Điều 21 Luật Căn cước công dân, thẻ CCCD phải được đổi khi công dân đủ 25 tuổi, đủ 40 tuổi và đủ 60 tuổi. Nếu thẻ CCCD được cấp, đổi, cấp lại trong thời hạn 2 năm trước tuổi quy định tại khoản 1 Điều này thì thẻ này sẽ có giá trị sử dụng đến tuổi đổi thẻ tiếp theo.
Vì thế, người sinh vào một trong các năm 1999, 1984 và 1964 bắt buộc phải đổi thẻ sang thẻ căn cước công dân gắn chip khi đến độ tuổi nêu trên.
Ngoài ra, vừa qua Quốc Hội đã thông qua Luật Căn cước mới có hiệu lực từ 1/7/2024, do đó về độ tuổi đổi thẻ căn cước từ ngày 1/7/2024 sẽ thực hiện theo quy định tại Luật Căn cước mới được thông qua.
Ngoài trường hợp trên, những người hiện nay đang sử dụng Chứng minh nhân dân làm từ năm 2008 trở về trước cũng cần chú ý đi làm Căn cước công dân ngay. Bởi lẽ, giấy Chứng minh nhân dân chỉ có giá trị sử dụng trong 15 năm kể từ ngày cấp theo quy định tại Điều 2 Nghị định 05/1999/NĐ-CP.
Căn cứ Điều 21, 23 Luật Căn cước công và Điều 5 Nghị định 05/1999/NĐ-CP, các trường hợp bắt buộc làm Căn cước công dân gắn chip khác bao gồm:
- Thẻ Căn cước công dân/giấy Chứng minh nhân dân đang sử dụng bị hư hỏng không sử dụng được;
- Thay đổi thông tin về họ tên, ngày tháng năm sinh, đặc điểm nhận dạng;
- Xác định lại quê quán, giới tính;
- Có sai sót về thông tin trên thẻ Căn cước công dân;
- Người dùng Chứng minh nhân dân thay đổi nơi đăng ký hộ khẩu thường trú ngoài phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;
- Bị mất thẻ Căn cước công dân, mất giấy Chứng minh nhân dân;
- Được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của Luật quốc tịch Việt Nam.
Thủ tục cấp đổi từ chứng minh nhân dân được thực hiện như thế nào?
Đối với trường hợp người dân cấp đổi từ chứng minh nhân dân qua căn cước công dân gắn chip thì thủ tục cấp đổi từ Chứng minh nhân dân qua Căn cước công dân gắn chip cụ thể như sau:
Bước 1: Người dân đến cơ quan Công an có thẩm quyền để đề nghị đổi thẻ Căn cước công dân hoặc khai trên Cổng dịch vụ công trực tuyến.
Bước 2: Cán bộ tiếp nhận đề nghị tìm kiếm thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để lập hồ sơ cấp thẻ. Nếu chưa có thông tin trong Cơ sở dữ liệu thì công dân phải xuất trình một trong các loại giấy tờ hợp pháp chứng minh nội dung thông tin nhân thân.
Bước 3: Trường hợp công dân đủ điều kiện, thủ tục thì cán bộ cơ quan quản lý căn cước công dân chụp ảnh, thu thập vân tay, đặc điểm nhận dạng của người đến làm thủ tục cấp thẻ căn cước công dân để in trên Phiếu thu nhận thông tin căn cước công dân.
Bước 4: Nhận giấy hẹn trả thẻ căn cước công dân gắn chip.
Công dân nhận giấy hẹn trả kết quả và nhận kết quả theo giấy hẹn.
Theo Khoản 1 Điều 10 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, nếu thuộc trường hợp trên mà không thực hiện đổi CCCD gắn chip sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 – 500.000 đồng khi người vi phạm không xuất trình được CMND, CCCD hoặc giấy xác nhận số CMND khi được người có thẩm quyền yêu cầu kiểm tra. Ngoài ra, những công dân không thực hiện đúng quy định của pháp luật về cấp, đổi, cấp lại thể CCCD cũng bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 – 500.000 đồng.
Việc làm Căn cước công dân gắn chip đúng quy định không chỉ là nghĩa vụ mà còn là quyền lợi bởi sắp tới, thẻ Căn cước công dân sẽ được sử dụng thay Sổ hộ khẩu trong rất nhiều thủ tục hành chính.
Ngoài ra, người sử dụng Căn cước gắn chip còn được đăng ký tài khoản định danh điện tử với nhiều tiện ích như: thay thế giấy phép lái xe, thẻ bảo hiểm y tế; tố giác tội phạm online…
