Những món ăn ngày xưa mang đi độn cơm, vì đói, vì thiếu gạo thì nay lại trở thành món ngon, thậm chí coi như đặc sản và giá đắt hơn cơm trắng, xôi trắng.
Cơm độn khoai sắn hấp dấn
Ngày xưa khi nghèo đói, nhìn nồi cơm lổn nhổn miếng khoai lang, miếng sắn mà ứa nước mắt. Thời đó ai cũng sợ, cũng chỉ ước có bát cơm trắng. Thế nhưng ngày nay cơm độn khoai sắn là món ăn được nhiều người truyền miệng tốt sức khỏe hơn ăn cơm trắng, vì giúp kiêm soát đường huyết tốt hơn. Không chỉ tự làm ở nhà mà nhiều người bán món ăn này, săn lùng món ăn này.
Món cơm độn khoai sắn này được bán trên chợ online giá khoảng 30-50.000 đồng một xuất. Nhiều người ăn vì nhớ hương vị ký ức, nhiều người lại cảm thấy nó ngon chứ không còn sợ như thời xưa khi mở vung nồi cơm thấy toàn sắn, với khoai.
Ngô bung lên đời đắt hơn cơm
Tương tự cơm độn khoai sắn, thì cơm độn ngô cũng vậy. Nhưng thời nay nhiều người dùng ngô nếp vùng Tây Bắc nấu cùng nếp tạo thành món ngô bung đắt tiền. Món ngô nếp nương bung ngày nay thành đặc sản, thành món "ăn chơi" được rao bán giá cao trên các kênh thương mại điện tử, có nơi rao bán lên lên tới 60.000 đồng - 80.000 đồng/kg. Những hạt ngô nếp bung đủ màu sắc trông bắt mắt, ngô nếp dẻo ngon. Tất nhiên món ngô bung ngày nay đã "xịn" hơn thời bao cấp, đó là ở chỗ ngô thì là ngô nếp nương dẻo ngon, đẹp mắt vì hạt tím pha trắng, gạo thì nếp cái, chứ không phải gạo tẻ cứng ngày xưa. Thời nay không còn đói, không thiếu món ngon thì ngô nếp bung trở thành đặc sản, không chỉ người lớn mà nhiều trẻ nhỏ còn thích. Ngô nếp bung khi chị em mua về thì có thể được dùng làm nhiều món ăn như: ngô nếp xào mỡ hành, nấu xôi, chè ngô nếp bung... Món ngô nếp bung đang "hot" trên thị trường online hiện nay được giới thiệu là ngô từ Tây Bắc. Trước đây nghèo khó ăn cơm độn ngô thì phải ăn bất cứ loại ngô gì và độn cơm tẻ chứ không phải cơm nếp hay đậu xanh như bây giờ. Nên món ngô bung ngày nay vẫn thực sự là một món ăn ngon và có giá trị dinh dưỡng cao.
Khoai xéo lên hương
Tương tự món ngô bung, cơm độn khoai thì còn thêm món khoai xéo. Vào cuối đông khi khoai được thu hoạch thì để tránh khoai lên mầm, ẩm mốc lãng phí thì nhiều gia đình sẽ thái khoai thành miếng nhỏ dạng con chì rồi phơi cho thật khô. Mục đích của phơi khoai khô là để chúng không bị hà, rím, hỏng. Khoai phơi khô để ăn kèm quanh năm, vào lúc tháng 6, tháng 7 hoặc khi giáp hạt. Nếu cơm độn khoai là dùng khoai sắn tươi thì món khoai xéo thường nấu từ khoai khô. Khoai được ngâm nước cho nở rồi nấu độn cùng cơm nếp, thêm chút đỗ vào. Ngày nay món khoai xéo trở thành món đặc sản ăn sáng được nhiều người yêu thích. Khoai xéo nấu gồm khoai lang khô, đậu đen, đậu xanh, nếp, đậu phộng, mật mía hoặc đường rồi cán thành phên, cắt thành từng miếng hoặc vo tròn thành từng viên. Trên nhiều chợ online món khoai xéo được bán lên tới hơn trăm nghìn đồng một cân.
Những món ăn thời xưa như cơm độn khoai, ngô nếp bung, khoai xéo ngày nay lại thành món ăn chơi được bán, thậm chí đắt hơn xôi thông thường, tất nhiên là đắt hơn cơm trắng và nhiều người đi mua chứ ngại nấu vì nấu chúng cầu kỳ hơn nấu cơm trắng. Thế là món ăn chống đói thời trước lại có giá hơn món cơm thông thường.