Nghệ còn gọi là uất kim hương hay khương hoàng, tên khoa học Curcuma longa L (Curcuma domestica). Đây là loài cây thân thảo cao khoảng 0,6-1m. Cụm hoa mọc từ giữa các lá lên thành hình nón thưa, cánh hoa ngoài màu xanh lục vàng nhạt, chia thành ba thùy.
Ngoài tác dụng làm gia vị trong chế biến món ăn củ nghệ còn chứa rất nhiều các chất như chất chống oxy hóa, kháng virus, kháng khuẩn, kháng nấm, chống ung thư, kháng đột biến và chống viêm. Do đó, nó được sử dụng nhiều để làm thuốc chữa bệnh cực tốt. Kỹ thuật trồng cây nghệ lại quá dễ dàng ai cũng có thể thực hiện tại nhà.
Chuẩn bị dụng cụ trồng, đất trồng và giống
Dụng cụ trồng
Bạn có thể tận dụng những dụng cụ có sẵn như khay, chậu, bao xi măng, thùng xốp hoặc mảnh đất trống ở nhà để trồng nghệ. Lưu ý, những dụng cụ trồng phải đục lỗ dưới đáy để cây không bị úng nước.
Đất trồng
Cũng giống như gừng, nghệ ưa đất tơi xốp, nhiều mùn và thoát nước tốt. Bạn có thể mua sẵn hoặc trộn đất với vỏ trấu, xơ dừa, phân bò, phân gà, phân chim, vịt ngan ngỗng, phân cá, phân trùn quế…
Chọn nghệ giống
Củ nghệ làm giống phải là củ to, không có sâu bệnh, không bị dập nát. Với những củ có nhiều nhánh thì phải tách nhỏ ra. Củ nghệ giống bạn có thể mua ở chợ hoặc siêu thị.
Tiến hành trồng nghệ
- Đục lỗ dưới đáy chậu để khi trồng dễ thoát nước, không bị ngập úng. Đất trồng trộn đều với phân hữu cơ, vỏ trấu và xơ dừa theo tỷ lệ 1:1.
- Đổ đất trồng đã chuẩn bị vào chậu, đào hố sâu khoảng 20cm rồi đặt củ nghệ giống vào, mỗi chậu chỉ nên trồng một củ để cây đủ diện tích phát triển.
- Sau đó phủ một lớp đất mỏng và rơm rạ lên phía trên, tưới một ít nước để đất đủ độ ẩm giúp nghệ nhanh nảy mầm.
Chăm sóc nghệ
Cần giữ ẩm cho đất sau trồng, đặc biệt là tháng đầu tiên. Tuy nhiên không để nghệ bị úng ngập sẽ gây thối củ, tỷ lệ chết cao.
Để củ có thể phát triển tốt, sau khi cây nghệ mọc khoảng 20-25 ngày (nghệ đã có khoảng 6 lá) thì bón lọt đợt đầu tiên bằng phân hữu cơ, phân bò, phân dê, phân gà, phân trùn quế… cho nghệ. Sau đó tiến hành vun gốc để tạo độ xốp cho đất, kích thích cây phát triển nhanh. Cứ khoảng 1 tháng lại tiến hành bón thúc cho nghệ 1 lần.
Nếu lá nghệ phát triển quá nhanh thì nên cắt bỏ một số lá, giảm bớt nước tưới để làm hạn chế sự ra lá. Sau khi cây phát triển chậm lại thì tiếp tục tưới ẩm, vun gốc để đất tơi xốp.
Thu hoạch và bảo quản nghệ
Quan sát khi cây nghệ ngừng phát triển lá non, lá già đã bắt đầu khô ở mép, ngả vàng nhạt, đào gốc nghệ thấy vỏ củ có màu vàng sẫm (da bóng, đầu củ cũng có màu vàng sẫm) là đến lúc thu hoạch. Thu hoạch củ nghệ xong để bảo quản tốt cần để nghệ vào chỗ khô ráo, mát mẻ có thể bảo quản được lâu. Chọn củ nghệ kém tiêu chuẩn bán trước. Chọn củ nghệ giá đều để làm giống. Nghệ có thể sử dụng tươi hoặc chế biến tinh bột nghệ để sử dụng rất tốt cho sức khỏe và làm đẹp.
