Thời xưa, có một vị hòa thiền sư tu hành ở một ngôi chùa nằm trên ngọn núi. Một đêm, ông đi tản bộ trong rừng. Dưới ánh trăng, ông đột nhiên ngộ ra một điều gì đó nên trong lòng rất vui sướng. Ông liền hân hoan trở về chùa. Nhưng vừa về đến chùa thì ông phát hiện một tên trộm đến chùa trộm đồ.
Tên trộm sau một hồi tìm kiếm, đã không tìm được vật gì để lấy cả. Anh ta vừa quay trở ra thì gặp vị thiền sư. Vốn dĩ, vị hòa thiền sư đã đứng im lặng chờ ở ngoài cửa được một lúc mà không vào vì ông sợ làm kinh động đến tên trộm kia. Ông đã sớm biết rằng tên trộm kia sẽ không thể tìm được thứ gì để mà lấy đi, cho nên ông đã cởi sẵn chiếc áo khoác và cầm trên tay.
Tên trộm vừa ra cửa thì kinh ngạc nhìn thấy vị thiền sư, thiền sư nói:“Ngươi đã phải đi từ xa đến đây thăm ta, dù sao thì cũng không thể để ngươi tay không mà ra về được. Đêm đang lạnh, ngươi hãy mặc chiếc áo này vào mà đi!”. Nói xong, thiền sư liền khoác chiếc áo của mình cho tên trộm. Tên trộm bất giác không biết làm sao liền cúi đầu đi vội.
Thiền sư nhìn thấy bóng dáng của tên trộm đi dưới trăng rồi biến mất vào trong rừng, không khỏi cảm khái mà thốt lên rằng:“Thật đáng thương! Chỉ mong ta có thể tặng cho hắn một vầng trăng sáng!”. Hòa thượng nhìn tên trộm đi khuất liền vào trong phòng, để trần như vậy mà tọa thiền.
Ngày hôm sau, vị thiền sư thấy chiếc áo khoác của mình được để ở ngoài cửa một cách ngay ngắn, chỉnh tề, trong lòng không khỏi bùi ngùi xúc động. Ông mừng rỡ tự nói:“Cuối cùng thì ta cũng đã tặng được cho hắn một vầng trăng sáng”.
Trong kinh Phật từng nói:“Chỉ một ý niệm cũng khiến hoàn cảnh thay đổi”.Khổng Tử cũng nói:“Khoan dung thì được lòng mọi người”. Cho nên, chỉ một câu nói, một hành động nhỏ hay chỉ một nụ cười thôi đã đủ để khiến cho người xấu quay đầu hướng thiện.
Dung lượng lớn nhỏ, từ góc độ của con người mà nói, chính là tấm lòng độ lượng. Có câu thơ rằng“Tướng quân ngạch thượng khả tẩu mã, tể tướng đỗ lý năng xanh thuyền”, nghĩa là: trán tướng quân có thể phi ngựa, bụng thừa tướng có thể chèo thuyền. Người có tấm lòng khoan dung rộng mở được nhiều người yêu mến, vậy nên trong đối nhân xử thế chúng ta nên mở rộng tấm lòng sống khoáng đạt, bao dung rộng lượng.
Làm người:
Khi khí không hoà thì lời không nên nói, nói ra tất bất hoà. Khi tâm không thuận thì việc không nên làm, làm rồi tất hỏng.
Việc không thuận lòng thì không nên nhận, nhận rồi tất phải làm, không làm tất kết oán. Lời hứa thì không nên tuỳ tiện, hứa rồi phải thực hiện, không thực hiện sẽ mắc nợ.
Thành tích:
Vạn vật đều ở cách nói, xem bạn đối đãi thế nào; tất cả đều là khảo nghiệm, thử xem bạn dụng tâm ra sao. Nghĩ thông rồi ắt tự nhiên cười, nhìn thấu rồi ắt tự nhiên buông.
Người biết đủ là hạnh phúc, xem nhẹ là cao nhân, vô sự là tiên nhân, mà vô vi là Thánh nhân.
Xử thế:
Sinh mệnh là do cha mẹ ban cho, hãy trân quý nhiều hơn; đường là do mình tự đi, nên cẩn thận.
Không nên liều và cũng chẳng nên đánh, đời người không khổ không mệt thì cuộc sống vô vị. Mệt rồi mới giảm nhẹ bước chân, sai rồi mới nghĩ đến hối hận, có khổ rồi mới hiểu được thế nào là hạnh phúc, có tổn thương mới có kiên cường.
Dẫu có mệt, cũng đừng quên mỉm cười; dẫu có gấp, cũng đừng quên ngữ khí. Khổ mấy cũng đừng quên kiên trì, mệt mấy cũng đừng quên chăm sóc bản thân. Khiêm tốn làm người, bạn ngày càng ổn định, nỗ lực làm việc, bạn ngày càng ưu tú.
Khi thành công, bạn đừng quên quá khứ; khi thất bại, bạn đừng quên tương lai. Hy vọng thì đạt được nỗ lực, thất vọng thì đạt được vô nghĩa.
