Từ những nút Like trên màn hình
Nút “Like” thể hiện sự tán thưởng của người đọc đối với một dòng trạng thái (status), ghi chú hay livestream… hay gọi tắt là tin bài của chủ tài khoản Facebook, đó là mục đích ban đầu của nó.
Khi một người được nhiều like, người ấy thấy mình được quan tâm, được công nhận, thấy mình có tiếng tăm, thấy mình đặc biệt và có chỗ hơn người. Cho nên, hầu như ai cũng thích được like. Trong like có chữ “Danh”, một dục vọng lớn nhất của con người.
Facebook cũng đánh giá chất lượng một tin bài qua số like mà tin bài ấy nhận được, nó sẽ hiển thị tin bài ấy nhiều hơn trên News Feed. Có nghĩa là chủ nhân của nó càng nổi danh hơn. Nổi danh hơn thì sẽ nhiều cơ hội để kiếm lợi hơn. Cho nên, like cũng gắn với chữ “Lợi”.
Nhờ được like mà có Danh, có Lợi nên “like” rất được yêu thích. Like có thể quy ra tiền và nhiều tiện nghi khác. Một người bán hàng trên mạng có nhiều like sẽ có nhiều cơ hội bán được hàng. Một ca sĩ, diễn viên nhiều like là có nhiều fan hâm mộ, thêm nổi tiếng, cũng là tiềm năng thu nhập và phát triển công việc. Một trí thức nhiều like thì tư tưởng, trí tuệ được nhiều người biết tới, là bàn đạp của công danh sự nghiệp. Một người bình thường cũng muốn nhiều like vì hầu như ai cũng có cái gì đó tự đắc muốn thiên hạ biết đến.
Thế nên, người ta tìm mọi cách để có được like, kể cả chơi gian lận. Ai được like thì hoan hỷ, không được like thì buồn, giận người khác thờ ơ không có con mắt xanh nhìn người. Có người sáng ra, việc đầu tiên phải kiểm tra Facebook xem có ai like mình không, không có thì hình như bắt đầu một ngày có vẻ không được vui lắm. Đến công việc ở cơ quan cũng phải ngừng lại để kiểm tra xem Facebook mình có ai like không, có ai “còm” không. Vậy là trong một nút Like có hết cả Danh – Lợi – Tình, ba dục vọng khó bỏ nhất của con người theo quan điểm nhà Phật.
Những nút like phản cảm
Nhiều bạn trẻ liên tục đăng tải những lời tuyên bố với hashtag #noilalam, và "ra giá" số like cần để đăng những bức ảnh hoặc video có nội dung gây sốc, phản cảm.
Một loạt những dòng chữ theo phong trào xuất hiện trên mạng: "Đủ 1.000 like sẽ mặc quần áo con gái đi vòng quận 8", "60 like và 15.000 share sẽ mặc đồ lót nhảy cầu và uống hết một ca nước sông", "Chỉ cần 10 like để phóng cả người và xe xuống cống".
Nhiều cô gái còn thản nhiên câu like bằng những bức ảnh hoặc clip nóng như "20.000 like, 500 share, 1.000 bình luận để xem video lột đồ", "5.000 like thôi sẽ chụp ảnh lộ nguyên vòng một tặng anh em".
Thậm chí, ngày 23/9, một người dùng mạng còn đưa lời thách thức vượt sức tưởng tượng khi tuyên bố "Nói là làm, đúng 8h tối sẽ ăn chất thải của chính mình", hay "Đủ 100.000 like sẽ đâm dao vào người mình".
Điều đáng nói, ngoài những phản ứng gay gắt trước sự bắt chước này, hầu hết những lời "kêu gọi like" đều thu hút số lượng quan tâm gấp vài lần con số chủ nhân mong muốn.
Đến nút Like trong cuộc đời, đôi lời tâm sự với các bạn trẻ
Bạn trẻ trong kỳ thi đại học tới đây, bạn đang lựa chọn gì? Một trường đại học được like, một nghề nghiệp tương lai được like vì đang là mốt, nhưng không phù hợp với bạn hay một nghề nghiệp thực sự phù hợp với khả năng của bạn, bạn có đam mê và bạn có thể cống hiến được nhiều nhất, tuy nhiên lại ít được xã hội quan tâm?
Bạn có like hay không nếu con đường bạn đi vắng bóng người và nhiều chông gai nhưng cuối con đường đó là hoa thơm trái ngọt tưởng thưởng xứng đáng cho những công sức bạn phục vụ và đem lại giá trị cho xã hội, cho nhân loại?
Khi ra nghề bạn chọn cơ quan nào: Một vị trí đang được nhiều người like với văn phòng điều hòa mát lạnh, với công việc nhàn nhã nhưng nhiều khuất tất luồn cúi, nhiều hối lộ chạy chức và chẳng đem lại giá trị gì cho đời? Hay một công việc vất vả, bụi bặm, lương thấp nhưng ngược lại bạn được sống trong sạch, bạn có lương tâm thanh thản và bạn có thể phục vụ tốt hơn, cống hiến nhiều hơn, đem lại hạnh phúc hơn cho nhiều người?
Khi chọn bạn đời, bạn sẽ chọn một người vợ/chồng thuộc một gia đình có điều kiện, có hộ khẩu thành phố, con cán bộ to, có cửa hàng cửa hiệu mặt phố, có nhà có xe. Nói theo ngôn ngữ hiện nay là “nhà mặt phố, bố bụng to” đang được nhiều người like. Tuy nhiên giả sử rằng người bạn đời ấy ngu xuẩn, độc ác và hay lừa dối. Hay là bạn chọn một anh bạn/cô bạn cùng quê chân chất, tốt tính, có giáo dục, chịu thương chịu khó và vợ chồng chung sức gánh gồng để xây dựng cuộc sống?
Đấy là lựa chọn nghiêm chỉnh của bạn. Và đây là cuộc đời, không phải trên mạng ảo.
Những nút like sai lầm trong cuộc đời về công việc, nghề nghiệp và bạn đời cũng như thái độ sống cần phải có cũng sẽ dẫn bạn tới sự bất hạnh mà thôi. Làm việc xấu thì tích nghiệp ác, sống cạnh người xấu cũng chẳng vui sướng gì đâu.
Vậy thì chúng ta làm điều gì có phải vì điều ấy được đám đông like hay không? Hay là vì ý nghĩa và giá trị đích thực mà việc làm chúng ta đem lại cho đời? Nghiêm túc trả lời câu hỏi ấy chính là lựa chọn quan trọng nhất trong cuộc đời.
