Sinh ra và lớn lên trong một gia đình thuần nông, chị Nguyễn Thị Ánh Hồng đã trải qua nhiều khó khăn trong việc làm ăn nhưng kinh tế gia đình không mấy khấm khá. Sau một thời gian dài suy ngẫm về việc thay đổi cuộc sống, vào năm 2004, chị Nguyễn Thị Ánh Hồng cùng gia đình quyết định rời quê hương Phú Thọ để vào xã Ea Tar, huyện Cư M'gar, tỉnh Đắk Lắk lập nghiệp. Những ngày đầu ở vùng đất mới, cả gia đình chị phải lao động thuê mướn suốt 6 năm. Sau khi tích lũy được một số vốn, gia đình chị bắt đầu gom góp mua những mảnh đất nhỏ để phát triển kinh tế.
Gần 20 năm sau, nhờ sự nỗ lực không ngừng, gia đình chị Hồng đã thoát khỏi cảnh nghèo khó. Hiện tại, gia đình chị sở hữu 3 hecta sầu riêng xanh tốt, đang vào mùa thu hoạch. Đặc biệt, mùa vụ vừa qua, dù chỉ mới thu hoạch từ 1 hecta sầu riêng đầu tiên, nhưng gia đình chị đã thu về 47 tấn, bán với giá 84.000 đồng/kg.
Chị Hồng chia sẻ rằng, sau khi trừ chi phí đầu tư khoảng 200 triệu đồng, gia đình chị thu về lợi nhuận khoảng 3,7 tỷ đồng. Ngoài ra, chị còn tạo điều kiện cho con gái lên thành phố Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk học nội trú với mức học phí 10 triệu đồng mỗi tháng.
Trong thời gian gần đây, huyện Krông Pắk đã nổi lên như "thủ phủ" sầu riêng của tỉnh Đắk Lắk, với hàng ngàn hộ dân đạt được thu nhập tiền tỷ mỗi năm từ loại cây này. Không chỉ riêng gia đình chị Ánh Hồng, nhiều nông dân khác trong khu vực cũng đã làm giàu nhờ trồng sầu riêng. Đơn cử như gia đình ông Sửu, với vườn sầu riêng già rộng hơn 7 sào, chỉ có 87 cây nhưng đã thu về hơn 2 tỷ đồng. Một số cây sầu riêng trong vườn ông đạt sản lượng 4 tạ quả, tương đương hơn 30 triệu đồng mỗi cây.
Theo ông Nguyễn Ngọc Giao, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cư M'gar, sầu riêng tại huyện này, dù phát triển sau, nhưng lại được các doanh nghiệp thu mua đánh giá cao, thuộc hàng tốt nhất nhì khu vực Tây Nguyên. Mặc dù vụ mùa vừa qua gặp nhiều mưa, dẫn đến cơm sầu riêng ở nhiều nơi khác tại Đắk Lắk bị sượng, nhưng sầu riêng Cư M'gar vẫn giữ được chất lượng tốt.
“Sầu riêng Cư M'gar đã được Cục Sở hữu trí tuệ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu tập thể. Nhãn hiệu 'Sầu riêng Cư M'gar' sẽ tạo động lực giúp người trồng yên tâm sản xuất, nâng cao giá trị sản phẩm đặc sản và mang lại nguồn lợi kinh tế lớn cho nông dân," ông Giao chia sẻ.
Trong những năm qua, Đắk Lắk đã được biết đến như “thủ phủ” cà phê của Việt Nam và hiện nay đang trở thành “vựa” sầu riêng của cả nước, nhờ điều kiện tự nhiên và thổ nhưỡng thuận lợi. Với giá sầu riêng cao như hiện nay, loại cây này đã đem lại thu nhập đáng kể cho nhiều hộ nông dân tại đây.
Trong vài năm gần đây, cuộc sống của người nông dân tại Đắk Lắk đã có những thay đổi đáng kể nhờ vào cây sầu riêng. Theo thông tin từ Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Đắk Lắk, hiện toàn tỉnh có hơn 32.700 ha diện tích trồng sầu riêng, trong đó có 9.556 ha trồng thuần và hơn 23.200 ha trồng xen, sản lượng đạt hơn 281 nghìn tấn, đưa Đắk Lắk trở thành vùng trồng sầu riêng lớn thứ hai cả nước, chỉ sau tỉnh Tiền Giang.
Trong những năm qua, giá sầu riêng trên thị trường luôn duy trì ở mức cao. Đặc biệt, từ giữa năm 2022, khi quả sầu riêng của Việt Nam được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc, giá trị của loại quả này đã tăng mạnh. Cụ thể, năm 2022, sản phẩm sầu riêng Đắk Lắk xuất khẩu sang Trung Quốc đạt giá trị 11,7 triệu USD. Đến năm 2023, con số này đã tăng lên đáng kể, đạt 160 triệu USD. Sự bùng nổ của thị trường xuất khẩu đã mang lại nguồn thu nhập đáng kể và cải thiện đời sống của người nông dân tại Đắk Lắk.
Theo ông Nguyễn Khắc Hiển, Chi Cục trưởng Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Đắk Lắk, điều kiện thời tiết, khí hậu và thổ nhưỡng thuận lợi đã tạo điều kiện cho các loại cây ăn quả, đặc biệt là sầu riêng, phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây. Diện tích trồng, năng suất và sản lượng sầu riêng trên địa bàn tỉnh đều tăng trưởng đáng kể.
Đại diện ngành nông nghiệp tỉnh Đắk Lắk cho biết, trong vụ sầu riêng năm 2023, mỗi ha sầu riêng trên địa bàn tỉnh đã mang lại giá trị từ 1-1,2 tỷ đồng, với lợi nhuận khoảng 700 triệu đồng/ha. Điều này đã giúp hàng nghìn hộ trồng sầu riêng, đặc biệt là những hộ sở hữu từ 2-3 ha trở lên, thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm. Nhờ đó, đời sống của người dân đã được cải thiện đáng kể, tỉ lệ hộ giàu tăng nhanh và diện mạo nông thôn trong tỉnh đã có nhiều đổi mới.
Hiệu quả kinh tế từ cây sầu riêng tại Đắk Lắk và các tỉnh Tây Nguyên đã được chứng minh rõ ràng. Tuy nhiên, sự phát triển ồ ạt trong việc mở rộng diện tích trồng sầu riêng, cùng với tình trạng số lượng tăng nhưng chưa đảm bảo chất lượng, đang đặt ra yêu cầu cần có giải pháp bền vững để phát triển ngành hàng sầu riêng - một trong những loại trái cây có giá trị cao nhất hiện nay tại Đắk Lắk.