Vì sao cơm dễ bị ôi thiu?
Trong môi trường nhiệt độ cao, cơm – với thành phần chủ yếu là tinh bột và nước – dễ bị vi khuẩn lên men gây chua và hỏng chỉ sau vài giờ nếu không được bảo quản tốt. Theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), thực phẩm nấu chín nếu để ở nhiệt độ thường hơn 2 giờ, đặc biệt trong thời tiết nồm ẩm, có nguy cơ bị nhiễm khuẩn, dẫn đến hỏng và mất an toàn khi sử dụng.
Thực tế, không ít gia đình vẫn giữ thói quen nấu một lần dùng cho nhiều bữa, đặc biệt trong các hộ có người đi làm, trẻ em đi học. Việc bảo quản cơm để dùng lại luôn là một vấn đề thực tiễn trong sinh hoạt hàng ngày.
Thêm chanh vào cơm – kinh nghiệm dân gian hay có cơ sở khoa học?
Mẹo cho lát chanh khi nấu cơm được lưu truyền trong nhiều gia đình ở Việt Nam. Về bản chất, chanh chứa axit citric – một loại axit tự nhiên có khả năng ức chế sự phát triển của vi sinh vật.
Bên cạnh đó, một số đầu bếp tại Nhật Bản và Hàn Quốc cũng sử dụng giấm gạo (giàu axit axetic) trong cơm sushi để bảo quản cơm tốt hơn và giữ được độ tươi lâu. Đây là một gợi ý cho thấy việc sử dụng axit nhẹ (từ chanh hoặc giấm) trong cơm là hoàn toàn có cơ sở khoa học.
Theo bài viết trên Báo Dân trí, để hạn chế tình trạng cơm bị ôi thiu trong điều kiện thời tiết nóng ẩm, các bà nội trợ có thể thêm một ít giấm vào nồi cơm theo tỷ lệ 1,5 kg gạo/2-3 ml giấm. Nếu không có giấm, có thể thay thế bằng chanh với hiệu quả tương tự.
Tác dụng thực tế: không ảnh hưởng đến vị cơm
Thử nghiệm thực tế tại nhiều gia đình cho thấy, việc cho thêm một lát chanh mỏng hoặc vài giọt nước cốt chanh vào nồi cơm không làm thay đổi đáng kể hương vị. Cơm nấu ra vẫn có độ thơm tự nhiên, không có mùi chanh rõ rệt, nhưng giữ được độ tươi lâu hơn trong điều kiện để ngoài nhiệt độ phòng từ 6–8 tiếng.
Ngoài khả năng bảo quản, chanh còn giúp hạt cơm bóng và tơi hơn – điều mà nhiều người nội trợ đánh giá là cải thiện về mặt thẩm mỹ và khẩu vị.
Một số lưu ý khi áp dụng mẹo này
Dù có tác dụng hỗ trợ bảo quản cơm, mẹo dùng chanh không thể thay thế hoàn toàn cho các phương pháp bảo quản chuyên dụng như làm lạnh hoặc sử dụng hộp giữ nhiệt đúng cách.
Một số lưu ý bao gồm:
- Không nên lạm dụng quá nhiều chanh vì có thể ảnh hưởng đến vị cơm.
- Mẹo này phù hợp trong thời gian bảo quản ngắn hạn (dưới 8 tiếng).
- Với người dị ứng chanh hoặc đang theo chế độ ăn kiêng axit, cần cân nhắc kỹ.
Kết luận
Việc thêm một lát chanh khi nấu cơm là một mẹo nhỏ có thể mang lại hiệu quả nhất định trong việc kéo dài thời gian bảo quản cơm trong điều kiện nhiệt độ phòng. Đây không phải là giải pháp thay thế hoàn toàn cho các phương pháp bảo quản hiện đại, nhưng lại phù hợp với thói quen sinh hoạt và điều kiện thời tiết tại Việt Nam. Khi áp dụng đúng cách, mẹo này giúp giảm thiểu lãng phí thực phẩm và hỗ trợ các bà nội trợ trong việc tổ chức bữa ăn linh hoạt hơn.
