Từ 1/2025 bắt buộc chuyển đổi sang căn cước không còn dùng CMND, CCCD đúng không, không cấp đổi bị phạt tiền?

Từ 2025 có được dùng CCCD, CMND không?

Không tin từ 1/2025 bắt buộc phải cấp đổi sang Căn cước không được dùng CMND, CCCD có phần đúng nhưng có phần còn đang hiểu lầm.

Điều 46 Luật Căn cước quy định về giai đoạn chuyển tiếp từ việc dùng CMND, CCCD sang Căn cước như sau:

“Điều 46. Quy định chuyển tiếp

1. Thẻ căn cước công dân đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này. Công dân khi có nhu cầu thì được cấp đổi sang thẻ căn cước.

2. Chứng minh nhân dân còn hạn sử dụng đến sau ngày 31 tháng 12 năm 2024 thì có giá trị sử dụng đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2024. Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ chứng minh nhân dân, căn cước công dân được giữ nguyên giá trị sử dụng; cơ quan nhà nước không được yêu cầu công dân thay đổi, điều chỉnh thông tin về chứng minh nhân dân, căn cước công dân trong giấy tờ đã cấp.

3. Thẻ căn cước công dân, chứng minh nhân dân hết hạn sử dụng từ ngày 15 tháng 01 năm 2024 đến trước ngày 30 tháng 6 năm 2024 thì tiếp tục có giá trị sử dụng đến hết ngày 30 tháng 6 năm 2024.

4. Quy định về việc sử dụng căn cước công dân, chứng minh nhân dân trong các văn bản quy phạm pháp luật ban hành trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành được áp dụng như đối với thẻ căn cước quy định tại Luật này cho đến khi văn bản quy phạm pháp luật đó được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế.”

Theo đó thì từ 1/1/2025 CMND không còn giá trị nên bắt buộc phải đổi sang Căn cước là đúng. Những ai hiện nay còn dùng CMND chưa có CCCD thì cần nhanh chóng cấp đổi sang Căn cước để đảm bảo có giấy tờ tùy thân hợp lệ khi ngày 1/1/2025 CMND không còn hiệu lực. 

Còn những ai có CCCD và vẫn còn hiệu lực không bị hỏng rách, hoặc đã có định danh điện tử VNeID thì vẫn được dùng cho tới khi hết hạn trên thẻ chứ không phải bắt buộc đổi sang Căn cước. Trong trường hợp có CCCD gắn chip còn hiệu lực mà công dân muốn cấp đổi sang căn cước thì sẽ được cấp đổi.

Những trường hợp phải cấp đổi, cấp lại thẻ Căn cước

Điều 24 Luật Căn cước quy định các trường hợp cấp đổi thẻ căn cước bao gồm:

- Các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 21 của Luật này (Công dân Việt Nam đã được cấp thẻ căn cước phải thực hiện thủ tục cấp đổi thẻ căn cước khi đủ 14 tuổi, 25 tuổi, 40 tuổi và 60 tuổi. Thẻ căn cước đã được cấp, cấp đổi, cấp lại trong thời hạn 02 năm trước độ tuổi cấp đổi thẻ căn cước quy định tại khoản 1 Điều này có giá trị sử dụng đến tuổi cấp đổi thẻ căn cước tiếp theo)

- Thay đổi, cải chính thông tin về họ, chữ đệm, tên khai sinh; ngày, tháng, năm sinh;

- Thay đổi nhân dạng; bổ sung thông tin về ảnh khuôn mặt, vân tay; xác định lại giới tính hoặc chuyển đổi giới tính theo quy định của pháp luật;

- Có sai sót về thông tin in trên thẻ căn cước;

- Theo yêu cầu của người được cấp thẻ căn cước khi thông tin trên thẻ căn cước thay đổi do sắp xếp đơn vị hành chính;

- Xác lập lại số định danh cá nhân;

- Khi người được cấp thẻ căn cước có yêu cầu.

Các trường hợp cấp lại thẻ căn cước bao gồm:

- Bị mất thẻ căn cước hoặc thẻ căn cước bị hư hỏng không sử dụng được, trừ trường hợp quy định tại Điều 21 của Luật này;

- Được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của pháp luật về quốc tịch Việt Nam.

Như vậy những trường hợp trên trong thời điểm hiện nay nếu đi làm giấy tờ tùy thân thì sẽ được cấp căn cước.

Thủ tục cấp Căn cước mất bao lâu?

Theo Điều 26 Luật Căn cước, thời hạn cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ Căn cước là 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

Trong khi đó, theo quy định cũ tại Đều 25 Luật Căn cước công dân năm 2014, thời hạn được chia theo các trường hợp như sau:

- Tại thành phố, thị xã:

Cấp mới và cấp đổi: Không quá 07 ngày.Cấp lại: Không quá 15 ngày làm việc.- Tại các huyện miền núi vùng cao, biên giới, hải đảo: Thời gian thực hiện là không quá 20 ngày áp dụng cho tất cả các trường hợp.

- Tại các khu vực còn lại: Không quá 15 ngày cho tất cả các trường hợp.

Theo quy định trên thì những trường hợp đang dùng CMND nên đi cấp đổi trước 15/12/2024 để đảm bảo kịp thời có giấy tờ hợp lệ khi cần.

Không cấp đổi sang Căn cước bị xử phạt?

Những trường hợp bắt buộc phải cấp đổi như điều 24 hoặc những trường hợp đang dùng CMND nếu không kịp thời cấp đổi sang Căn cước thì khi cần dùng, khi cơ quan kiểm tra không xuất trình được giấy tờ hợp lệ sẽ bị phạt.

Theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP thì việc vi phạm cấp đổi căn cước hoặc không xuất trình được sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền 300-500 nghìn đồng. Gần đây Bộ Công an đã hoàn thiện dự thảo đề xuất sửa đổi bổ sung Nghị định 144/2021/NĐ-CP, trong đó cũng ghi rõ Cảnh cáo hoặc phạt tiền 300.000-500.000 đồng đối với các hành vi:

+ Không xuất trình thẻ Căn cước công dân, thẻ căn cước hoặc căn cước điện tử, giấy chứng nhận căn cước hoặc giấy xác nhận thông tin số CMND 9 số với số định danh cá nhân, giấy xác nhận số định danh cá nhân đã hủy với số định danh cá nhân đã xác lập lại khi có yêu cầu kiểm tra của người có thẩm quyền.

+ Không thực hiện đúng quy định của pháp luật về cấp, đổi, cấp lại thẻ căn cước, giấy chứng nhận căn cước; cấp căn cước điện tử.

+ Không nộp lại thẻ CCCD, thẻ căn cước hoặc giấy chứng nhận căn cước cho cơ quan thi hành lệnh tạm giữ, tạm giam, cơ quan thi hành án phạt tù, cơ quan thi hành quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc

Dự kiến dự thảo nghị định này sẽ có hiệu lực từ 1/1/2025.