Giá bồi thường tăng lên
Trong Luật đất đai 2024 hiệu lực từ ngày 1/8/2024 thì đã không còn quy định về khung giá đất, đồng thời nhấn mạnh việc định giá đất phải theo nguyên tắc thị trường. Theo đó thì từng địa phương có quy định về bảng giá đất mỗi năm một lần, tùy thuộc theo sự thay đổi giá đất thị trường. Quy định này sẽ không căn cứ vào giá đất tối thiểu - tối đa của khung giá đất do Chính phủ ban hành 5 năm một lần như hiện nay.
Bảng giá đất theo quy định mới được cho là sẽ tiệm cận với giá đất thị trường mà giá đền bù đất được tính theo giá đất cụ thể, kéo theo giá đền bù đất có thể sẽ tăng so với hiện nay.
Bảng giá đất hiện hành sẽ được tiếp tục sử dụng đến hết ngày 31/12/2025 và từ ngày 01/01/2026, các tỉnh, thành trên cả nước sẽ công bố và áp dụng Bảng giá đất mới. Như vậy, từ 01/01/2026, giá đất bồi thường mới tăng.
Thu hồi đất nông nghiệp có thể được bồi thường bằng đất ở, nhà ở
Trong quy định mới thì khi gia đình, cá nhân bị thu hồi đất sẽ có thể được bồi thường bằng đất có cùng hoặc khác mục đích với đất bị thu hồi hoặc bằng tiền hoặc bằng nhà ở phù hợp với nhu cầu của người có đất bị thu hồi và quỹ đất của từng địa phương.
Khoản 6 Điều 111 Luật Đất đai 2024 quy định, người bị thu hồi đất nông nghiệp đủ điều kiện bồi thường mà có nhu cầu bồi thường bằng đất ở/nhà ở và địa phương có điều kiện về quỹ đất ở, nhà ở thì được bồi thường bằng giao đất ở/nhà ở tái định cư.
Như vậy thì nếu người bị thu hồi đất có nhu cầu và quỹ dất địa phương cho phép thì có thể được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở.
Xong phương án tái định cư mới được ra quyết định thu hồi
Quy định tại khoản 3 Điều 80 Luật Đất đai năm 2024 nêu rõ rằng để thu hồi đất thì phải hoàn thành việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư theo quy định của Luật này.
Khoản 6 Điều 91 Luật Đất đai năm 2024 cũng ghi rõ: "Việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất".
Như vậy người dân trong trường hợp bị thu hồi đất có thể yên tâm hơn về việc định cư khi bị thu hồi đất.
Hộ gia đình nhiều thế hệ bị thu hồi đất được giao thêm đất
Khoản 4 Điều 111 Luật Đất đai 2024 quy định các đối tượng sau nếu có đủ điều kiện được bồi thường về đất ở thì được bồi thường bằng đất ở/nhà ở tại khu tái định cư/địa điểm khác phù hợp khi bị thu hồi đất, bao gồm: Hộ gia đình, cá nhân có đất ở; Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế đang sử dụng đất ở, đang sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam.
Nếu hộ gia đình có nhiều thế hệ/có nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở bị thu hồi nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng/có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng 01 thửa đất ở bị thu hồi mà diện tích đất ở được bồi thường không đủ để giao riêng cho từng hộ gia đình thì được xem xét hỗ trợ để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất/bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở cho các hộ gia đình còn thiếu.
Người bị thu hồi đất có thêm nhiều khoản hỗ trợ
Khi bị thu hồi đất, hiện nay người dân được hưởng các khoản hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất; đào tạo, chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm… và đến Luật Đất đai 2024 có hiệu lực sẽ bổ sung thêm các khoản hỗ trợ khác cho người bị thu hồi đất như hỗ trợ di dời vật nuôi; hỗ trợ để tháo dỡ, phá dỡ, di dời đối với tài sản gắn liền với đất là phần công trình xây dựng theo giấy phép xây dựng có thời hạn theo pháp luật về xây dựng mà đến thời điểm thu hồi đất giấy phép đã hết thời hạn.
Ngoài ra, Luật Đất đai 2024 đã bỏ điều kiện phải trong độ tuổi lao động đối với người trực tiếp sản xuất nông nghiệp khi hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm.
Luật Đất đai 2024 cũng đã bổ sung quy định về hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm đối với các trường hợp cá nhân thuộc đối tượng bảo trợ xã hội, đối tượng được hưởng chế độ trợ cấp xã hội hàng tháng, thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ.