Hoàng hậu Lã Trĩ: Người phụ nữ đầu tiên trở thành Hoàng hậu Trung Quốc
Hoàng hậu Lã Trĩ, người phụ nữ đầu tiên nắm giữ vị trí Hoàng hậu trong lịch sử Trung Quốc, được biết đến qua những ghi chép của Tư Mã Thiên trong "Sử ký". Sinh vào năm 241 TCN và qua đời năm 180 TCN, bà là vợ duy nhất của Lưu Bang, người đã thành lập triều đại nhà Hán.
Lã Trĩ, tên thật Lã Trĩ, xuất thân từ Đan Phụ, nay là huyện Thiền thuộc tỉnh Sơn Đông. Bà kém Lưu Bang 15 tuổi. Cuộc hôn nhân giữa Lã Trĩ và Lưu Bang bắt đầu khi Lưu Bang còn là một quan chức nhỏ dưới thời Tần Thủy Hoàng. Cha của Lã Trĩ, Lã Văn, đã gặp Lưu Bang trong một bữa tiệc và rất ấn tượng bởi tài năng của ông. Nhận thấy tiềm năng lớn của Lưu Bang qua việc xem tướng số, Lã Văn quyết định gả con gái mình cho ông.
Cuộc sống và sự nghiệp của Lã Trĩ gắn liền với những bước thăng trầm của Lưu Bang trên con đường chinh phục ngôi vị hoàng đế, từ một chức quan nhỏ cho đến khi trở thành người sáng lập triều đại nhà Hán. Sau khi Lưu Bang lên ngôi, Lã Trĩ được phong làm Hoàng hậu, trở thành người phụ nữ đầu tiên nắm giữ danh hiệu này trong lịch sử Trung Quốc.
Cuộc sống và sự nghiệp của Lã Trĩ gắn liền với những bước thăng trầm của Lưu Bang trên con đường chinh phục ngôi vị hoàng đế
Trong thời gian chung sống với Lưu Bang, Lã Trĩ đã hạ sinh hai người con, một trai và một gái. Con trai của bà, Lưu Doanh, sau này trở thành Hán Huệ Đế, trong khi con gái trở thành Lỗ Nguyên công chúa.
Vào năm 202 TCN, Lưu Bang đã liên kết với các chư hầu để đánh bại Hạng Vũ, chính thức xưng đế và lập ra triều đại nhà Hán. Sau khi Lưu Bang trở thành Hoàng đế, Lã Trĩ được phong làm Hoàng hậu, và con trai của họ, Lưu Doanh, được chỉ định làm Thái tử. Lã Trĩ trở thành Hoàng hậu chính thức đầu tiên của Trung Quốc kể từ khi Tần Thủy Hoàng thống nhất quốc gia và lập nên Đế quốc ở Trung Nguyên.
Với danh hiệu này, Lã Trĩ không chỉ đóng vai trò quan trọng trong triều đình mà còn là biểu tượng của quyền lực và sự ổn định trong thời kỳ đầu của đế chế nhà Hán. Cuộc đời và sự nghiệp của bà để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử Trung Quốc, khẳng định vị trí của bà trong lòng dân tộc.
Cuộc đời và sự nghiệp của bà để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử Trung Quốc, khẳng định vị trí của bà trong lòng dân tộc
Lã Trĩ: Nữ Hoàng Quyền Lực Của Triều Đại Nhà Hán
Sau khi trở thành Hoàng hậu, Lã Trĩ được Hoàng đế Lưu Bang giao nhiệm vụ cùng Thừa tướng Tiêu Hà và các đại thần quản lý triều chính tại Trường An. Bà thể hiện sự khôn ngoan và cứng rắn, thiết lập mối quan hệ tốt đẹp với các quan lại trong triều đình. Sự tàn nhẫn và quyết đoán trong cách cai trị của bà khiến mọi người vừa kính nể vừa sợ hãi.
Lã Hậu giúp Hán Cao Tổ loại bỏ nhiều công thần để củng cố quyền lực, trong đó có Hàn Tín và Bành Việt. Trong khi đó, Hoàng đế Lưu Bang yêu mến Thích phu nhân và muốn lập con trai của bà, Như Ý, làm Thái tử. Nhận thấy nguy cơ, Lã Hậu lập mưu giúp con trai bà, Lưu Doanh, xây dựng lực lượng để bảo vệ ngôi vị.
Năm 195 TCN, sau khi Hán Cao Tổ qua đời, Lưu Doanh lên ngôi Hoàng đế, và Lã Hậu trở thành Hoàng thái hậu. Bà bắt đầu thực hiện ý định trả thù mẹ con Thích phu nhân bằng cách bắt giam Thích phu nhân ở Vĩnh Hạng cung và gọi Triệu vương Như Ý về từ đất phong nước Triệu. Hán Huệ Đế, thương em trai, đã đi đón Như Ý ở Bá Thượng, nhưng cuối cùng, Như Ý vẫn bị đầu độc chết.
Hoàng đế Hán Huệ Đế, bất lực trước sự độc ác của mẹ ruột, dấn thân vào rượu chè và rồi lâm bệnh. Lã Thái hậu đảm nhận quyền lực triều đình. Năm 188 TCN, Hán Huệ Đế qua đời khi mới 22 tuổi. Theo "Sử ký", bà đã giết chết một phi tần mới sinh con cho Huệ Đế là Mỗ thị, sau đó giả là Hoàng hậu vừa sinh và lập làm Tân đế, gọi là Hán Tiền Thiếu Đế.
Năm 195 TCN, sau khi Hán Cao Tổ qua đời, Lưu Doanh lên ngôi Hoàng đế, và Lã Hậu trở thành Hoàng thái hậu
Lã Thái hậu vẫn giữ tôn hiệu là Hoàng thái hậu và công khai nắm quyền điều hành triều chính, gọi là "Lâm triều xưng Chế". Bà trở thành nữ chủ nhân đầu tiên của một chính quyền hoàng triều trong lịch sử Trung Quốc, công khai nắm quyền mà không cần kiêng dè Hoàng đế. Trong thời gian này, bà tự xưng là Trẫm trong các chiếu thư, thể hiện quyền lực tối cao.
Thời kỳ trị vì của bà được liệt kê riêng trong lịch sử nhà Hán, được ghi chép thành một Bản kỷ trong "Sử ký" của Tư Mã Thiên, vốn chỉ dành để chép truyện về các Hoàng đế. Để củng cố quyền lực, Lã Thái hậu phong vương cho con cháu họ Lã. Khi Thiếu đế lớn lên và hiểu chuyện, căm giận Lã Thái hậu vì đã giết mẹ mình, bà liền giam Thiếu đế ở Vĩnh Hạng cung, nói rằng Hoàng đế mắc bệnh không thể gặp người ngoài. Không ai dám ngăn cản, bà giết luôn Thiếu đế và lập một người con khác của Huệ đế là Thường Sơn vương Lưu Nghĩa làm Hoàng đế, đổi tên thành Lưu Hồng. Lã Thái hậu tiếp tục nắm quyền triều chính.
Năm 180 TCN, Lã Thái hậu qua đời ở tuổi 61. Theo "Sử Ký", mặc dù thời gian bà cầm quyền có làm đảo lộn cung đình nhà Hán và giết hại các hoàng tử, nhưng không làm xáo trộn đời sống xã hội, ít dùng hình phạt với dân chúng, thiên hạ được yên bình, nhân dân lo cày cấy, ăn mặc no đủ.
