Trên nhiều video và bài viết của các blogger về tâm lý và hôn nhân, lời khuyên phổ biến dành cho phụ nữ đã lập gia đình thường là phải kiểm soát chặt chẽ kinh tế gia đình. Lý do được đưa ra rất đa dạng: đàn ông thiếu tự chủ, có tiền dễ sinh tật; không biết chi tiêu hợp lý, thường dùng tiền vào thú vui cá nhân như game hay đồ câu cá; và chỉ khi nắm tiền trong tay, phụ nữ mới cảm thấy yên tâm.
Tuy nhiên, thực tế không phải lúc nào cũng như vậy. Chúng tôi từng biết một người phụ nữ quản lý tài chính gia đình cực kỳ nghiêm ngặt, coi như “tích trữ trong két sắt”. Thu nhập của chồng gấp đôi cô, nhưng anh chỉ được 500 nghìn đồng tiêu vặt mỗi tháng. Ngay cả việc mua quần áo, anh cũng không tự quyết định, phải mặc những chiếc áo rẻ tiền mua online, nhanh chóng sờn rách. Trong khi đó, nhà lại chất đầy các thiết bị gia dụng mua dịp giảm giá nhưng gần như bỏ không.
Hệ quả là mâu thuẫn gia đình liên tục bùng nổ. Người vợ giải thích rằng mình làm vậy để giữ chồng và lo cho tương lai con cái, nhưng điều cô nhận lại chỉ là sự bất mãn từ bạn đời. Thực tế, kiểm soát toàn bộ kinh tế đồng nghĩa với việc gánh phần lớn trách nhiệm gia đình. Theo các chuyên gia, phụ nữ thông minh không chỉ giữ tiền, mà còn nắm chắc ba yếu tố quan trọng hơn.
1. Giữ được cảm xúc của bạn đời
Một câu chuyện trên mạng xã hội minh họa sức mạnh của giá trị cảm xúc. Người chồng mê nấu ăn và thường thử món mới, trong khi người vợ luôn dành những lời khen, khích lệ như: “Có anh ở nhà, em được làm em bé rồi” hay “Anh thật chu đáo, chưa bao giờ để hết giấy hay thiếu đồ dùng”. Cách nói dí dỏm và ấm áp này khiến người chồng hứng thú hơn với việc chăm sóc gia đình.
Theo nhà tâm lý Carl Rogers, giao tiếp hiệu quả trong hôn nhân cần sự chấp nhận vô điều kiện, thấu cảm và chân thật. Khi hai người mang lại niềm vui, sự nhẹ nhõm và hy vọng cho nhau, hôn nhân sẽ bền vững hơn bất kỳ quyền lực kinh tế nào.
2. Tôn trọng và thấu hiểu
Tình cảm giống như dòng sông, cần lưu thông chứ không thể bị chặn lại. Khi một bên nắm toàn bộ quyền quyết định, dù là nam hay nữ, mối quan hệ sẽ mất cân bằng. Có câu nói từng gây ấn tượng mạnh: “Sự tôn trọng đôi khi còn quan trọng hơn tình yêu”.
Tôn trọng nghĩa là không nhấn mạnh khuyết điểm của đối phương, biết khích lệ và hỗ trợ nhau tiến bộ. Khi thiếu tôn trọng và thấu hiểu, dù còn tình thương hay nghĩa vụ, gia đình khó có thể tồn tại lâu dài.
3. Chia sẻ trách nhiệm trong gia đình
Ai giữ tiền không quan trọng bằng ai chịu trách nhiệm. Các khoản chi tiêu sinh hoạt, học hành của con cái, công việc nhà hay quà cáp cho người thân đều đòi hỏi người nắm kinh tế phải đảm nhận khối lượng lớn công việc quản lý. Phụ nữ thông minh sẽ trân trọng người chồng chủ động lo toan những việc này, thay vì chỉ tập trung vào việc cầm tiền.
Theo lý thuyết P-A-C trong tâm lý học, mỗi người khi giao tiếp đều luân phiên đảm nhận ba vai trò: Cha mẹ (yêu thương, bao dung, định hướng), Người trưởng thành (tự chủ, chịu trách nhiệm), và Trẻ con (dựa dẫm, cảm tính). Một hôn nhân hạnh phúc là khi hai người biết luân phiên đảm nhận vai trò phù hợp, chia sẻ và hỗ trợ lẫn nhau.
Hôn nhân không cần những biện pháp kiểm soát khắt khe, mà cần hai con người hòa hợp, cùng nhau vun đắp tổ ấm. Khi biết cách giữ cảm xúc, tôn trọng đối phương và chia sẻ trách nhiệm, tình yêu sẽ đủ sức đưa hai người đi qua mọi mùa xuân, hạ, thu, đông.
