Từ 1/8/2024 Luật Đất đai 31/2024/QH15 có hiệu lực có nhiều điểm thay đổi so với trước đây.
Điều 116 quy định liên quan tới chuyển mục đích sử dụng đất:
- Với công trình, dự án đã được xác định trong năm kế hoạch trước.
Kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện đã được phê duyệt.
Quyết định đầu tư/quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư/quyết định chấp thuận nhà đầu tư/văn bản phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư (dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư).
- Với dự án chưa có trong kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện: Quyết định đầu tư/quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư/quyết định chấp thuận nhà đầu tư/văn bản phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư (dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư).
- Đất nông nghiệp trong khu dân cư, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở sang đất ở/đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở: Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện/quy hoạch chung/quy hoạch phân khu đã được phê duyệt...
So với Luật Đất đai 2013 thì rõ ràng điều này đã thuận lợi hơn cho những người có nhu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Quy định cũ thì căn cứ để chuyển mục đích sử dụng đất không được quy định rõ là văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất mà là đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất thể hiện nhu cầu sử dụng đất.
Điểm mới đáng chú ý nhất nằm ở khoản 5 Điều 116 của Luật mới: “Căn cứ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp trong khu dân cư, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở sang đất ở hoặc chuyển mục đích sử dụng các loại đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân là quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch chung hoặc quy hoạch phân khu theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt”.
Như vậy người dân nếu có thửa đất vừa có đất ở vừa có đất nông nghiệp thì được chuyển diện tích đất nông nghiệp đó sang thành ở, không cần phải phụ thuộc vào Kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện, mà chỉ cần phù hợp quy hoạch sử dụng đất cấp huyện đã được phê duyệt.
Điều này đã giúp nhiều người vui mưng vì rất nhiều người đang đang sử dụng đồng thời mảnh đất vừa có diện tích đất ở, vừa có diện tích đất nông nghiệp.
Hơn nữa khoản 3, Điều 121 Luật Đất đai 2024 cũng quy định: Trường hợp sử dụng đất có nguồn gốc là đất ở hoặc đất phi nông nghiệp có thời hạn sử dụng đất ổn định lâu dài phù hợp quy định của pháp luật đã chuyển sang sử dụng vào mục đích khác mà nay có nhu cầu chuyển lại thành đất ở và phù hợp với quy hoạch sử dụng đất thì không phải nộp tiền sử dụng đất.
Như vậy đây cũng lại là một cơ hội nữa cho những người muốn chuyển đổi mục đích từ đất dùng mục đích khác quay trờ lại thành đất ở.