Nước sâu chảy chậm, và người có trí khôn thì thường truyền đạt tư duy thông qua sự kiểm soát lời nói của mình. Một câu ngạn ngữ phổ biến trên mạng thường nói:
"Người biết diễn đạt tạo nên niềm vui, còn người không khéo léo trong giao tiếp có thể gây ra sự không thoải mái."
Việc giao tiếp là một khía cạnh bản năng, và khả năng diễn đạt có thể coi là một dạng của việc tu dưỡng tâm hồn.
Lời nói "dễ nghe" không chỉ mang lại hài lòng cho người khác mà còn tạo ra trạng thái tốt cho bản thân. Ngược lại, lời nói "khó nghe" có thể tạo ra tổn thương, không chỉ đối với người khác mà còn ảnh hưởng đến tâm hồn của chính mình. Điều này làm nổi bật giá trị của lời nói đẹp, không chỉ là phẩm chất quý giá nhất của một con người mà còn là biểu hiện của trí tuệ tinh tế.
Có một quan điểm cho rằng, người thông minh là người biết cân nhắc trước khi nói, tránh lời nói vô ý và không sử dụng những câu nói thiếu suy nghĩ.
1. Không hiểu rõ nỗi khổ của người khác, thì đừng tùy tiện nói gì
Trên mạng, có một câu tục ngữ châm ngôn đầy đau lòng: "Nếu bạn không thấu hiểu nỗi đau của người khác, hãy giữ cho lời khuyên của mình không tràn ngập sự rộng lượng."
Thực tế cho thấy, không ít người không thể hiểu rõ nỗi đau của người khác nhưng lại muốn đưa ra lời khuyên về cách sống rộng lượng.
Ví dụ, Đại Bạch vừa tổ chức buổi sinh nhật, cả ba đến, bạn bè đã tập trung để ăn tối. Nhưng khi cha Đại Bạch đến mang quà, Đại Bạch không chỉ từ chối nhận mà còn tránh né ánh nhìn của cha. Dù mọi người đều biết về mối quan hệ khó khăn giữa Đại Bạch và cha, họ vẫn cố gắng thuyết phục:
"Mối quan hệ giữa cha và con dù có khó khăn thế nào, ông ấy vẫn là cha của cậu, cậu không nên đối xử với ông ấy như thế. Hãy thảo luận với ông ấy nếu có vấn đề gì..."
Tôi đứng gần và cảm thấy không phải Đại Bạch không hiểu, mà là những người cố gắng thuyết phục làm tôi cảm thấy họ đang tàn nhẫn.
Họ đơn giản không biết mức độ tổn thương mà cha của Đại Bạch đã gây ra từ khi anh còn nhỏ, cũng như mức độ khổ đau mà Đại Bạch phải chịu đựng suốt những năm qua. Họ bắt đầu hành động như "người hòa giải," nhưng họ không nhận ra rằng sự khuyến khích như vậy lại tạo ra sự tổn thương thứ hai cho Đại Bạch.
Mặc dù việc tha thứ được đánh giá cao, nhưng không tha thứ lại bị lên án là "cố chấp."
Người ta thường xem việc học cách tha thứ là biểu hiện của lòng khoan dung và trưởng thành, nhưng thực tế, so với việc tha thứ, đôi khi việc chấp nhận "không tha thứ" mới là biểu hiện của lòng khoan dung đích thực nhất.
Theo tôi, mỗi người có khúc mắc riêng, có những khó khăn riêng có thể vượt qua, nhưng đó là những trở ngại mà một số người không thể vượt qua trong cuộc sống.
Tôi đồng tình với quan điểm của Xin Yiwu: "Trên thế giới này, không ai có thể thật sự đồng cảm với nỗi đau của người khác."
Có một loại "tu dưỡng" được gọi là không nói, và một loại đạo đức là không tùy tiện khuyên người khác phải sống rộng lượng nếu không hiểu rõ nỗi khổ của họ.
Nếu bạn không thể cùng ai đó vượt qua trở ngại đó, ít nhất đừng tự tin rằng bạn đang làm đúng khi làm tổn thương họ;
Nếu bạn không thể đồng cảm với đau khổ của người khác, hãy tránh áp đặt sự rộng lượng của bản thân lên họ.
2. Không đồng tình với quan niệm của người khác, thì cũng đừng nói lời khó nghe
Bạn đã bao giờ trải qua những tình huống như vậy chưa?
Tôi mới mua một bộ quần áo tuyệt vời, nhưng nhận được phê phán vì không ai đánh giá cao. Tôi ngay lập tức cảm thấy mất hứng thú;
Một quyết định dũng cảm của tôi lại bị coi là liều lĩnh, khiến tâm trạng tôi ngay lập tức trở nên buồn bã;
Một kế hoạch tuyệt vời lại bị đánh giá không khả thi, tạo ra một loạt cảm xúc phức tạp trong tâm trí tôi.
Chỉ cần một lời nói và một phút để đánh mất tinh thần, nhưng những thiệt hại mà người khác gây ra thì không thể đong đếm được.
Đôi khi, cảm giác như bạn bị tạt nước lạnh còn khó chịu hơn là bị bỏng bởi nước nóng. Vết thương do nước nóng gây ra trên thân thể có thể lành dần, nhưng vết thương do nước lạnh gây ra ở trong tim, vết sẹo ấy sẽ khó có thể lành lặn.
Tôi nhớ một câu trong Luận ngữ của Khổng Tử: "Quân tử hòa nhi bất đồng, tiểu nhân đồng nhi bất hòa."
Trên thế giới này, không có hai chiếc lá giống hệt nhau và cũng không có hai người có suy nghĩ hoàn toàn giống hệt nhau.
Sự khác biệt trong quan điểm, đánh giá, và lựa chọn là điều tất yếu, nhưng người có phẩm hạnh thực sự biết cách "không bàn mà giống":
Ngay cả khi bạn không đồng ý với người khác, không hòa hợp với quan điểm của họ, bạn vẫn không nên ngay lập tức phủ nhận chúng. Ngay cả khi bạn không nhìn thấy sự khác biệt của người khác, bạn cũng không nên ép buộc họ phải thay đổi.
Vài ngày trước đây, khi tôi đến thăm anh họ, tôi nhận ra rằng mối quan hệ tốt đẹp có thể tồn tại cùng với sự khác biệt.
Khi tôi ngồi ăn tối, tôi nhận thấy trên bàn có nhiều món ăn khác nhau, một số mặn, một số cay. Tôi tò mò hỏi về điều này.
Chị họ tôi, với vẻ mặt tươi cười, giải thích rằng cô ấy thích món cay, nhưng anh rể tôi lại ưa thích chế độ ăn kiêng nhẹ. Vì vậy, hàng ngày, cô ấy chuẩn bị nhiều món ăn với nhiều hương vị khác nhau để không cần phải làm mọi người phải thỏa hiệp.
Ngoài việc duy trì lối sống và thói quen ẩm thực của riêng họ, họ không tranh cãi với nhau về lời nói và hành động, và chưa bao giờ tạt gáo nước lạnh vào đối phương.
Sau bữa tối, họ cùng nhau thảo luận về việc tặng quà cho người già trong gia đình nhân dịp kỷ niệm ngày lễ hưởng thọ.
Chị họ tôi nghĩ rằng việc tặng quần áo ấm vào mùa đông là ý tưởng thiết thực, trong khi anh họ tôi lại muốn đưa người già đi du lịch.
Mặc dù ý kiến khác nhau, nhưng họ không bao giờ từ chối lẫn nhau. Ngược lại, họ thường xác nhận ý kiến của đối phương trước khi thảo luận và đưa ra quyết định.
Cách họ hòa hợp tạo nên một không khí ấm cúng và thoải mái.
Dù mối quan hệ có thể là thân thiết hay xa lạ, ai cũng muốn có người bên cạnh làm cho cuộc sống trở nên dễ chịu.
Hãy giữ một thái độ dịu dàng thay vì dùng lời nói hay hành động làm tổn thương người khác. Điều này sẽ giúp mối quan hệ của bạn trở nên ấm áp và đầy ý nghĩa.
Hãy tránh ép buộc người khác phải giống bạn, thay vào đó, hãy tìm cách hòa hợp nhưng vẫn giữ lại sự khác biệt để mối quan hệ trở nên lâu dài mà không làm cho sự đồng nhất trở nên chán ngán.
3. Những ngày khó chịu, đừng luôn nói những điều tiêu cực
Tiếu Tiếu chia sẻ với tôi rằng ngày hôm qua, cô đã chặn một đồng nghiệp trên mạng xã hội. Khi tôi hỏi vì sao, cô bất lực trả lời:
"Thực ra, cô ấy không tồi, nhưng cô ấy quá tiêu cực. Cô ấy lúc nào cũng phàn nàn về mọi điều nhỏ nhặt và đặc biệt là khi chia sẻ với tôi sau giờ làm việc mỗi ngày.
Khi đồng nghiệp khác được thăng chức, tăng lương, cô ấy than trời và cho rằng công ty không công nhận sự nỗ lực của mình; khi phúc lợi nghỉ lễ quá ít, cô phàn nàn về sự keo kiệt của công ty; khi có thay đổi trong nhân sự, cô ấy lo sợ và sợ mình sẽ bị sa thải...
Mỗi ngày ở bên cô ấy, tôi càng cảm thấy mất hứng thú và lo lắng trong công việc."
Sau khi nghe mô tả của Tiếu Tiếu, tôi nhớ đến một câu tôi đọc trên mạng mấy ngày trước:
"Đừng sống như một nạn nhân trong cơn hoạn nạn, vội vàng kể cho mọi người về nỗi bất hạnh của mình."
Những người mang theo năng lượng tiêu cực, giống như những người gặp khó khăn, thường truyền tải năng lượng tiêu cực và không nhận ra rằng mỗi lời nói tiêu cực của họ không đem lại sự cảm thông mà chỉ gây thất vọng và khó chịu cho người khác.
Cuộc sống trưởng thành không dễ dàng, và mỗi người đều phải đối mặt với những khó khăn của cuộc sống một cách riêng tư.
Cho dù cuộc sống có khó khăn đến đâu, việc không ngừng kể về những khó khăn của mình giống như những người đang gặp nạn không bao giờ mang lại sự thoải mái.
Mỗi lời nói tiêu cực không chỉ tiêu hao năng lượng tích cực của người khác mà còn làm giảm sút lòng tin vào bạn. Một ngày nào đó, khi người khác đã chịu đựng đủ nỗi thất vọng, họ có thể tự do rời bỏ.
Hãy nhớ rằng quá trình trưởng thành giống như việc lái xe vào ban đêm, nhưng nếu không có đèn sáng ngời, và không có người đi đường qua lại, bạn phải tự mình tỏa sáng để soi sáng con đường phía trước. Hãy luôn dựa vào chính bản thân để đứng vững và học cách tự an ủi mình.
Hãy tránh xa những người xung quanh đang tiêu hao năng lượng tích cực của bạn, hãy tránh những cảm xúc tiêu cực và chỉ khi ở bên những người tích cực, bạn mới có thể trưởng thành một cách tích cực.
Hãy là như bông hướng dương, luôn quay mặt về phía ánh sáng để không nhìn thấy bóng tối.
