Ba kiểu người cần sàng lọc
Thứ nhất, kiểu người nói và làm không giống
Quỷ Cốc Tử cho rằng: “Nói và làm không giống, trong và ngoài không hợp, đầu và cuối tương phản, cần tuyệt giao.”
Một người không thống nhất từ lời nói đến hành động, nghĩ một đằng làm một nẻo rất khó đạt được sự tin tưởng, kính trọng. Họ không chịu trách nhiệm với những lời nói của mình thì sao có thể chịu trách nhiệm với những người xung quanh. Từ đó, có thể thấy nhân phẩm của kẻ này không đáng để học hỏi.
Thứ hai, người luôn nhìn vào ích lợi đầu tiên
Quỷ Cốc Tử cho rằng: “Kẻ làm thân bằng tiền tài, bày mưu tính kế hại người lợi ta, cần tuyệt giao.”
Nếu có người cố gắng mua chuộc, xúi giục bạn cùng làm điều ác, hãm hại người khác vì một khoản lợi bất minh thì hãy cố gắng tránh xa. Đối với họ, bạn bè chỉ là một công cụ có thể lợi dụng để kiếm lời. Vậy thì khi có được cơ hội nhận lợi ích lớn hơn, họ sẵn sàng phản bội mối quan hệ hiện tại. Nếu làm bạn thân thiết với tuýp người này, cẩn thận bị họ đâm sau lưng lúc nào không hay.
Thứ ba, người có tầm nhìn hạn hẹp
Quỷ Cốc Tử cho rằng: “Trong mắt chỉ có lợi nhỏ, trong lòng chỉ biết chi ly, nhìn gần mà không nhìn xa, cần tuyệt giao”.
Có rất nhiều người tự giới hạn bản thân trong một khuôn khổ nhỏ hẹp. Họ chỉ nhìn thấy cái lợi nhỏ nhoi và tầm thường trước mắt, nhưng lại coi đó là điều quan trọng nhất, để rồi đánh đổi những giá trị dài hạn nhưng bền vững hơn đằng sau. Những điều vụn vặt không ngừng được phóng đại khiến họ trở thành kẻ suy nghĩ nông cạn, tính toán chi ly, rất khó phát triển lâu dài.
Càng là người ham món lợi nhỏ, càng dễ thấy lợi quên nghĩa. Trong mắt bọn họ, ích lợi vĩnh viễn lớn hơn cảm tình. Có việc thì đòi ân, có ân lại không báo, đây chính là chuyện thường tình. Với người như vậy, nhanh chóng sàng lọc ra khỏi vòng bạn bè của mình để không phải chịu ảnh hưởng xấu.
Bốn kiểu người nên kết giao
Thứ nhất, người tích cực và tỉnh táo
Quỷ Cốc Tử cho rằng: “Gặp biến cố biết tỉnh táo, gặp cảnh nghèo biết cố gắng, tay trắng đạt được thành công, có thể thâm giao.”
Kết giao bạn bè cũng cần quan tâm tới năng lực tự thân của người đó. Một cá nhân có thể nhanh chóng xử lý biến cố, nỗ lực tiến bộ trong hoàn cảnh khốn cùng, tích cực phát triển, thậm chí đạt được thành tựu nhất định, là kiểu người xứng đáng để kết giao học hỏi lâu dài.
Nguồn năng lực tích cực có thể lây lan và tạo ra ảnh hưởng nhất định cho những người xung quanh. Do đó, có bạn bè tích cực, tư duy của chúng ta cũng sẽ dần trở nên tích cực hơn. Có chí hướng, có hy vọng, dù ở vào khốn cảnh cũng chưa bao giờ từ bỏ, ấy mới là tinh thần đáng quý cần học hỏi.
Thứ hai, người kiên định chân thành
Quỷ Cốc Tử đã nói: “Nói lời kiên định, suy nghĩ không vụ lời, làm việc không hối hận, tình cảm chân thành, có thể thâm giao.”
Có thể hiểu rằng, chúng ta nên kết giao với những người tâm trí kiên định, hành xử công bằng vô tư, dám nói dám làm, tính tình chất phác.
Trong đối nhân xử thế, khôn khéo không bằng phúc hậu. Người nào càng toan tính nhiều, nhân duyên càng kém. Chỉ có phúc hậu mới là nhân phẩm tốt nhất khi chọn bạn và thay bạn. Kết giao với người như vậy, chúng ta sẽ cảm thấy kiên định, không lo sợ bị phản bội.
Thứ ba, người có thể kiểm soát cảm xúc
Quỷ Cốc Tử cho rằng: “Mơ hồ mà không sợ hãi, thoải mái mà không ngông cuồng, nổi danh mà không thay đổi, vui giận nhưng có kiểm soát, có thể thâm giao.”
Thời điểm gian khổ không sợ hãi, thời điểm an vui không tù túng, càng đạt được thành tựu lại càng bình tĩnh đúng mực, càng vui giận lại càng tiết chế bản thân, đây là kiểu người đáng để tiếp cận và học hỏi lâu dài.
Chỉ có người thực sự ưu tú mới không bị cảm xúc chi phối, đưa ra những quyết định sai lầm. Họ luôn biết việc nào quan trọng cần bình tĩnh hành sự, đặt cảm xúc qua một bên để tập trung xử lý vấn đề. Có như vậy, tương lai mới đạt thành tựu lớn nhất trên con đường sự nghiệp. Năng lực tự chủ này chính là tấm gương mà chúng ta cần học tập.
Thứ tư, người giữ được phẩm đức
Quỷ Cốc Tử cho rằng: “Người phú quý cung kiệm, có lễ không kiêu, chính là phẩm đức, đáng để thâm giao.”
Một người giàu có nhưng vẫn an nhàn trong sinh hoạt đơn giản là đại biểu chứng minh nội tâm mạnh mẽ, khống chế được dụ hoặc từ tiền tài. Một người quyền thế nhưng không ỷ thế hiếp người, đối nhân xử thế nho nhã lễ độ là đại biểu một phẩm hạnh đoan chính.
Phải biết rằng, khảo nghiệm tiền tài và uy quyền có thể làm bộc lộ bản chất mỗi cá nhân nhanh nhất. Chỉ những ai vượt qua được sự cám dỗ nguy hiểm đó mới làm chủ cuộc đời mình, không trở thành nô lệ cho vật ngoài thân.
