Chúng ta đã từng có luật Căn cước công dân rồi từ tháng 7/2024 Luật Căn cước có hiệu lực lại thay đổi giấy tờ tùy thân. Thế nhưng trên thực tế trong giai đoạn chuyển tiếp thì có người dân đã dùng sang căn cước, có người vẫn dùng căn cước công dân, có người lại dùng chứng minh nhân dân. Thông tin chính thức từ tháng 1/2025 thì chứng minh nhân dân không còn hiệu lực, sẽ bị "khai tử". Nhiều người thắc mắc thế Căn cước công dân thì được dùng đến bao giờ, có phải bắt buộc cấp đổi sang căn cước không?
Quy định chuyển tiếp của Luật căn cước
Điều 46 Luật Căn cước quy định như sau:
“Điều 46. Quy định chuyển tiếp
1. Thẻ căn cước công dân đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này. Công dân khi có nhu cầu thì được cấp đổi sang thẻ căn cước.
2. Chứng minh nhân dân còn hạn sử dụng đến sau ngày 31 tháng 12 năm 2024 thì có giá trị sử dụng đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2024. Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ chứng minh nhân dân, căn cước công dân được giữ nguyên giá trị sử dụng; cơ quan nhà nước không được yêu cầu công dân thay đổi, điều chỉnh thông tin về chứng minh nhân dân, căn cước công dân trong giấy tờ đã cấp.
Chứng minh nhân dân đã bị khai tử còn Căn cước công dân vẫn được dùng theo hạn
3. Thẻ căn cước công dân, chứng minh nhân dân hết hạn sử dụng từ ngày 15 tháng 01 năm 2024 đến trước ngày 30 tháng 6 năm 2024 thì tiếp tục có giá trị sử dụng đến hết ngày 30 tháng 6 năm 2024.
4. Quy định về việc sử dụng căn cước công dân, chứng minh nhân dân trong các văn bản quy phạm pháp luật ban hành trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành được áp dụng như đối với thẻ căn cước quy định tại Luật này cho đến khi văn bản quy phạm pháp luật đó được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế.”
Như vậy chỉ những người dùng chứng minh nhân dân mới bắt buộc cấp đổi sang căn cước. Còn những người có căn cước công dân mà vẫn còn hiệu lực thì không phải bắt buộc cấp đổi trừ trường hợp có nhu cầu tự nguyện cấp đổi.
Những trường hợp Căn cước công dân còn hạn nhưng phải cấp đổi
Điều 24 Luật Căn cước quy định các trường hợp cấp đổi thẻ căn cước bao gồm:
- Các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 21 của Luật này (Công dân Việt Nam đã được cấp thẻ căn cước phải thực hiện thủ tục cấp đổi thẻ căn cước khi đủ 14 tuổi, 25 tuổi, 40 tuổi và 60 tuổi. Thẻ căn cước đã được cấp, cấp đổi, cấp lại trong thời hạn 02 năm trước độ tuổi cấp đổi thẻ căn cước quy định tại khoản 1 Điều này có giá trị sử dụng đến tuổi cấp đổi thẻ căn cước tiếp theo)
- Thay đổi, cải chính thông tin về họ, chữ đệm, tên khai sinh; ngày, tháng, năm sinh;
- Thay đổi nhân dạng; bổ sung thông tin về ảnh khuôn mặt, vân tay; xác định lại giới tính hoặc chuyển đổi giới tính theo quy định của pháp luật;
Người dân đang có căn cước công dân chỉ bắt buộc phải cấp sang căn cước nếu thuộc trường hợp như nêu ở Điều 24
- Có sai sót về thông tin in trên thẻ căn cước;
- Theo yêu cầu của người được cấp thẻ căn cước khi thông tin trên thẻ căn cước thay đổi do sắp xếp đơn vị hành chính;
- Xác lập lại số định danh cá nhân;
- Khi người được cấp thẻ căn cước có yêu cầu.
Các trường hợp cấp lại thẻ căn cước bao gồm:
- Bị mất thẻ căn cước hoặc thẻ căn cước bị hư hỏng không sử dụng được, trừ trường hợp quy định tại Điều 21 của Luật này;
- Được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của pháp luật về quốc tịch Việt Nam.
Như vậy thông tin từ 5/2025 bắt buộc người dân phải cấp đổi căn cước công dân sang căn cước là không đúng, chỉ phải cấp đổi khi hết hạn (tức đến mốc tuổi cấp đổi) hoặc rơi vào các trường hợp như đã nêu ở trên.
