gioăng mất độ bám. Hãy dùng khăn mềm nhúng nước ấm pha chút xà phòng loãng để lau sạch, sau đó lau khô kỹ bằng khăn khô.
Phục hồi hình dạng gioăng: Trường hợp gioăng bị biến dạng nhẹ, có thể dùng máy sấy tóc ở mức nhiệt trung bình, sấy đều trong 2-3 phút để cao su mềm ra và đàn hồi lại như cũ. Đóng cửa lại và kiểm tra lại bằng giấy.
Thay gioăng nếu cần thiết: Nếu gioăng bị rách, bong hoặc chai cứng, bạn nên thay mới. Mức chi phí thay thế dao động từ 200.000 - 600.000 đồng tùy loại tủ, thấp hơn rất nhiều so với việc phải sửa hoặc thay tủ lạnh mới.
Mẹo bổ sung giúp tủ lạnh hoạt động tối ưu
Bên cạnh việc kiểm tra gioăng định kỳ, người dùng có thể áp dụng thêm một số mẹo đơn giản để nâng cao hiệu quả sử dụng tủ lạnh và tiết kiệm điện:
- Cài đặt nhiệt độ hợp lý: Ngăn mát ở mức 2 - 5°C, ngăn đông ở mức -18°C là tối ưu. Đừng để nhiệt độ thấp hơn cần thiết, vừa tốn điện vừa làm khô thực phẩm.
- Không nhồi nhét tủ: Chừa khoảng trống để không khí lạnh lưu thông đều khắp tủ.
- Không mở cửa quá lâu: Mỗi lần mở cửa là mỗi lần hơi lạnh thất thoát. Nên đóng cửa ngay sau khi lấy thực phẩm xong.
- Vệ sinh dàn ngưng định kỳ: Dàn tản nhiệt phía sau hoặc dưới đáy tủ lạnh nếu bị bụi bẩn bám lâu ngày sẽ giảm hiệu suất tản nhiệt, làm tiêu tốn điện năng hơn. Vệ sinh ít nhất 2 lần mỗi năm.
- Bọc kín thực phẩm: Sử dụng hộp đậy nắp, túi zip hoặc màng bọc để tránh hơi ẩm thoát ra môi trường tủ lạnh.
Gioăng cửa tủ lạnh không phải là bộ phận dễ hỏng nhưng lại rất dễ bị lơ là trong quá trình sử dụng. Chỉ cần kiểm tra mỗi 3 - 6 tháng bằng một tờ giấy, bạn có thể sớm phát hiện vấn đề và chủ động khắc phục, tránh tình trạng "tiền điện tăng vọt mà không rõ vì sao".
