Nhồi máu cơ tim là bệnh gì?
Bệnh nhồi máu cơ tim là tên gọi y khoa của cơn đau tim cấp, đây là tình trạng nguy hiểm đến tính mạng. Bệnh xảy ra khi lượng máu nuôi tim bị cắt đứt đột ngột, làm chết tế bào cơ tim. Nguyên nhân là do một hoặc nhiều nhánh mạch vành bị tắc nghẽn. Tắc nghẽn có thể do việc hình thành cục máu đông khi mảng xơ vữa cấu tạo bởi chất béo bị boc tróc.
Tim cần được cung cấp máu và dinh dưỡng liên tục giống như bất kỳ mô cơ nào trong cơ thể. Hai nhánh động mạch vành lớn cung cấp oxy cho cơ tim. Nếu một trong các động mạch lớn hay các nhánh nhỏ bị tắc đột ngột thì một phần tim sẽ bị thiếu oxy, tình trạng này gọi là thiếu máu cơ tim.
Nếu thiếu máu cơ tim kéo dài quá lâu, mô cơ tim sẽ bị chết, gân nên cơn đau thắt ngực hay được gọi là nhồi máu cơ tim.
Cơn đau thắt ngực có thể kéo dài hàng giờ, vì vậy bạn không được quên tìm kiếm sự giúp đỡ nếu như nghĩ mình đang lên cơn đau tim. Trong vài trường hợp, bệnh có thể không có triệu chứng gì, nhưng hầu hết sẽ xuất hiện cơn đau ngực.
Triệu chứng của bệnh nhồi máu cơ tim
Đau ngực với cảm giác đau như bị đè ép, bóp chặt ở giữa ngực, diễn ra trong khoảng 5-15 phút (khác về thời hạn và độ đau với cơn đau ngực thông thường), thường không quá 1 giờ. Cơn đau có thể lan lên vai, cổ, hàm, hoặc lan dọc theo cánh tay, đặc biệt là tay trái.
Các triệu chứng phụ như vã mồ hôi, buồn nôn, chóng mặt, bất tỉnh, mệt nhọc, khó thở, tái nhợt, tim đập nhanh.
Nhiều trường hợp nhồi máu cơ tim lại có biểu hiện không rõ ràng như tiêu chảy, đau bụng, hoặc chẳng hề có triệu chứng (nhồi máu cơ tim thầm lặng thường gặp nhiều trong các bệnh nhân đái tháo đường), hoặc lại hết sức đột ngột, biểu hiện bằng biến chứng hôn mê, rối loạn nhịp tim, tim ngừng đập hay chết bất ngờ…
Một vài trường hợp người bệnh chỉ thấy đau vùng mũi ức kèm theo nôn rất nhiều. Cũng có khi nhồi máu cơ tim thường xuất hiện từ từ, bênh nhân thấy đau nhẹ hay chỉ thấy khó chịu ở ngực. Trong những trường hợp không điển hình như vậy, người bệnh thường không biết tình trạng trầm trọng hơn đang tiềm ẩn phía sau nên khi các triệu chứng rõ ràng mới tìm sự giúp đỡ.
Triệu chứng nhồi máu cơ tim của nữ cũng không khác biệt nhiều so với ở nam giới, thường gặp đau ngực dữ dội ở vùng ngực trái. Tuy nhiên, ở phụ nữ, cũng rất hay gặp những trường hợp có cơn đau không điển hình trên (khó thở, buồn nôn, đau lưng hay đau hàm).
Những người dễ bị nhồi máu cơ tim
Nguy cơ nhồi máu cơ tim phụ thuộc vào các yếu tố như:
- Độ tuổi: Tại Anh, có tới 146.000 người trên 50 tuổi gặp phải cơn nhồi máu cơ tim mỗi năm, nguy cơ này sẽ tăng lên cùng với độ tuổi, nhưng những người trẻ cũng có thể bị ảnh hưởng. Tuổi tác cũng tỷ lệ thuận với mức độ nghiêm trọng của bệnh. Ở Việt Nam, theo thống kê của bệnh viện Hữu nghị, tỷ lệ tử vong do nhồi máu cơ tim tăng dần theo lứa tuổi, từ 53% ở độ tuổi 60 -69 lên đến 83% ở độ tuổi trên 80.
- Giới tính: Ở độ tuổi dưới 50, nguy cơ nhồi máu cơ tim ở nam giới cao gấp 3 lần so với phụ nữ. Tuy nhiên, sau 50 tuổi, nguy cơ này như nhau ở nam và nữ, do suy giảm nội tiết tố nữ nên mất đi yếu tố bảo vệ tim.
- Bệnh tim mạch: Cơn đau tim có thể xảy ra ở những người bệnh tăng huyết áp, bệnh mạch vành hay rối loạn mỡ máu… đang có cơn đau thắt ngực. Nhưng nó cũng có thể xảy ra ở người không có triệu chứng báo trước của bệnh tim, bởi mảng xơ vữa thường tiến triển âm thầm trong nhiều năm mà không gây ra bất kỳ dấu hiệu nào.
- Ngoài ra, một số yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ mắc nhồi máu cơ tim là: hút thuốc lá, thừa cân, đái tháo đường, tiền sử gia đình có người bị bệnh tim mạch.
