Nước là cội nguồn của sự sống. Vì thế khi thắp hương thần Phật hay gia tiên đều không thể thiếu nước. Trong từng hoàn cảnh có thể thiếu hoa quả nhưng chén nước thì không, đặc biệt với văn hóa Việt Nam, chén nước mở đầu cho câu chuyện.
Nước như một cúng phẩm không thể thiếu trong mỗi lần thắp hương.
Tùy theo từng gia chủ mà dùng kỷ nước hay dùng chén nước. Các gia đình mua bộ thờ đồng bộ thì thường dùng kỷ nước, tức là bộ chén đựng nước có kỷ, đế và làm sẵn trong nhóm đồ thờ. Còn có những gia đình đơn giản hơn không mua kỷ nước thì có thể dùng các loại chén cốc thông thường để đựng nước. Thông thường thì sẽ dùng 1-3-5 chén nước. Thế nên khi làm bộ kỷ nước thì người ta làm bộ 3 chén hoặc bộ 5 chén. Gia đình tùy theo kích thước ban thờ mà chọn kỷ 3 hoặc 5 cho phù hợp.
Nước thường không thể thiếu trên ban thờ
Vị trí nước đặt ở đâu?
Khi dùng kỷ nước hoặc chén cốc đựng nước thì trên ban thờ gia tiên, thờ thần linh sẽ thường được đặt ở vị trí trước bát hương và trước đĩa quả. Thông thường bộ kỷ nước sẽ đặt ở trung tâm ban thờ tính theo chiều ngang, không lệch trái không lệch phải. Nếu ban thờ có 3 bát hương thì kỷ nước đặt trước bát hương ở giữa.
Trên ban thờ Phật thì vị trí kỷ nước linh hoạt hơn, có thể đặt lệch trái hoặc phải. Hơn nữa ban thờ Phật nhiều gia chủ sẽ dùng cốc thủy tinh đựng nước. Bởi vì đối với thờ Phật việc dùng cốc nước ở đây có ý nghĩa để Phật tử soi rọi để tu sửa mình. Thế nên cốc nước ở ban thờ Phật sẽ khác với ở ban thờ gia tiên và thần linh.
Vị trí đặt nước trên ban thờ thường ở vị trí trung tâm trước bát hương, trước đĩa quả
Trong trường hợp dùng hũ nước trong bộ hũ nước gạo muối thì bộ này thường đặt ở trên ban gia tiên và thần linh, sẽ đặt trước bát hương nhưng sau đĩa quả. Bộ hũ này sẽ khác với bộ kỷ nước hoặc chén nước. Bộ hũ này gần như chuẩn bị đầu năm và để cả năm, khi thấy vơi thì thêm vào. Còn bộ kỷ nước, chén nước thì thay sau mỗi lần thắp hương. Trong bộ hũ nước gạo muối thì hũ nước ở giữa, hũ muối và hũ gạo ở hai bên tạo thành một hàng ngang trước bát hương, nhưng nhớ lùi sau đĩa hoa quả.
Nếu dùng thêm các chai nước thì các chai nước này sẽ đặt ở sau đĩa hoa quả nhưng trước bát hương và đứng ở hai bên bát hương.
Vị trí đặt này vừa hợp với thẩm mỹ sắp xếp ban thờ vừa hợp với ý nghĩa phong thủy thờ cúng, thể hiện sự cân bằng trong sắp xếp ban thờ, mang ý nghĩa cân xứng ngũ hành và ước mong sự giàu sang phú quý may mắn của gia chủ.
*Thông tin mang tính tham khảo chiêm nghiệm
