Thông tư 73/2024/TT-BCA quy định công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ của cảnh sát giao thông (CSGT), có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
Đáng lưu ý là quy định về các loại giấy tờ có liên quan đến người và phương tiện giao thông được CSGT kiểm tra khi dừng xe.
Các loại giấy tờ CSGT kiểm tra khi dừng xe từ năm 2025
Theo khoản 1 Điều 8 Thông tư 73/2024/TT-BCA quy định CSGT kiểm soát các giấy tờ có liên quan đến người và phương tiện giao thông, người lái xe phải mang theo các giấy tờ sau đây:
- Chứng nhận đăng ký xe hoặc bản sao; chứng nhận đăng ký xe có chứng thực kèm bản gốc giấy tờ xác nhận của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài còn hiệu lực trong trường hợp xe đang được thế chấp tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài;
- Giấy phép lái xe phù hợp với loại xe đang điều khiển;
- Chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới theo quy định của pháp luật;
- Chứng nhận bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới...
Như vậy, 4 loại giấy tờ CSGT được kiểm tra khi dừng xe gồm: Giấy đăng ký xe (cà vẹt xe); giấy phép lái xe; giấy chứng nhận đăng kiểm đối với ô tô; bảo hiểm xe bắt buộc.
- Khi thông tin của các giấy tờ đã được tích hợp, cập nhật trong tài khoản định danh điện tử trên ứng dụng định danh quốc gia, trong cơ sở dữ liệu do Bộ Công an quản lý, vận hành thì có thể thực hiện việc kiểm tra, kiểm soát thông qua tài khoản định danh điện tử trên các ứng dụng vừa nêu trên.
Việc kiểm tra thông tin của giấy tờ trong tài khoản định danh điện tử trên ứng dụng định danh quốc gia, cơ sở dữ liệu có giá trị như kiểm tra trực tiếp giấy tờ đó.
Quy trình kiểm soát các điều kiện của phương tiện tham gia giao thông
Theo khoản 2 Điều 8 Thông tư 73/2024/TT-BCA quy định về kiểm soát các điều kiện của phương tiện tham gia giao thông đường bộ của CSGT như sau:
Thực hiện kiểm soát theo trình tự từ trước ra sau, từ trái qua phải, từ ngoài vào trong, từ trên xuống dưới, gồm các nội dung:
- Hình dáng, kích thước bên ngoài, màu sơn, biển số;
- Điều kiện an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, xe máy chuyên dùng;
- Thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe theo quy định.
Từ năm 2025, CSGT được dừng xe trong trường hợp nào?
1. Khi phát hiện hành vi vi phạm pháp luật hoặc có căn cứ xác định có hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ hoặc vi phạm pháp luật khác;
2. Thực hiện theo mệnh lệnh, kế hoạch tuần tra, kiểm soát của cấp có thẩm quyền để phát hiện hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ mà buộc phải dừng phương tiện để kiểm tra, kiểm soát mới phát hiện được;
3. Phục vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và đấu tranh phòng, chống tội phạm; phòng, chống thiên tai; phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống dịch bệnh;
4. Có tin báo, tố giác, phản ánh, kiến nghị, đề nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân về tội phạm, hành vi vi phạm pháp luật khác.
Về căn cứ dừng phương tiện tham gia giao thông đường bộ để kiểm tra, kiểm soát, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 không quy định điều kiện “chuyên đề” thực hiện theo mệnh lệnh, kế hoạch như quy định hiện hành (tại Thông tư 32/2023/TT-BCA của Bộ Công an), mà thay vào đó quy định mới nêu rõ cho phép CSGT được dừng xe để kiểm tra những vi phạm mà "phải dừng xe mới phát hiện được" (khoản 2 Điều 66 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024).
Ngoài ra, các căn cứ dừng phương tiện tham gia giao thông đường bộ để kiểm tra, kiểm soát theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 cũng không có yêu cầu “có văn bản đề nghị của thủ trưởng, phó thủ trưởng cơ quan điều tra; văn bản đề nghị của cơ quan chức năng liên quan” (theo khoản 1 Điều 16 Thông tư 32/2023/TT-BCA).