Thói quen thưởng thức cà phê và trà đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống thường ngày của người Việt Nam. Đây không chỉ đơn thuần là việc uống nước mà còn là một hành trình văn hóa, khi mà phần lớn cộng đồng thường tụ tập tại các quán xá để cùng nhau nhấm nháp những tách cà phê hay trà thơm ngon, trao đổi những câu chuyện và tận hưởng khoảnh khắc thư giãn. Cà phê và trà không chỉ là thức uống giải khát mà còn là cầu nối trong giao tiếp, thể hiện phong cách sống và nét đẹp văn hóa đặc trưng của người Việt.
Song, một câu hỏi thường được đặt ra là liệu uống cà phê hay trà sẽ mang lại lợi ích sức khỏe lớn hơn? Để giải đáp thắc mắc này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu sâu hơn thông qua một số nghiên cứu đã được thực hiện.
Cà phê: Nguồn chất chống oxy hóa dồi dào giúp giảm nguy cơ ung thư và tiểu đường
Cà phê nổi bật với hàm lượng chất chống oxy hóa cao, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh như ung thư và tiểu đường. Cả cà phê và trà đều cung cấp các hợp chất này, rất quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe.
Nghiên cứu của Phó giáo sư Matthew Chow, chuyên gia thần kinh học tại Đại học California Davis, chỉ ra rằng cà phê chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn so với trà, sô cô la nóng và rượu vang đỏ. Một số chất chống oxy hóa quan trọng trong cà phê bao gồm axit chlorogenic, ferulic, caffeic và n-coumaric. Đặc biệt, caffeine cũng được xem là một chất chống oxy hóa có tiềm năng. Trong khi đó, trà xanh nổi bật với catechin, một hợp chất nổi tiếng về khả năng chống viêm.
Tiến sĩ Christopher Gardner, Giám đốc Nghiên cứu Dinh dưỡng tại Trung tâm Nghiên cứu Phòng bệnh Stanford, nhận định rằng các chất chống oxy hóa có trong cả cà phê và trà không chỉ có tác dụng ngăn ngừa mà còn có thể hỗ trợ điều trị các bệnh thoái hóa mãn tính, bao gồm đột quỵ, ung thư, tiểu đường và các vấn đề về tim mạch.
Cà Phê: Nguồn caffeine dồi dào giúp tăng cường tỉnh táo
Cà phê nổi bật với hàm lượng caffeine cao hơn trà, mang lại hiệu quả tỉnh táo nhanh chóng cho người thưởng thức. Caffeine, một chất kích thích tự nhiên, không chỉ giúp nâng cao năng lượng mà còn cải thiện sự tập trung.
Nghiên cứu năm 2015 cho thấy việc tiêu thụ một lượng caffeine hợp lý có thể giảm nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 và các vấn đề sức khỏe khác, bao gồm bệnh tim mạch, thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson, cũng như một số loại ung thư, như ung thư ruột kết, tử cung và gan.
Theo Tiến sĩ Christopher Gardner, một tách cà phê truyền thống thường cung cấp khoảng 80 đến 100mg caffeine, trong khi trà chỉ chứa từ 30 đến 50mg. Phó giáo sư Matthew Chow cũng lưu ý rằng hàm lượng caffeine trong cà phê có thể cao gấp hai đến ba lần so với trà đen, mặc dù con số này có thể thay đổi tùy thuộc vào từng loại trà và cách pha chế. Chẳng hạn, trà đen có khoảng 48mg caffeine, trong khi trà xanh chỉ có khoảng 29mg, và các loại trà thảo mộc như bạc hà hay hoa cúc hoàn toàn không chứa caffeine.
Mặc dù caffeine có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cảnh báo rằng việc tiêu thụ quá nhiều có thể gây ra các triệu chứng không mong muốn như buồn nôn, tiêu chảy, mất ngủ, lo âu và tim đập nhanh. Mức độ dung nạp caffeine có thể khác nhau giữa các cá nhân, vì vậy việc lắng nghe cơ thể là rất quan trọng để điều chỉnh lượng tiêu thụ cho phù hợp.
Trà: Nguồn năng lượng bền bỉ
Trà không chỉ mang lại nguồn năng lượng ổn định mà còn hỗ trợ sự tập trung hiệu quả hơn. Một trong những yếu tố chính giúp trà đạt được điều này là sự hiện diện của L-theanine, một amino axit đặc biệt có khả năng kéo dài tác dụng của caffeine. Trong khi cà phê thường gây ra cảm giác tỉnh táo nhanh chóng nhờ hàm lượng caffeine cao, thì trà cung cấp một cách tiếp cận bền vững hơn.
Theo một nghiên cứu từ năm 2008, khi L-theanine phối hợp cùng caffeine, kết quả là một sự cải thiện đáng kể về khả năng tập trung và nhận thức, vượt trội hơn so với chỉ sử dụng caffeine một mình. Điều này cho phép người uống trà không chỉ tỉnh táo lâu hơn mà còn duy trì sự chú ý một cách hiệu quả.
Cả trà xanh và trà đen đều chứa L-theanine, với trà xanh có sự hiện diện cao hơn một chút - khoảng 6,56 mg mỗi tách, trong khi trà đen có lượng này là khoảng 5,13 mg. Sự kết hợp này tạo ra một trải nghiệm tuyệt vời cho những ai muốn nâng cao sự tập trung mà không phải lo lắng về những tác động tiêu cực của caffein.
Trà hay cà phê: Lựa chọn nào tốt hơn?
Theo quan điểm của Phó giáo sư Matthew Chow, việc lựa chọn giữa trà và cà phê không thể đơn giản hóa thành một câu trả lời duy nhất, mà phải dựa vào tình trạng sức khỏe và nhu cầu riêng của mỗi người. Không có bằng chứng nào khẳng định rõ ràng rằng một loại là vượt trội hơn so với loại kia.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nếu bạn cần một sự kích thích tức thì, cà phê với hàm lượng caffeine cao sẽ là sự lựa chọn ưu việt. Ngược lại, đối với những người có độ nhạy cảm với caffeine, trà sẽ là lựa chọn an toàn hơn, do chứa ít caffeine và bổ sung L-theanine, giúp duy trì năng lượng một cách ổn định và lâu dài.
Dù vậy, các chuyên gia cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêu thụ cả hai loại đồ uống này ở mức hợp lý. Uống hơn 4 đến năm tách mỗi ngày có thể tiềm ẩn những rủi ro cho sức khỏe mà bạn nên lưu ý. Chìa khóa ở đây là tìm ra sự cân bằng phù hợp với cơ thể và thói quen sinh hoạt của mỗi cá nhân.