Nhạc Phi
Nhạc Phi (1103 – 1142) là danh tướng, nhà quân sự nổi tiếng thời Nam Tống trong lịch sử Trung Quốc. Dưới sự lãnh đạo của ông, quân đội nhà Nam Tống đã nhiều lần giành thắng lợi trước những đợt tấn công của quân Kim. Nhạc Phi đã đánh tổng cộng 126 trận chiến với quân Liêu, Đại Tề, Kim và kết quả đều toàn thắng. Trước khi bị Tần Cối hại chết ở đình Phong Ba vào năm 1142, chức tước của ông là Đại nguyên soái.
Nhạc Phi được thờ tại Đế vương miếu do nhà Minh, nhà Thanh xây dựng. Đây là nơi thờ những vị quan văn và võ tướng tài năng, tận trung nhất của các triều đại. Ông được coi là vị anh hùng dân tộc vĩ đại, trung thần và một bậc sĩ phu dũng liệt.
Tương truyền, cứ hễ nhìn thấy đền thờ hay tượng của Nhạc Phi là Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương đều quỳ xuống bái lạy.
Quan Vũ
Quan Vũ hay Quan Công là một danh tướng vào thời cuối của nhà Đông Hán và thời Tam Quốc ở Trung Quốc. Ông được đánh giá là vị tướng tài năng, võ nghệ dũng mãnh. Người đương thời nhận xét ông có sức địch vạn người, hổ thần một thời, có phong độ quốc sĩ.
Hậu thế ca ngợi ông có lòng can đảm, tôn sùng lễ giáo, hào hiệp trượng nghĩa, kiên cường và có lòng trung thành tuyệt đối. Ông được xem như một biểu tượng của những đức tính như danh lợi không đổi lòng, giàu sang không dâm loạn, nghèo hèn không nhụt chí và oai vũ không khuất phục.
Quan Vũ cũng chính là võ tướng duy nhất trong lịch sử Trung Quốc có một điện thờ riêng ở Đế vương miếu (do nhà Minh, nhà Thanh xây dựng). Điều đó cho thấy sự tôn sùng, kính trọng của hoàng đế Trung Hoa dành cho vị danh tướng này.
Khổng Tử
Khổng Tử (551 TCN – 479 TCN), tên thật là Khổng Khâu, tự Trọng Ni. Ông là một triết gia, chính trị gia, nhà giáo dục nổi tiếng sinh sống vào thời Xuân Thu ở Trung Quốc. Từ nhỏ, ông phải làm nhiều nghề để mưu sinh do cha mẹ mất sớm. Vì ham học, từ khi 15 tuổi ông đã tập trung học về đạo, nghiên cứu lễ giáo và các môn học khác.
Ông cũng chính là người khai sinh ra Nho giáo trong bối cảnh lịch sử, tình hình chính trị và văn hóa xã hội thời Xuân Chu – Chiến Quốc rối ren, loạn lạc.
Năm 479 TCN Khổng Tử qua đời. Học thuyết của ông được các giai cấp thống trị thừa nhận vì vậy mà ông có nhiều ảnh hưởng lớn đến các thế hệ sau. Hán Vũ Đế (156 TCN – 87 TCN), vị hoàng đế thứ 7 của nhà Hán, rất sùng Nho giáo. Ông chủ trương sử dụng Nho giáo là tư tưởng trị nước.
Khổng Tử được người đời tôn làm Văn thánh, một trong 10 vị thánh nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc.
Lão Tử
Lão Tử (571 TCN – 471 TCN) là người sáng lập ra Đạo giáo, một trong ba tôn giáo có ảnh hưởng mạnh đến văn hóa Trung Hoa. Ông là người cùng thời nhưng lớn tuổi hơn Khổng Tử. Sinh thời, Lão Tử làm quan trong thư viện của triều đình nhà Chu. Sau này, nhận thấy chính sự của đất nước đang tan rã, Lão Tử quyết định ra đi.
Lão Tử đã để lại Đạo đức kinh, cuốn sách của Đạo giáo có ảnh hưởng lớn, đồng thời được coi là một tác phẩm triết học kinh điển. Những triết lý của ông trong cuốn sách này khiến hậu thế phải nghiêng mình khâm phục, đặc biệt là tư tưởng vô vi.
Dưới thời nhà Đường, hoàng tộc của triều đại này họ Lý nên tự xưng là hậu duệ của Lão Tử, thậm chí truy phong ông làm hoàng đế. Cụ thể, thời Đường Cao Tông truy tôn Lão Tử là Thái Thượng Huyền Nguyên hoàng đế. Đến đời Đường Huyền Tông lại gia phong cho Lão Tử là Đại Thánh tổ Cao thượng Đại đạo Kim khuyết Huyền nguyên Thiên hoàng Đại đế.
